سید محمد حسینی شیرازی

سید محمد حسینی شیرازی

مرجع تقلید
اطلاعات فردی
نسب	خاندان شیرازی
تاریخ تولد	۱۳۰۷ش
زادگاه	نجف
تاریخ وفات	۲ شوال ۱۴۲۲ق/۲۶ آذر ۱۳۸۰ش
محل دفن	حرم حضرت معصومه(س)
شهر وفات	قم
خویشاوندان سرشناس	سید مهدی شیرازی(پدر)
اطلاعات علمی
اجازه اجتهاد از	سید میرزا مهدی شیرازی • سید علی بهبهانی • سید محمد فاطمی ابهری • سید عبدالله شبستری و ...
تألیفات	دائرةالمعارف فقهی • القول السدید • حسین پرچمدار آزادی • سایر آثار ...
سایر	سرپرست حوزه علمیه کربلا • امام جماعت حرم امام حسین
فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی
سیاسی	مخالفت با دیدگاه امام خمینی درباره جنگ عراق علیه ایران و ولایت مطلقه فقیه
اجتماعی	تأسیس مسجد، حسینیه، مدرسه، کتابخانه، انتشارات، صندوق قرض‌الحسنه و درمانگاه

سید محمد حسینی شیرازی (۱۳۰۷-۱۳۸۰ش)، مرجع تقلید شیعه، مدرس حوزه علمیه قم و از خاندان شیرازی است. پدرش سید مهدی شیرازی زعامت حوزه علمیه کربلا را بر عهده داشت. سید صادق شیرازی برادر و سید محمدتقی مدرسی خواهر‌زاده اویند.

تألیف کتاب و تأسیس مراکز اسلامی در کشور‌های مختلف از فعالیت‌های او بود. سید محمد شیرازی معتقد به نظریه حکومت شورایی فقها بود. وی در سال ۱۳۸۰ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد.

زندگی‌نامه

سید محمد شیرازی در سال ۱۳۰۷ش در نجف متولد شد. سید عبدالهادی شیرازی از مراجع تقلید پسر عموی پدر اوست. سید حسن شیرازی برادر اوست که در سال ۱۳۵۹ش در جنوب لبنان شهید شد.

سید محمد شیرازی در ۲ شوال ۱۴۲۲ق، برابر با ۲۶ آذر ۱۳۸۰ش در قم درگذشت و در حرم حضرت معصومه(س) دفن شد. به مناسبت درگذشت او آیت‌الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران پیام تسلیتی صادر کرد.در این پیام آمده است که وی سال‌های متمادی از عمر خویش را در عراق و ایران صرف جهاد فرهنگی و سیاسی برای اعلای کلمه‌ اسلام و ترویج مکتب اهل‌بیت(ع) نمود.

تحصیلات

سید محمد شیرازی در نه سالگی به همراه پدرش سید مهدی شیرازی به کربلا هجرت کرد و در آنجا دروس حوزه را گذراند. او در سال ۱۳۳۹ش زعامت حوزه کربلا را به مدت ده سال به عهده گرفت. وی در ۴۴ سالگی بر اثر فشارهای حکومت وقت عراق، به کویت رفت و در سال ۱۳۵۸ش، در ۵۲ سالگی به قم مهاجرت کرد و در این شهر به تدریس علوم دینی مشغول شد.

اساتید

برخی از اساتید سید محمد شیرازی عبارتند از:

تدریس

سید محمد شیرازی نخست به تدریس دروس سطح پرداخت. وی در ۱۸ سالگی به تدریس کتاب کفایةالأصول مشغول شد؛ در ۲۵ سالگی اولین کتاب فقهی استدلالی خود را تألیف کرد و در ۳۰سالگی تدریس خارج فقه را شروع کرد و تا پایان عمر خود تدریس می‌کرد. درس‌های هفتگی اخلاق وی که در سال‌های نخستین پس از انقلاب اسلامی که در منزلش در قم برگزار می‌شد از شلوغ‌ترین درس‌ها بود.

آثار

برای سید محمد شیرازی آثار زیادی را شمرده‌اند که در موضوعات گوناگون تألیف شده است. در پیام تسلیت آیت‌الله خامنه‌ای به تألیفات متعدد وی در علوم اسلامی و مبارزه با صهیونیزم و استکبار اشاره شده است.

مرجعیت

بنابر آنچه در پایگاه اطلاع‌رسانی وی آمده، عبدالحسین امینی، و آقابزرگ تهرانی به مقام علمی وی اشاره داشته‌اند و وی از پدرش، سید میرزا مهدی شیرازی، سید علی بهبهانی، سید محمد فاطمی ابهری، سید عبدالله شبستری، اختر عباس نجفی، روشن‌علی نجفی، حسین برقی، جعفر رشتی، محمد کلباسی، محمد هجری، محمدعلی خلیق شیرازی، سید محمود موسوی اصفهانی و محمود دانش، اجازه اجتهاد داشته است. با این حال گفته شده در استفتایی که از سید ابوالقاسم خویی، سید محمود شاهرودی و سید مرتضی آل یاسین درباره مرجعیت سید محمد شیرازی صورت گرفت، در پاسخ نوشتند که برای آن‌ها ثابت نشده که سید محمد شیرازی مجتهد است.

فعالیت‌های فرهنگی و مؤسسات

سید محمد شیرازی ده‌ها مسجد، حسینیه، مدرسه، کتابخانه، انتشارات، صندوق قرض‌الحسنه و درمانگاه تأسیس کرد. نمایندگان، مقلدین و دوستان او مؤسسات زیادی در مناطق مختلف جهان از جمله در مصر، سودان، بریتانیا، کانادا، آمریکا، هند، پاکستان، استرالیا و کشورهای حوزه خلیج فارس، ایران و عراق به وجود آوردند. سید محمد شیرازی ده‌ها مدرسه دینی در ایران، عراق، کویت و سوریه ایجاد کرد و حوزه‌های مختلف علمیه را تحت پوشش و حمایت خود قرار داد.

بنا به گفته سایت وی، با تشویق و ارشادات او، بالغ بر سه هزار نفر به تحصیل علوم دینیه روی آوردند، و بیش از ۲۵۰۰ نفر از طلاب علوم دینی به دست وی ملبس شدند.

استقبال از امام خمینی در کربلا

امام خمینی در ۱۶ مهر ۱۳۴۴ به همراه فرزندش سید مصطفی خمینی و شماری از علما و روحانیان عازم کربلا شد. وی به درخواست سید محمد شیرازی به مدت یک هفته که در کربلا اقامت داشت به جای او نماز حرم امام حسین(ع) را امامت می‌کرد.

مسافرت به ایران

سید محمد شیرازی به علت فشار دولت عراق ابتدا به کویت رفت. در کویت نیز فعالیت‌های دینی او ادامه داشت تا اینکه دولت وقت عراق از طریق دولت کویت فشارهایی را بر وی وارد کرد و مجبور شد به ایران مهاجرت کند و در سال ۱۳۵۸ش وارد ایران و در قم ساکن شد.

دیدگاه‌ها و مواضع

شورایی بودن رهبری نظام سیاسی اسلام

سید محمد شیرازی به شورایی بودن رهبری نظام سیاسی معتقد بود چراکه چنین مکانیسمی به خودی خود باعث ایجاد نوعی خودکنترلی در رهبر می‌شود و مانع خودکامگی‌های احتمالی او می‌گردد.

از نظر وی خودکامگی پیشه کردن حرام است و اگر فردی خودکامه بر کشوری صد میلیونی چیره شود، مرتکب صد میلیون حرام شده است.

آزادی رسانه‌های خصوصی

وی معتقد بود دولت‌های اسلامی نباید تشکیلات رسانه‌های گروهی و ارتباط جمعی را فقط در انحصار خود قرار دهند؛ بلکه لازم است که داوطلبان تأسیس ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی تشویق شوند و حتی از نظر مادی و معنوی به آن‌ها کمک شود تا در چارچوب احکام اسلامی آزادانه به این کار مبادرت ورزند، که با ایجاد رقابت میان افراد و شرکت‌ها می‌توان برنامه‌های پخش شده از سوی ایستگاه‌های رادیو و تلویزیونی را تنوع بخشید تا بینندگان را در حد زیادی از تماشای فیلم‌هایی که از طریق ماهواره پخش می‌شود منصرف نموده، توجه آنان را به سوی ایستگاه‌هایی که توسط شرکت‌های خصوصی اداره می‌شوند معطوف سازد.

مخالفت با برخی مواضع امام خمینی

بعد از انقلاب اسلامی ایران وی با مواضع امام خمینی درباره جنگ ایران و عراق و ولایت مطلقه فقیه مخالفت نمود.

پانویس

منابع

• «» موقع الامام الشیرازی، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۰ش.
• ، تاریخ بازدید: ۱۰ دی ۱۴۰۰ش.
• حسینی، سید ابوجواد، در امتداد فقاهت؛ نگاهی گذرا بر شخصیت مرجع فقید حضرت آیت الله العظمی سید محمد شیرازی. نشر جلال الدین، قم، ۱۳۸۱ش.
• استقبال علمای بزرگ شیعه و سنی عراق از امام، پرتال مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
• پیام تسلیت به مناسبت درگذشت آیت‌اللّه آقای حاج سید محمد شیرازی‌، پایگاه اطلاع‌رسانی آیت‌الله خامنه‌ای.
• رفتارشناسی سیاسی حوزه کربلا در قرن اخیر، سایت مباحثات.