مفتی جعفر حسین
|
| |
| شناسنامه | |
|---|---|
| نام کامل | جعفرحسین |
| لقب | مفتی |
| زادروز | ۱۳۳۲ ق |
| شهر تولد | گوجراوالا |
| کشور تولد | پاکستان |
| تاریخ درگذشت | ۷ شهریور ۱۳۶۲ش |
| شهر درگذشت | گوجرانوالا |
| کشور درگذشت | پاکستان |
| آرامگاه | لاهور |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه امامیه |
| پیشه | روحانی |
| اطلاعات سیاسی | |
| پست‌ها |
|
| پس از | سید محمد دهلوی |
| پیش از | سید عارف حسین حسینی |
| اطلاعات علمی و مذهبی | |
| اساتید | سید ابوالحسن اصفهانی |
| تالیفات |
|
مفتی جعفرحسین (۱۹۱۴۔۱۹۸۳م) عالم، نویسنده، خطیب و رهبر شیعیان پاکستان. ترجمه نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه به زبان اردو از آثار او است. وی در اولین حزب شیعه که در پاکستان تشکیل شد، به‌عنوان اولین رییس انتخاب گردید. مفتی جعفر حسین همچنین به ریاست مؤسسه حفظ حقوق شیعیان پاکستان و اداره تعلیمات اسلامی منصوب شد و در راستای حفظ حقوق شیعیان، مانع اجرایی شدن مصوبه زکات که بر اساس فقه اهل‌سنت بود، به مخالفت با دولت پاکستان پرداخت. وی در سال ۱۹۸۳ش درگذشت و در شهر لاهور به خاک سپرده شد.
زندگی‌نامه
جعفرحسین فرزند چراغ‌دین در سال ۱۳۳۲ق در شهر گوجراوالا در ایالت پنجاب پاکستان متولد شد، از کودکی به آموختن احکام و حدیث پرداخت و یادگیری فقه، طب و زبان عربی را در ۱۲ سالگی آغاز کرد.
مفتی در سال ۱۹۲۶م به مدرسه علمیه ناظمیه لکهنو در هند رفت و در مجالس درس سید علی نقی، ظهیر الحسن و مفتی احمد علی حضور می‌یافت.
جعفرحسین، زبان و ادبیات اردو و عربی را در لکهنو آموخت، ریاست انجمن مقاصده (کانون شعراء) را بر عهده گرفت و برای تحصیلات بیشتر، در سال ۱۹۳۵م به نجف سفر کرد و در مدت پنج سال تحصیلات خویش را نزد مراجع بزرگ شیعه از جمله سید ابوالحسن اصفهانی ادامه داد. وی پس از بازگشت به پاکستان «مفتی» خوانده شد. جعفرحسین را انسانی ساده‌زیست و متواضع معرفی کرده‌اند.
وفات
مفتی جعفرحسین به‌علت بیماری سرطان در ۲۹ اگوست ۱۹۸۳م (برابر با ۷شهریور ۱۳۶۲ش) درگذشت و در شهر لاهور به خاک سپرده شد.
فعالیت‌های سیاسی
ناصر عباس جعفری (دبیر کل مجلس وحدت مسلمین پاکستان):
«از حکمت اندیشه و رفتار نترس وی، حتی دیکتاتورهایی مانند ضیاءالحق هم وحشت داشتند. هیچ قدرتی نمی‌توانست وی (مفتی جعفر حسین) را از بیان حقیقت در مقابل بزرگترین دیکتاتور و تأیید موقعیت اصولی و اخلاقی خود بازدارد.»
رهبری شیعیان پاکستان
مفتی جعفرحسین، پس از تأسیس حزب «نهضت نفاذ فقه جعفریه» در تاریخ ۱۲ آوریل ۱۹۷۸م (برابر با فروردین ۱۳۵۷ش) که اولین حزب شیعیان پاکستان دانسته می‌شود، به عنوان اولین رئیس حزب مذکور انتخاب شد.
عضویت در نهادها و گروه‌ها
- عضویت در کمیسیون تعلیمات اسلامی: مفتی جعفرحسین در سال ۱۹۴۹م که قانون اساسی پاکستان در حال تدوین بود، به عضویت در شورای تعلیمات اسلامی انتخاب شد که در سال ۱۹۵۱م همراه با علمای مذاهب مختلف، پیش‌نویسی را آماده کردند.
- عضویت در «اسلامی نظریاتی کونسل»: وی در زمان ریاست جمهوری محمد ایوب‌خان و یحیی‌خان، دومین و سومین رؤسای جمهوری پاکستان، عضو این شورا بود. در دوره ضیاء الحق، ششمین رئیس‌جمهوری پاکستان، نام این نهاد به شورای نظریات اسلامی تغییر یافت و بار دیگر مفتی جعفرحسین به‌عنوان نماینده شیعیان پاکستان در این شورا انتخاب شد ولی وی در اعتراض به عدم پذیرش مطالبات شیعیان از این شورا کناره گرفت.
- تبلیغ علیه فرقه قادیانیه: مفتی جعفرحسین به همراه جمعی دیگر از عالمان پاکستان، در سال ۱۹۵۲م گروهی به‌نام «انجمن آل مسلمین پاکستان» را در شهر کراچی راه‌اندازی کردند که به تبلیغ علیه فرقه قادیانی می‌پرداخت.
مطالبه اختصاص متون درسی جداگانه برای شیعیان
مفتی جعفر حسین، یکی از پنج نماینده‌ای بودند که از طرف شیعیان انتخاب شدند تا در دوره ریاست جمهوری ژنرال ایوب خان در پاکستان، درباره حفظ حقوق شیعیان با دولت رایزنی کنند و یکی از دغدغه‌های اصلی آنها، اختصاص متون درسی جداگانه برای شیعیان بود که در سال ۱۹۶۸م مورد قبول دولت قرار گرفت.
معاهده اسلام‌آباد
| رهبران شیعیان پاکستان | ||||
|
نام |
مدت |
حزب یا تشکل | ||
پس از آنکه در سال ۱۹۸۰م در مجلس پاکستان لائحه‌ای مطرح شد که براساس آن همه مردم می‌بایست زکات را بر اساس فقه اهل‌سنت پرداخت کنند، مفتی جعفرحسین خواستار گردهمایی شیعیان در اسلام‌آباد شد و در این گردهمایی، علاوه بر مخالفت با لایحه زکات، درخواست امکان عزاداری امام حسین(ع) به‌صورت آزادانه، متون درسی مستقل برای دانش‌آموزان شیعه، حذف مواد آزاردهنده از کتب درسی و تشکیل کمیته شیعه برای کنترل اوقاف شیعیان، مطرح شد.
گردهمایی مذکور در ۵ جولای ۱۹۸۰م تشکیل شد و شیعیان به‌سمت پارلمان حرکت کردند. در پی این اعتراض، رئیس‌جمهور وقت مطالبات شیعیان را پذیرفت و موافقت‌نامه‌ای به امضا رسیده که بعدها «معاهده اسلام‌آباد» خوانده شد.
خدمات علمی
- تأسیس مدرسه علمیه جعفریه: مفتی جعفرحسین در شهر گوجراوالا مدرسه‌ای دینی به نام جامعه جعفریه تأسیس کرد و خود تا پایان عمر در آنجا تدریس می‌کرد.
از وی آثاری هم برجا مانده است:
- ترجمه نهج‌البلاغه و صحیفه سجادیه به زبان اردو.
- ترجمه منظوم از دیوان امیرالمؤمنین به زبان اردو.
- تألیف کتاب سیرت امیرالمؤمنین
پانویس
- ↑ سید فیضان عباس نقوی، ، اسلام تائمز.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ، اسلام تائمز.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ، اسلام تائمز.
- ↑ ، روزنامه پاکستان.
- ↑ ، خبرگزاری حوزه.
- ↑ تسلیم رضا خان، سفیرنور، ص۷۲.
- ↑ عارفی، ، ص۴۷۲۳.
- ↑ ، مرکز افکار اسلامی.
- ↑ ، مرکز افکار اسلامی.
- ↑ تسلیم رضا خان، سفیرنور، ص۷۱.
- ↑ عارفی، ، ص۴۷۲۳.
- ↑ ، راز نیوز.
- ↑ ، مرکز افکار اسلامی.
- ↑ ، مرکز افکار اسلامی.
- ↑ تسلیم رضا خان، سفیرنور، ص۸۱.
- ↑ ، مرکز افکار اسلامی.
- ↑ تسلیم رضا خان، سفیرنور، ص۸۱.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب.
- ↑ اولین حزب سیاسی شیعه در پاکستان که بعدها به «تحریک جعفریه» تغییر نام داد.
- ↑ این شورا وظیفه داشت برای تدوین قانون اساسی پاکستان کمک کند تا اصلی از اصول این قانون مخالف اسلام نباشد
- ↑ شورایی که بررسی قوانین با معیارهای اسلامی را بر عهده دارد.
- ↑ شورایی در پاکستان که وظیفه آن بررسی لایحه‌های مجلس و تطابق آنها با قوانین اسلامی است. در این شورا نمایندگانی از همه مذاهب اسلامی حضور دارند.
- ↑ فرقه احمدیه یا قادیانیه فرقه‌ای است که غلام احمد قادیانی را آخرین پیامبر می‌داند.
- ↑ در سیستم آموزشی پاکستان، میان کتاب‌های درسی مدارس و دانشگاه‌ها کتابی به معارف اسلامی اختصاص دارد که در زمان جعفرحسین مطابق با اهل‌سنت بود و عالمان شیعه تلاش کردند برای شیعیان نیز کتابی جداگانه تصویب و تدوین شود.
منابع
- تسلیم رضا خان، سفیر نور، العارف اکادمی پاکستان، سال ۱۹۹۸م.
- بنیاد دائرۃ المعارف اسلامی، دانشنامه جهان اسلام، قم.
- سید فیضان عباس نقوی، ، اسلام تائمز، تاریخ درج: ۲۸ اگست ۲۰۱۵م، تاریخ اخذ: ۱۵ مه، ۲۰۲۱م.
- ، روزنامه پاکستان، تاریخ درج: ۰۳ اگوست ۲۰۱۷م، تاریخ اخذ: ۱۵ مه ۲۰۲۱م.
- ارشاد حسین ناصر، ، خبرگزاری تقریب، تاریخ درج: ۲۹ اگوست ۲۰۱۷م، تاریخ اخذ: ۱۵ مه ۲۰۲۱م.
- ملک فیض بخش کا انترویو ، اسلام تائمز، تاریخ درج: ۲۸ آگوست ۲۰۱۴م، تاریخ اخذ: ۱۵ مه ۲۰۲۱م.
- ، مرکز افکار اسلامی، تاریخ درج: ۲۹ اگوست ۲۰۱۷م، تاریخ اخذ: ۱۵ مه ۲۰۲۱م.
- ، اسلام تائمز، تاریخ درج: ۲۹ آگوست ۲۰۱۶م، تاریخ اخذ: ۱۵ مه ۲۰۲۱م.