چشمه بلقیس چرام
باغ چشمه بلقیس و برج تاریخی مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام است و متعلق به مرحوم اسکندرخان چرامی و در ۴ کیلومتری جنوب شرق شهر چرام و در مسیر جاده چرام-گچساران قرار دارد، و این اثر در تاریخ ۷ مهر ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۲۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این چشمه یکی از جاذبههای مهم گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد است.
باغ چشمه بلقیس و برج تاریخی | |
---|---|
نام | باغ چشمه بلقیس و برج تاریخی |
کشور | ایران |
استان | استان کهگیلویه و بویراحمد |
شهرستان | چرام |
بخش | چرام |
اطلاعات اثر | |
سالهای مرمت | ۱۳۲۳ و ۱۳۹۳ |
کاربری | باغ، برج، چشمه |
بانی اثر | اسکندرخان چرامی |
مالک اثر | اسکندرخان چرامی |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۶۲۸۸ |
تاریخ ثبت ملی | ۷ مهر ۱۳۸۱ |
اطلاعات بازدید | |
امکان بازدید | عمومی |
تاریخ باغ
از تاریخ باغ اطلاعات دقیقی در دسترس نیست ولی باغ فعلی چشمه بلقیس در اوایل دوره پهلوی احداث شدهاست. این باغ از شرق به جاده چرام ـ گچساران، از جنوب به اراضی کشاورزی، از غرب به باغ جهاد کشاورزی (باغ عمران) محدود میشود. این بنا به گفته اهل منطقه توسط زنی به نام بلقیس حدود اواخر دوره ساسانی و اوایل دوره اسلامی احداث گردید. در سال 1327 مردم محل در اطراف آن به احداث چند باغ کوچک اقدام نمودند و در سال 1338 شخصی به نام اسکندر خان چرامی آن را خریداری شد و به گسترش آن اقدام نمود. چشمه بلقیس نام جدید روزگار ما برای باغی است که مرحوم اسکندر خان چرامی در اطراف این چشمه بر جای باغی که از ازمنه پیش از او، در این محل وجود داشت توسیع و تجدید رونق نموده است. مدتی هم این باغ و یک آبادی کوچک نزدیک آن در مکاتبات و اسناد و بعضی از سفرنامه ها به نام اسکندریه شهرت گرفته است... به نظر میرسد این باغ مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی میباشد. این باغ با مساحتی در حدود 38960 متر مربع و شامل فضاهایی چون 4 برج به ابعاد 70 *150 متر در ضلع غربی باغ، چشمه، استخر و در قسمت شرقی آن صخرهای بزرگ به ارتفاع 20 متر تشکیل شده است. کار احداث باغ کنونی در سال ۱۳۳۶ پایان یافت.
معماری باغ
این باغ توسط فوران آب چشمههای اصلی و چندین چشمهٔ فرعی آبیاری میشود. آب این چشمهها بوسیله لولههایی که جهت کنترل اب آنها کار گذاشته شده در نهرهایی کوچک و بزرگ در باغ جریان مییابد که در نهایت رودخانه باغ، حوض مرکزی و حوضچههای باغ و جویهای تغذیه باغ را میسازند. جویی بزرگ که بخشی از اب این چشمههای را هدایت میکند و خود به دو جوی بزرگ و جوی کوچک تقسیم میشود کار تغذیه اب حوض مرکزی باغ را انجام میدهد، سپس از طریق جویی دیگر اب حوض مرکزی تخلیه شده و به رود خروجی که اب باغ را به سمت شالیزارهای چرام میرساند هدایت میشود و در نهایت به رودخانه نازمکان چرام میریزد که خود این رود به سد کوثر منتهی میشود. جویی دیگر که رودخانه کوچک درون باغ را میسازد در طول باغ امتداد میابد و در نهایت به شالیزارهای چرام منتهی میشود. این باغ مساحتی در حدود ۵۵۴۰۲ متر مربع دارد. در بخش شمال غربی باغ یک برج استوانهای به ارتفاع ۱۵ متر و قطر ۷ متر قرار دارد. در قسمت شرقی باغ صخرهای بزرگ به ارتفاع ۲۰ متر وجود دارد که محل آبشار باغ میباشد که این آبشار در نوسازی سال ۱۳۹۳ به صورت مصنوعی ایجاد گردید. در مرکز باغ حوض مرکزی دایرهای به شعاع ۱۰ متر و عمق ۱/۵ متر وجود دارد که دارای دو ورودی و یک خروجی میباشد، در مرکز این حوض بزرگ جزیره دایرهای کوچکی وجود دارد که در آن چندین درخت کاشته شده است. در این باغ گیاهان مختلفی وجود دارد که در دو دسته درختان، گیاه زینتی و گلها دستهبندی مشوند. درختان باغ به دو دسته درختان میوه دارد از جمله گردو، گلابی، سیب، لیمو ترش، خرمالو، پرتقال، نارنگی، انجیر، انگور، توت، نارنج و نخل و درختان زینتی دستهبندی میشوند. گلها و گیاهان زینتی باغ نیز شامل گلهای متنوعی از جمله شناختهترین نوع آنها گل پیچک، گل رز و گلهای متنوع دیگری مشود. برای اسکان خانوادهها در درون باغ سکوهایی برای نشتن خانوادهها و همچنین منقلهایی از جنس سیمان برای طبخ انواع کباب وجود دارد. برای اتراق و اسکان شبانهروزی نیز تعدادی آلاچیق در بخش شمالی باغ احداث گردیده. باغ مجهز به سرویس بهداشتی در درون باغ و همچنین ورودی باغ دکههایی نیز برای تهیه انواع بیسکویت و … وجود دارد. باغ دارای سیستم برق رسانی برای نور چراغهای درون باغ و پمپاژ اب آبشار باغ میباشد.
باغ عمران و بِرکنا
در کنار باغ چشمه بلقیس باغ عمران وجود دارد، این باغ متعلق به اسکندرخان چرامی کلانتر شهرستان چرام است که تاریخ ساخت ان با تاریخ ساخت باغ چشمه بلقیس یکی میباشد، ساختار باغ تا حد زیادی شبیه به باغ چشمه بلقیس میباشد و دارای یک حوض مرکزی میباشد. چشمه برکنا نیزمعماری شبیه با باغ چشمه بلقیس دارد و در فاصله ۱ کیلومتری باغ چشمه بلقیس در شالیزارهای چرام قرار دارد.
نگارخانه
- چرام جز مناطق گرمسیری و خشک هست و در اواسط بهار تمامی علفها خشک میشوند، تمامی تصاویر در فاصله زمانی یک هفته و در ماه آخر بهار تهیه شده، جلوه باغ به خصوص از نظر پوشش گیاهی و علفها در اوایل فصل بهار بسیار زیباتر و سرسبز تر میباشد.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «باغ چشمه بلقیس چرام کهگیلویه نشانهای از هنرمندانهترین نبوغ بشری». سایت بانک اطلاعات نشریات کشور. ۸۶/۴/۲۰.
- ↑ فاطمه حیدری (۲۲ شهریور ۱۳۸۷). «آشنایی با باغ چشمه بلقیس چرام - کهگیلویه و بویراحمد». موسسه همشهری.
- ↑ http://www.bahesab.ir/map/area/%7C محاسبه مساحت با استفاده از ابزار داخل سایت از روی نقشه گوگل مپ
- ↑ «"باغ چشمه بلقیس چرام"، مسافران نوروزی را فرا میخواند - ایسنا». www.isna.ir. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۰.
- ↑ http://isna.ir/fa/print/95010200307/چشمه-بلقیس-چرام-در-کهگیلویه-و-بویراحمد-تو
- ↑ «باغ زیبا و تاریخی" چشمه بلقیس" چرام از میراث طبیعی ماندگار استان کهگیلویه و بویراحمد». Iranian Students' News Agency - ISNA. ۲۷ خرداد ۱۳۹۱.