احلالاِحلال به معنی حلال كردن (تحلیل) و نیز خارج شدن از احرام (تحلل) می باشد. ۱ - خارج شدن از احرامکسی که به‌قصد عمره تمتع محرم شده است بعد از انجام طواف و دو رکعت نماز طواف و سعی بین صفا و مروه، تقصیر می‌کند و «با انجام تقصیر همه آن چیزهایی که به‌واسطه احرام بر او حرام شده بود حلال می‌شود حتی زنان.» و کسی که به‌قصد حج تمتع احرام بسته است بعد از آنکه در عرفات و مشعرالحرام وقوف کرد و برای انجام اعمال روز قربانی به منی رفته و جمره عقبه را رمی نمود و قربانی‌اش را نحر یا ذبح کرد، «اگر صروره (و برای بار اول به حج رفته) است بنا بر احتیاط (واجب) سرش را می‌تراشد، ولی غیر او بین تراشیدن سر و تقصیر کردن مخیّر است، و بر زن‌ها هم متعیّن است که تقصیر نمایند. و بعد از حلق یا «تقصیر همه چیز به جز زنان و بوی خوش حلال می‌شود و احتیاط آن است که از صید هم اجتناب نماید، اگرچه اقوی آن است که از جهت احرام بر او حرام نباشد؛ بلی به‌خاطر حرمت حرم، بر او حرام می‌باشد.» و هرگاه که طواف حج به جا آورد و دو رکعت نماز طواف را خواند، «سعی حج را انجام می‌دهد، پس از آن بوی خوش بر او حلال می‌شود، سپس با انجام طواف نساء و خواندن دو رکعت نماز طواف نساء در نتیجه زنان بر او حلال می‌شوند.» پس «جاهای حلال شدن (چیزهایی که به‌وسیله احرام حج، حرام شده بود) سه جا است: اول: بعد از سر تراشیدن یا تقصیر کردن، پس همه چیز مگر بوی خوش و زن‌ها بر او حلال می‌شود و صید ظاهراً بر او حلال می‌شود اگرچه به احترام حرم، حرام است. دوم: بعد از طواف زیارت (یعنی طواف حج) و دو رکعت آن و سعی، که بر او بوی خوش حلال می‌شود. سوم: بعد از طواف نساء و دو رکعت آن، که بر او زن‌ها حلال می‌شوند.» [۴]
موسوعة الامام الخمینی، ج۲۲، تحریرالوسیلة، ج۱، ص۴۷۹، کتاب الحج، القول فیما یجب بعد اعمال منی، مسالة ۵.
و اما در عمره مفرده پس «کسی که مُحرم شد به احرام عمره مفرده حرام می‌شود بر او جمیع چیزهایی که در احرام تمتع گفته شد و بعد از آن که تقصیر کرد یا سر تراشید همه چیز بر او حلال می‌شود مگر زن‌ها و بعد از آن که طواف نساء را با نمازش به‌جا آورد زن هم بر او حلال می‌شود.» و در حج فاسد «کسی که حجش را باطل کند اگر حج فاسد شده را به اتمام رسانده، از احرام خارج شده وگرنه در احرام باقی است.» ۲ - پانویس۳ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۱، ص۳۰۸. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |