گربه‌سانان
گربه‌سانان (نام رایج) یا گربه‌سانیان (نام علمی با پسوند رایج برای زیرراسته‌ها) (به لاتین: Feliformia)، زیرراسته‌ای از گوشتخوارسانان هستند. خانواده‌ها و گونه‌های این زیرراسته الزاماً از گربه‌ها نیستند و فقط شباهت‌هایی از نظر تکاملی، کالبدشناسی و ریخت‌شناسی به گربه‌ها دارند. گربه‌های حقیقی (Cats) تنها در یکی از خانواده‌های این زیرراسته به نام گربه‌ایان دسته‌بندی شده‌اند. سایر خانواده‌های این زیرراسته عبارت‌اند از کفتاران، خدنگان، زبّادان، گربه‌زبادان ماداگاسکار و چند خانوادهٔ جانوری منقرض شده مانند شمشیردندان‌نمایان.
| گربه‌سانان (Feliformia) | |
|---|---|
| چند خانواده از زیرراسته گربه‌سانیان: گربه‌زبادان ماداگاسکار، گربه‌ایان، کفتاران، خدنگان، زبادان | |
| رده‌بندی علمی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | پستانداران |
| راسته: | گوشتخوارسانان |
| زیرراسته: | گربه‌سانیان (Feliformia) Kretzoi, 1945 |
| خانواده‌ها | |
گربه‌سانیان در برابر دیگر زیرراستهٔ گوشتخواران، یعنی سگ‌سانیان (به لاتین: Canformia) قرار دارد و هر دوی این زیرراسته‌ها ویژگی‌های متمایزی در میان دیگر پستانداران دارند: دارای ۴ دندان مخصوص گوشت‌خواری در جلوی آرواره خود هستند.
ویژگی‌ها
یکی از تفاوت‌های زیرراسته‌های گربه‌سانیان و سگ‌سانیان در فضای بخش صماخی استخوان گیجگاهی است. گربه‌سانیان دارای دو محفظهٔ صماخی در گوش داخلی و سگ‌سانیان دارای یک محفظه هستند. همچنین گربه‌سانان دارای پوزه‌های کوچک‌تر و تعداد دندان کمتر بوده و بر خلاف سگ‌سانیان معمولاً برای شکار جانوران کمین می‌کنند. بسیاری از گربه‌سانیان دارای پنجه‌های جمع‌شونده بوده و جانورانی پنجه‌رو و توانایی بالا رفتن از درختان یا درخت‌پیمایی را دارند.
رده‌بندی
این زیرراسته دارای دو خانواده طبقه‌بندی‌نشده و منقرض‌شده، یک خانوادهٔ گربه نخلی (Nandiniidae)، یک بالاخانوادهٔ گربه‌واران (Feloidea) و یک فروراستهٔ زیادوارگان (Viverroidea) است. زیرراستهٔ گربه‌سانیان به‌طور کلی دارای پنج خانوادهٔ منقرض‌شده و هفت خانوادهٔ موجود و منقرض‌نشده هستند. همچنین دوازده زیرخانواده، ۵۶ سرده و ۱۱۴ گونه از گربه‌سانیان شناسایی شده‌اند. این جانوران در تمام قاره‌ها و مناطق به جز استرالیا و جنوبگان پراکندگی دارند.
گربه‌زبادان ماداگاسکار: دارای هشت گونه هستند و منحصراً در جزیرهٔ ماداگاسکار یافت می‌شوند.
گربه‌ایان: با داشتن ۴۱ گونه بزرگ‌ترین خانوادهٔ در زیرراستهٔ گربه‌سانیان است و دارای پراکندگی جغرافیایی زیادی در تمام قاره‌ها و مناطق مختلف به جز جنوبگان و استرالیا هستند.
کفتاران: دارای چهار گونه و دو زیرگونه هستند و در آفریقا، خاورمیانه و هند پراکندگی دارند. جانورانی بسیار قدرتمند بوده و از جهات مختلف، شباهت‌های زیادی با سگ‌سانیان دارند.
درخت تبارزایی
| 'زیرراستهٔ گربه‌سانیان' |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
جستارهای وابسته
- توکسوپلاسموز
- دینیکتیس
- گوشتخوارسانان
منابع
- ↑ Christiansen, Per (2008-07-30). "Evolution of Skull and Mandible Shape in Cats (Carnivora: Felidae)". PLoS ONE. 3 (7). doi:10.1371/journal.pone.0002807. ISSN 1932-6203. PMC 2475670. PMID 18665225.
- ↑ Martin, Larry (1980-01-01). "Functional Morphology and the Evolution of Cats". Transactions of the Nebraska Academy of Sciences and Affiliated Societies.
- ↑ https://books.google.com/books?id=IETMd3-lSlkC.
- ↑ https://books.google.com/books?id=IETMd3-lSlkC.
- ↑ https://doi.org/10.1098%2Frspb.2003.2521.
- Wikipedia contributors, "Feliformia," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Feliformia&oldid=539425345 (accessed March 12, 2013).