ابوساجابوساج پایه‌گذار حکومت بنی‌ساج بود. بنی ساج سلسله‌ای از امیران ایرانی راهدار حرمین و حاکم آذربایجان در سده سوم ق. بودند. ۱ - حکومت سوادابوساج پس از خلافت یافتن معتز در ۲۵۲ق. موقعیتی استوار یافت و فرمان حکومت سواد، کناره رود فرات، را گرفت و مأمور پاسداری از راه کوفه تا حجاز شد؛ ابوساج در انجام مأموریت راهداری مکه سیاست‌های اجرایی ویژه به کار بست. او در هر منطقه فرماندهی با نیروی کافی مستقر کرد. یک تن را به انبار و فردی دیگر را به کوفه فرستاد و کسانی را روانه قصر ابن هبیره نمود و همراه این فرماندهان، نظامیانی برای انجام مأموریت فرستاد. از سوی دیگر، ابوساج دسته‌ای نظامی، سواره و پیاده، برای بررسی قلمرو و موقعیت راه‌ها و بیرون راندن راهزنان تعیین کرد. ۲ - تأمین امنیت راههابه گزارش طبری، ابوساج برای ایجاد امنیت در راه‌ها، دسته‌های ویژه کوچک سامان داد و آن‌ها را مأمور بازرسی راه‌ها و منزلگاه‌ها کرد. سپس خود به بغداد آمد و در آن شهر با گروهی از طالبیان به سرکردگی ابوهاشم جعفری که قصد رفتن به کوفه داشت، روبه‌رو گشت و مانع سفر آن‌ها شد. سیاست دیگر ابوساج در مراقبت از راه کوفه تا مکه، شناسایی و جلب گروه‌های مشکوک بود. ۳ - عاقبت ابوساجابوساج شاید به جبران آن چه در گذشته در خدمت به عباسیان و پشت کردن به فرماندهان نامدار ایرانی کرده بود، در نبرد دیر العاقول میان یعقوب لیث و معتمد عباسی، به هواداری از سپاه ایران شرکت جست. از این رو، از چشم الموفق برادر معتمد افتاد و اموال و املاکش مصادره شد. بعدها وی امیر مصر و قنسرین و مرزهای شام (عواصم) شدو حکمرانی اهواز در ۲۶۱ق. به او سپرده گشت و به سود عباسیان با زنگیان جنگید. همه این‌ها برای دور کردن او از پایتخت خلافت بود. وی سرانجام به سال ۲۶۶ق. در جندی شاپور درگذشت. [۱۱]
آل خليفه، محمد علي، امراء الکوفه، ج۱، ص۶۵۱.
۴ - پانویس۵ - منبعحوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله«بنی ساج» تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۴/۲۸. رده‌های این صفحه : بنی ساج | تراجم | خاندان های ایرانی | درگذشتگان سده 3 (قمری) | راهداران حرمین | صاحبان مناصب حج | مناصب حج
|