دعای پنجم صحیفه سجادیه

دعای پنجم صحیفه سجادیه

نسخه خطی صحیفه سجادیه، به خط نسخ احمد نیریزی، کتابت در سال ۱۱۴۵ قمری
اطلاعات دعا و زیارت
موضوع دعا برای خود، خویشان و دوستان و طلب نعمت و هدایت
مأثور/غیرمأثور مأثور
صادره از امام سجاد(ع)
راوی متوکل بن هارون
منابع شیعی صحیفه سجادیه
دعاها و زیارات مشهور
دعای توسلدعای کمیلدعای ندبهدعای سماتدعای فرجدعای ابوحمزه ثمالیزیارت عاشورازیارت جامعه کبیرهزیارت وارثزیارت امین‌اللهزیارت اربعین

دعای پنجم صحیفه سجادیه از دعا‌های مأثور از امام سجاد(ع) که به دعا برای خود، خویشان و دوستان جهت استواری در صراط مستقیم و درخواست نعمت، هدایت، تقرب الهی و امنیت پرداخته است. امام سجاد(ع) در این دعا همچنین بر شگفتی‌های پی‌پایان آفرینش، آثار دل‌بستن به رحمت الهی، توجه به نعمت‌های الهی و بی‌نهایت بودن فرمانروایی خدا اشاره کرده است.

دعای پنجم در شرح‌های صحیفه سجادیه همچون دیار عاشقان اثر حسین انصاریان به زبان فارسی و ریاض السالکین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است.

نیایش

آموزه‌ها

موضوع اصلی دعای پنجم صحیفه سجادیه دعا برای خود، خویشان و دوستان جهت استواری در صراط مستقیم و بندگی خداوند و همچنین طلب نعمت، هدایت و امنیت است. آموزه‌های این دعا به شرح ذیل است:

  • شگفتی‌های بی‌پایان آفرینش، از نشانه‌های عظمت خداوند است.
  • بی‌نهایت بودن فرمانروایی خدا
  • دعا برای آزادى از خوارى دنيا و عذاب آخرت
  • درخواست رحمت از خدایی که رحمتش فناناپذیر است.
  • درخواست تقرب الهی
  • درخواست کرامت انسانی از خداوند بزرگ مرتبه
  • درخواست رسوانشدن از خدایی که به همه اسرار و باطن انسان‌ها آگاه است.
  • آثار دل‌بستن به رحمت الهی: (بی‌نیازی از غیر و نداشتن ترس گسستن از دیگران)
  • پناه بردن به تدبیر خدا از کید دشمنان و در امان ماندن از حوادث روزگار
  • در خواست مصونیت از شرورِ دام‌های شیطان
  • درخواست نعمت حفظ و هدایت الهی
  • در خواست سلامت دل و آسایش بدن و گویایی زبان با یاد حق و شکر نعمت‌ها
  • پناه بردن به یاری و هدایت خدا از شرّ هر قدرت خوارکننده و گمراه‌کننده
  • درخواست عزّت و عطای الهی
  • توجه به عظمت و نعمت‌های الهی
  • عظمت مقام دعوت‌کنندگان الهی (خواندن به سوی خدا نه خویشتن)

شرح‌ها

در شرح‌های صحیفه سجادیه، دعای پنجم در ضمن فرازهایی شرح داده شده است. این دعا در کتاب‌های دیار عاشقان، اثر حسین انصاریان، شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی، و اسرار خاموشان نوشته محمدتقی خلجی به زبان فارسی شرح شده است.

دعای پنجم صحیفه سجادیه همچنین در کتاب‌هایی مانند فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمدجواد مغنیه، ریاض العارفین تألیف محمد بن محمد دارابی و برخی کتب دیگر از جمله آفاق الروح نوشته سید محمدحسین فضل الله و ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین اثر سید علی‌خان مدنی به زبان عربی شرح شده است. واژه‌های این دعا هم در شرح لغوی تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر فیض کاشانی، توضیح داده شده است.

متن و ترجمه

دعای پنجم صحیفه سجادیه

مـتـن ترجمه
وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام لِنَفْسِهِ و لِأَهْلِ وَلَایتِهِ

(۱) یا مَنْ لَا تَنْقَضِی عَجَائِبُ عَظَمَتِهِ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ احْجُبْنَا عَنِ الْإِلْحَادِ فِی عَظَمَتِک
(۲) وَ یا مَنْ لَا تَنْتَهِی مُدَّةُ مُلْکهِ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعْتِقْ رِقَابَنَا مِنْ نَقِمَتِک.
(۳) وَ یا مَنْ لَا تَفْنَی خَزَائِنُ رَحْمَتِهِ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْ لَنَا نَصِیباً فِی رَحْمَتِک.
(۴) وَ یا مَنْ تَنْقَطِعُ دُونَ رُؤْیتِهِ الْأَبْصَارُ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَدْنِنَا إِلَی قُرْبِک
(۵) وَ یا مَنْ تَصْغُرُ عِنْدَ خَطَرِهِ الْأَخْطَارُ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ کرِّمْنَا عَلَیک.
(۶) وَ یا مَنْ تَظْهَرُ عِنْدَهُ بَوَاطِنُ الْأَخْبَارِ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَفْضَحْنَا لَدَیک.
(۷) اللَّهُمَّ أَغْنِنَا عَنْ هِبَةِ الْوَهَّابِینَ بِهِبَتِک، وَ اکفِنَا وَحْشَةَ الْقَاطِعِینَ بِصِلَتِک حَتَّی لَا نَرْغَبَ إِلَی أَحَدٍ مَعَ بَذْلِک، وَ لَا نَسْتَوْحِشَ مِنْ أَحَدٍ مَعَ فَضْلِک.
(۸) اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ کدْ لَنَا وَ لَا تَکدْ عَلَینَا، وَ امْکرْ لَنَا وَ لَا تَمْکرْ بِنَا، وَ أَدِلْ لَنَا وَ لَا تُدِلْ مِنَّا.
(۹) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ قِنَا مِنْک، وَ احْفَظْنَا بِک، وَ اهْدِنَا إِلَیک، وَ لَا تُبَاعِدْنَا عَنْک إِنَّ مَنْ تَقِهِ یسْلَمْ وَ مَنْ تَهْدِهِ یعْلَمْ، وَ مَنْ تُقَرِّبْهُ إِلَیک یغْنَمْ.
(۱۰) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکفِنَا حَدَّ نَوَائِبِ الزَّمَانِ، وَ شَرَّ مَصَایدِ الشَّیطَانِ، وَ مَرَارَةَ صَوْلَةِ السُّلْطَانِ.
(۱۱) اللَّهُمَّ إِنَّمَا یکتَفِی الْمُکتَفُونَ بِفَضْلِ قُوَّتِک، فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اکفِنَا، وَ إِنَّمَا یعْطِی الْمُعْطُونَ مِنْ فَضْلِ جِدَتِک، فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعْطِنَا، وَ إِنَّمَا یهْتَدِی الْمُهْتَدُونَ بِنُورِ وَجْهِک، فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اهْدِنَا.
(۱۲) اللَّهُمَّ إِنَّک مَنْ وَالَیتَ لَمْ یضْرُرْهُ خِذْلَانُ الْخَاذِلِینَ، وَ مَنْ أَعْطَیتَ لَمْ ینْقُصْهُ مَنْعُ الْمَانِعِینَ، وَ مَنْ هَدَیتَ لَمْ یغْوِهِ إِضْلَالُ الْمُضِلِّینَ
(۱۳) فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ امْنَعْنَا بِعِزِّک مِنْ عِبَادِک، وَ أَغْنِنَا عَنْ غَیرِک بِإِرْفَادِک، وَ اسْلُک بِنَا سَبِیلَ الْحَقِّ بِإِرْشَادِک.
(۱۴) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْ سَلَامَةَ قُلُوبِنَا فِی ذِکرِ عَظَمَتِک، وَ فَرَاغَ أَبْدَانِنَا فِی شُکرِ نِعْمَتِک، وَ انْطِلَاقَ أَلْسِنَتِنَا فِی وَصْفِ مِنَّتِک.
(۱۵) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْنَا مِنْ دُعَاتِک الدَّاعِینَ إِلَیک، وَ هُدَاتِک الدَّالِّینَ عَلَیک، وَ مِنْ خَاصَّتِک الْخَاصِّینَ لَدَیک، یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
دعاى آن حضرت است در حقّ خود و دوستانش

(۱) ای آن‌که شگفتی‌های عظمتش به پایان نمی‌رسد! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را از سرکشی و ستیزگی در برابر بزرگی‌ات، حائل و مانع باش.

(۲) و ای آن‌که دوران فرمانروایی‌اش به نهایت نمی‌رسد! بر محمّد و آل محمّد درود فرست و ما را از مجازاتت رهایی بخش.

(۳) و ای آن‌که خزینه‌های رحمتش نابود نمی‌شود! بر محمّد و آلش درود فرست و از رحمتت برای ما بهره و سهمی قرار ده.

(۴) و ای آن‌که دیده‌ها، از دیدنش باز می‌ماند! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را به قرب خود نزدیک کن.

(۵) و ای آن‌که نزد عرصه‌گاه مقامش، همۀ مقام‌ها کوچک است! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را در پیشگاهت ارجمند دار.

(۶) و ای آن‌که باطن خبرها، نزدش آشکار می‌شود، بر محمّد و آلش درود فرست و ما را نزد خود رسوا مکن.

(۷) خدایا! به عطا و احسانت، ما را از عطا و احسان دیگران بی‌نیاز ساز و از ما غم و اندوه بریده شدن احسان دیگران را به احسان و جایزه‌ات کفایت کن تا با بذل و بخشش تو، به دنبال بذل و بخشش احدی رغبت نکنیم و با فضل و احسان تو از احدی نهراسیم.

(۸) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و به سود ما چاره فرما و به زبان ما چاره مساز و به سود ما تدبیر کن و به زیان ما تدبیر مفرما و ما را بر دیگران پیروزی ده و دیگران را بر ما پیروز مگردان.

(۹) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را از خشم خود نگاه دار و به عنایتت محافظت فرما و به سوی خود هدایت کن و از حضرتت دور مساز؛ همانا هر که را تو حفظ کنی سالم می‌ماند و هر که را تو هدایت فرمایی دانا می‌شود و هر که را تو به خود نزدیک کنی، به بهره‌مندی می‌رسد.

(۱۰) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را از شدّت حوادث ناگوار زمان و شرّ دام‌های شیطان و قهر و خشم سلطان، کفایت فرما.

(۱۱)خدایا! جز این نیست که قناعت کنندگان، به فضل نیروی تو قناعت می‌کنند؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و ما را از فضل نیروی خود کفایت کن و جز این نیست که بخشندگان از فضل جود تو می‌بخشند؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و از فضل جود خود بر ما ببخش و جز این نیست که راه‌یافتگان، به نور وجه تو راه می‌یابند؛ پس بر محمّد و آلش درود فرست و ما را به نور وجه خود هدایت کن.

(۱۲) خدایا! هر که را تو یاری دهی، اقدام خوارکنندگان برای خوار کردنش، زیانی به او نمی‌رساند و هر که را تو عطا کنی، ممانعت کردن منع‌کنندگان از او نمی‌کاهد؛ و هر که را تو هدایت فرمایی، اقدام گمراه‌کنندگان برای گمراه کردنش او را به گمراهی دچار نسازد.

(۱۳) پس بر محمّد و آلش درود فرست و به عزّتت ما را از شرّ بندگانت باز دار و به عطایت از غیر خود بی‌نیاز کن و به هدایتت ما را به راه حق ببر.

(۱۴) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و سلامت دل‌های ما را در توجّه به بزرگی‌ات و آسایش بدن‌هایمان را در شکر نعمتت و گشوده شدن زبانمان را در وصف عطایت، قرار ده.

(۱۵) خدایا! بر محمّد و آلش درود فرست و ما را از دعوت‌کنندگانی که به سوی تو دعوت می‌کنند و راهنمایانی که به جانب تو، به دلالت بندگان برمی‌خیزند و از ویژۀ بندگانت که در پیشگاه حضرتت اختصاص به تو دارند، قرار ده؛ ای مهربان‌ترین مهربانان.

پانویس

  1. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۳۴۷-۵۶۵؛ خلجی، اسرار خاموشان، ۱۳۸۵ش، ص۲۹۹-۵۳۶
  2. انصاریان، دیار عاشقان، ۱۳۷۳ش، ج۳، ص۳۴۷-۵۶۵.
  3. ممدوحی، کتاب شهود و شناخت، ۱۳۸۸ش، ج۱، ص۳۳۷-۳۵۶.
  4. خلجی، اسرار خاموشان، ۱۳۸۳ش، ج۲، ص۲۹۹-۵۳۶.
  5. مغنیه، فی ظلال الصحیفه، ۱۴۲۸ق، ص۱۰۷-۱۱۸.
  6. دارابی، ریاض العارفین، ۱۳۷۹ش، ص۹۷-۱۰۳.
  7. فضل الله، آفاق الروح، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۱۱۵-۱۳۱.
  8. مدنی شیرازی، ریاض السالکین، ۱۴۳۵ق، ج۲، ص۱۳۵-۱۷۳.
  9. فیض کاشانی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، ۱۴۰۷ق، ص۲۹-۳۰.

منابع

  • انصاریان، حسین، دیار عاشقان: تفسیر جامع صحیفه سجادیه، تهران، پیام آزادی، ۱۳۷۳ش.
  • خلجی، محمدتقی، اسرار خاموشان، قم، پرتو خورشید، ۱۳۸۳ش.
  • دارابی، محمد بن محمد، ریاض العارفین فی شرح الصحیفه السجادیه، محقق حسین درگاهی، تهران، نشر اسوه، ۱۳۷۹ش.
  • فضل‌الله، سید محمدحسین، آفاق الروح، بیروت، دارالمالک، ۱۴۲۰ق.
  • فیض کاشانی، محمدبن مرتضی، تعلیقات علی الصحیفه السجادیه، تهران، مؤسسه البحوث و التحقیقات الثقافیه، ۱۴۰۷ق.
  • مدنی شیرازی، سید علی‌خان، ریاض السالکین فی شرح صحیفة سیدالساجدین، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۳۵ق.
  • مغنیه، محمدجواد، فی ظلال الصحیفه السجادیه، قم، دار الکتاب الاسلامی، ۱۴۲۸ق.
  • ممدوحی کرمانشاهی، حسن، شهود و شناخت، ترجمه و شرح صحیفه سجادیه، با مقدمه آیت‌الله جوادی آملی، قم، بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.

پیوند به بیرون

  • ، سایت عرفان