حوأب
حَوأَب آبگیری نزدیک بصره در راه مکه بود که سپاهیان جنگ جمل از کنار آن عبور کردند. این آبگیر به حوأب دختر کلب بن وبرة سرسلسلۀ قبیله بنی کلب بن وبرة تعلق داشت. به‌گفته ابن‌قتیبه دینوری از مورخان قرن سوم قمری، پیامبر(ص) همسرش عایشه را به دوری از حَوأَب و واقعهٔ آن (جنگ جمل) توصیه کرده بود. پیامبر(ص) گفته بود: «روزی را می‌بینم که سگ‌های حوأب به یکی از شما زنان واق‌واق می‌کنند، حمیرا (عایشه) مبادا تو باشی».
به‌گزارش احمد بن حنبل پیشوای مذهب حنبلی، در ماجرای جنگ جمل و خارج‌شدن گروه ناکِثین از بصره برای جنگ با امام علی(ع)، عایشه در بین راه به هر جا می‌رسید، نام آنجا را می‌پرسید، تا اینکه به آب‌های حوأب رسیدند و سگ‌های آنجا واق واق کردند. او وقتی نام آنجا را دانست، تصمیم گرفت از سپاه جدا شود و به مکه باز گردد؛ اما عبدالله بن زبیر پنجاه نفر را جمع کرد که قسم خوردند اینجا حوأب نیست. بدین ترتیب عایشه را از تصمیمش منصرف کردند.
پانویس
- ↑ حمیری، الروض المعطار، ۱۹۸۴م، ص۲۰۶.
- ↑ بلاذری، فتوح‌البلدان، ۱۹۸۸م، ص۳۶۱.
- ↑ ابن قتیبة، الامامة و السیاسة، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۸۲.
- ↑ ابن‌حنبل، مسند، مؤسسه قرطبه، ج۶، ص۵۲.
- ↑ بلاذری، انساب‌الاشراف، ۱۴۱۷ش، ج۳، ص۲۴؛ بیهقی، المحاسن والمساوی، ۱۴۲۰ق، ص۴۳.
- ↑ ابن‌ابی‌شیبة، المصنف، ۱۴۰۹ق، ج۷، ص۵۳۶؛ حنظلی، مسند اسحاق بن راهویه، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۸۹۱؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۱۲۹؛ موصلی التمیمی، مسند ابی‌یعلی، ۱۴۰۴ق، ج۸، ص۲۸۲؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایة، ۱۳۹۸ق، ج۶، ص۲۱۲؛ هیثمی، مجمع‌الزوائد، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۲۳۴؛ ابن‌حجر عسقلانی، فتح‌الباری، دارالمعرفه، ج۱۳، ص۵۵.
منابع
- إبن ابی‌شیبة، عبد الله بن محمد، الکتاب المصنف فی الأحادیث والآثار، تحقیق کمال یوسف الحوت، ریاض، مکتبة الرشد، ۱۴۰۹ق.
- ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری شرح صحیح البخاری، تحقیق محب الدین الخطیب، بیروت، دار المعرفة، بی‌تا.
- ابن قتیبة، عبدالله بن مسلم، الإمامة و السیاسة، تحقیق علی شیری، بیروت، دار الاضواء، ۱۴۱۰ق.
- ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة والنهایة، تحقیق خلیل شحادة، بیروت، دار الفکر، ۱۳۹۸ق.
- ابن حنبل، احمد، مسند احمد بن حنبل، قاهره، مؤسسة قرطبة، بی‌تا.
- بلاذری، احمد بن یحیی، جمل من أنساب الأشراف، تحقیق سهیل زکار و ریاض زرکلی، با اشراف مکتب البحوث والدراسات، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق.
- بلاذری، احمد بن یحیی، فتوح البلدان، بیروت، دار و مکتبه الهلال، ۱۹۸۸م.
- بیهقی، ابراهیم بن محمد، المحاسن والمساوی، تحقیق علی عدنان، بیروت، دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق.
- حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق مصطفی عبد القادر عطا، بیروت، دار الکتب العلمیة، ۱۴۱۱ق.
- حمیری، محمد بن عبد المنعم، الروض المعطار فی خبر الأقطار، تحقیق احسان عباس، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، ۱۹۸۴م.
- حنظلی، إسحاق بن إبراهیم، مسند إسحاق بن راهویه، تحقیق عبد الغفور بن عبد الحق البلوشی، المدینة، مکتبة الإیمان، ۱۴۱۲ق.
- موصلی التمیمی، أحمد بن علی، مسند أبی‌یعلی، تحقیق حسین سلیم أسد، دمشق، دار المأمون للتراث، ۱۴۰۴ق.
- هیثمی، علی بن أبی‌بکر، مجمع الزوائد ومنبع الفوائد، القاهرة و بیروت، دار الریان للتراث و دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ق.