جبايه‌‌‌‌

«جبایة» به معنی جمع‌آورى مالیات است؛ و به گردآورنده مالیات، اعم از زکات، خراج، جزیه و مانند آن‌ها «جابى»، «عامل» و «ساعى» گویند. از این عنوان فقهی در باب زکات و تجارت سخن گفته‌اند.

از وظایف امام یا نایب او در زمان بسط ید، نصب فردى براى جمع‌آورى مالیات است. بر کسى که مالیات بر عهده دارد، پرداخت آن به «جابى» در صورت مطالبه وى واجب است.

قبول منصب «جبایت»، از جانب حاکم عادل یا نایب او جایز است و از جانب حاکم جائر در صورتى که پذیرش آن مستلزم ارتکاب حرامى گردد، جایز نیست. در غیر این صورت جواز آن محل بحث است.

پانویس

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، جمعى از پژوهشگران زیر نظر سید محمود هاشمى شاهرودى، ج ‌۳، ص ۴۵.