خاقانات روران
روران (در زبان چینی به معنی کرمی که می‌لولد؛ نامی که چینی‌ها بر آنها نهاده بودند) نام اتحادیه‌ای از قبایل کوچ‌نشین در مرزهای شمالی چین بود که در پایان سده چهارم میلادی تا سال ۵۵۲ قلمرویی به نام خاقانات روران برای خود ترتیب دادند.
خاقانات روران | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۳۳۰–۵۵۵ | |||||||||||||
| پایتخت | شهر مومو، رود اورخون (مغولستان کنونی) | ||||||||||||
| زبان(های) رایج | رورانی مغولی ترکی باستان چینی | ||||||||||||
| دین(ها) | شمن‌باوری تنگری‌باوری آیین بودایی | ||||||||||||
| خاقان | |||||||||||||
• ۳۳۰ | یوجی‌اولو موگولو | ||||||||||||
• ۵۵۵ | یوجی‌اولو دنگشوزی | ||||||||||||
| قوه مقننه | قورولتای | ||||||||||||
| تاریخ | |||||||||||||
• بنیان‌گذاری | ۳۳۰ | ||||||||||||
• فروپاشی | ۵۵۵ | ||||||||||||
| مساحت | |||||||||||||
| ۴۰۵ | ۴٬۰۰۰٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۱٬۵۰۰٬۰۰۰ مایل مربع) | ||||||||||||
| |||||||||||||
| امروز بخشی از |  مغولستان چین قزاقستان روسیه | ||||||||||||
رهبری خاقانات روران را گروهی از مغول‌های اولیه (نیا-مغول‌ها) به نام شیان‌بی در دست داشتند. بیشتر مردم شیان‌بی به جنوب مهاجرت کرده و در شمال چین حکومت‌های گوناگونی تشکیل دادند اما گروهی از آنها به‌جا مانده و خاقانات روران را تشکیل دادند. به روران، ژوژان هم گفته شده اما تاریخ‌دانان نام روران را درست‌تر می‌دانند.
قدرت روران‌ها در سال ۵۵۵ تحت فشار ائتلافی از گوک‌ترک‌ها، کشورهای چی شمالی و ژو شمالی و قبایل آسیای مرکزی شکسته شد.
منابع
- ↑ Rein Taagepera "Size and Duration of Empires: Growth-Decline Curves, 600 B.C. to 600 A.D.", Social Science History Vol. 3, 115-138 (1979)
- ↑ Jonathan M. Adams, Thomas D. Hall and Peter Turchin (2006). East-West Orientation of Historical Empires.Journal of World-Systems Research (University of Connecticut). 12 (no. 2): 219–229.
- ↑ 蠕蠕"wriggling worms
- ↑ Theobald, Ulrich. "Rouran 柔然 (www.chinaknowledge.de)". www.chinaknowledge.de (به انگلیسی). Archived from the original on 18 January 2015. Retrieved 2020-01-21.
- Atwood, Christopher P. (2004) Encyclopedia of Mongolia and The Mongol Empire, Indiana University, ISBN 978-1-4381-2922-8