اجبار اصحاب کهف (قرآن)اصحاب کهف از تأييد و ياری خداوند برخوردار بودند و خداوند دلهايشان را در راه ایمان محکم ساخت. ۱ - عامل جدایی اصحاب کهفیکی از مواردی که در قرآن به آن اشاره شده است، وادار شدن اصحاب کهف به پذیرش آیین شرک از سوی مشرکان، در صورت غلبه بر آنان می‌باشد همچنانکه می‌فرماید: انهم ان یظهروا علیکم یرجموکم او یعیدوکم فی ملتهم..(چرا كه اگر آنان بر شما دست‌يابند سنگسارتان مى‌كنند يا شما را به كيش خود بازمى‌گردانند و در آن صورت هرگز روى رستگارى نخواهيد ديد). ۱.۱ - دیدگاه علامه طباطباییاین آیه امر به تلطف را تعلیل نموده ومصلحتش را بیان مى کند. جمله ((یظهروا علیکم)) به معناى ((یطلعوا علیکم - بر شما اطلاع یابند)) است ، چون ظهور بر هر چیز اطلاع از آن وعلم یافتن بدان و همچنین ظفر یافتن بر آن است ،و آیه شریفه به هر دومعنا هم تفسیر شده ، وکلمه مذکور به طورى که راغب گفته از کلمه ظهر گرفته شده که به معناى پشت وگرده آدمى است ، در مقابل شکم آدمى ، پس از آن بطور استعاره در خصوص گرده زمین استعمال نموده گفتند: ((ظهر الارض - پشت زمین )) در مقابل((بطن الارض - دل زمین))، آنگاه ((ظهور)) از آن گرفته شده که به معناى پیدائى وهویدائى است ، در مقابل بطون که به معناى ناپیدائى است . چون بودن شخص در روى زمین ملازم است با دیدن واطلاع یافتن و همچنین میان بودن در روى زمین و ظفر یافتن ونیز میان آن و غلبه یافتن ملازمه عادی هست ، ولذاست که گفته شده ((ظهر علیه)) در معناى ((اطلاع یافتن بر آن)) و ((مکان اورا شناخت)) وبر او ظفر یافت ((وبر اوغلبه کرد)) استعمال مى شود، واز این گذشته در اشتقاقش هم توسعه اى قائل شده اند، به طورى که هم باب افعال از آن گرفته اند وهم باب مفاعله و باب تفاعل و باب استفعال و ابوابى دیگر. واز سیاق بر مى آید که جمله ((یظهروا علیکم)) در خصوص این داستان به معناى همان اطلاع یافتن از مخفى گاه کسى سر در آوردن است ، زیرا از سایر معانى جامع تر است ، چون اصحاب کهف قبلا مردمانى نیرومند و متنفذ بوده اند، وحال فرار نموده وخود را پنهان کرده اند، لذا سفارش مى کنند که چون ما مردمى سرشناسیم سعى کن کسى از مخفى گاه ما خبردار نشود واگر مطلع شوند بر آنچه که مى خواهند ظفر مى یابند. ۲ - پانویس
۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۴۶، برگرفته از مقاله «اجبار اصحاب کهف». |