یلنا آودیسیان

یلنا آودیسیان در سال ۱۹۱۰ میلادی (۱۲۸۸ خورشیدی) در کنستانتینوپل متولد شد. در سال ۱۹۱۵ م (۱۲۹۴ خ) در پی نسل‌کشی ارمنی‌ها توسط دولت ترکیه عثمانی با خانوادهٔ خویش به بلغارستان مهاجرت کرد.

وی سپس برای روسیه نقل مکان نمود و در «هنرستان بالهٔ اودسا» ODESA به تحصیل پرداخت و سپس روانهٔ ارمنستان گردید. بعد از ازدواج در ارمنستان به تبریز مهاجرت نمود و در سال ۱۹۶۲ م (۱۳۴۱ خ) در تهران اقامت گزید.

یلنا آودیسیان در تبریز و تهران به تشکیل گروه‌های تئاتری و رقص باله، طراحی و اجرای باله براساس داستان‌های ایرانی و تدریس باله پرداخت. مادام یلنا، طی دوران فعالیت هنری خود، جوایز فراوانی کسب کرد و شهرت بسیاری به دست آورد به گونه‌ای که افتخار بسیاری از هنرمندان و آموزگاران باله این بود که از شاگردان مادام یلنا بوده‌اند.

وی در سال ۲۰۰۰ میلادی (۱۳۷۹ خورشیدی) در لس آنجلس بدرود حیات گفت. از او دو دختر با نام‌های لائورا و ژولیت برجای مانده که راه وی را ادامه می‌دهند.

وی منشأ خدمات ارزنده‌ای در عرصهٔ هنری گشت. از میان آثار وی می‌توان به «گل شیراز»، «مرگ عقاب»، «فواره‌های میدان فردوسی» و … اشاره کرد.

• سازمان باله ملی ایران
• زنان ارمنی در ایران
• فهرست ارمنی‌های ایران

• ژانت د. لازاریان (۱۳۸۲)، «سینما»، دانشنامه ایرانیان ارمنی (ویراست اول)، تهران: انتشارات هیرمند، ص. ۴۴۸، شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
• «Madame Yelena Avedisian - artira design group». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ آوریل ۲۰۱۵.
• «از مادام یلنا تا ویگن - BBC».
• «اجرای بالهٔ فندق شکن در روزهای کریسمس - BBC».
• خاچیکیان، لیا (۱۹ مرداد ۱۳۹۰). «از شاگردان مادام یلنا بوده… ؟». دوهفته نامه «هویس» (۱۰۴).
• «باله، هنر از یاد رفته و در انتظار معجزه • گفتگو با هایده چنگیزیان».
• «چهره‌های معرفی شده در نمایشگاه هنرمندان ارمنی ایران». فصلنامه پیمان. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ فوریه ۲۰۱۵.