پراید
پراید (به انگلیسی: Pride) خودرویی است که توسط شرکت کیا موتورز در کره جنوبی تولید شد. تولید این خودرو در ایران از سال ۱۳۷۲ توسط شرکت سایپا در دو مدل سدان و هاچبک تحت عنوان «صبا» و «نسیم» آغاز شد. خاستگاه نخستین خودرو پراید، مدل فورد فستیوای ساخت کشور آمریکا است. مدلهای اولیه پراید از خودروهای مزدا ۱۲۱ و فورد فستیوا گرفته شد و سپس توسط شرکت کیا موتورز با تغییراتی در کره جنوبی ساخته شد ولی به دلیل نبود ایمنی لازم نتوانست مجوز صادرات به آمریکا و اروپا را بگیرد. پراید در ایران به دلیل پایین بودن هزینه ساخت و قطعات جانبی سالها پرفروشترین خودروی ایران بود اما با مقایسه فناوری خودروهای جدید با قیمت کمتر در کشورهای خارجی برای مثال مدلهای هیوندای اکسنت، شورلت آویو، فورد فیستا، تویوتا یاریس، هوندا فیت، کیا فورت و نیسان سنترا باعث انتقادات فراوانی به این خودرو در سالهای گذشته شدهاست. پس از سالها جدال بر سر این خودرو، تولید پراید در تیرماه ۱۳۹۹ متوقف شد.
پراید | |
---|---|
دید کلی | |
شرکت | سایپا |
نامهای دیگر | صبا، نسیم، سفری، ۱۱۱، ۱۳۱، ۱۳۲، ۱۴۱، ۱۵۱ |
تولید | ۱۳۷۲–۱۳۹۹ (سواری) ۱۳۹۲–اکنون (وانت) |
مونتاژ | تهران، ایران (سایپا) تهران، ایران (پارس خودرو) کاشان، ایران (سایپا کاشان) ساوه، ایران (بن رو) |
طراح | گرانو بانیو (مزدا) |
بدنه و شاسی | |
کلاس | خودروی شهری |
شکل بدنه | ۴ در سدان ۵ در هاچبک ۵ در لیفتبک ۲ در وانت ۵ در استیشن |
طرحبندی | موتور جلو-محور جلو |
خودروهای وابسته | مزدا ۱۲۱ فورد فستیوا |
پیشرانه | |
موتور | مزدا B3 (۱۳۷۲ تا ۱۳۹۳) HP+ (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳) HP+ CNG (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵) M13 GS (۱۳۹۳ تا کنون) |
گنجایش | ۳۷ لیتر |
جعبهدنده | ۵ سرعتهٔ دستی ۳ سرعتهٔ اتوماتیک |
ابعاد | |
فاصله بین محورها | ۲٬۳۴۵ میلیمتر |
درازا | ۳٬۶۷۳ میلیمتر (هاچبک) ۳٬۹۳۵ میلیمتر (سدان) ۳٬۹۲۸ میلیمتر (وانت) |
پهنا | ۱٬۶۰۵ میلیمتر |
بلندی | ۱٬۴۵۵ میلیمتر |
وزن خالص | از ۸۵۰ کیلوگرم تا ۱۰۰۰ کیلوگرم (بسته به مدل خودرو) |
گاهشمار | |
پیشین | رنو ۵ |
پسین | تیبا |
پراید در ایران برای بیش از ۲۰ سال آن هم در مدلهای مختلف تولید شدهاست. مدلهای مختلف پراید در ایران شامل دو مدل سدان ۱۳۱ و ۱۳۲، یک مدل هاچبک ۱۱۱، یک مدل لیفتبک با نام ۱۴۱، و یک مدل وانت با نام ۱۵۱ میشوند. علاوه بر این مدل ۱۳۱ پیش از تغییر طراحی داخلی و بروزرسانیهای جزئی در نمای بیرونی، با نام سایپا صبا شناخته میشد و مدل هاچبک آن که سپس با مدل ۱۱۱ جایگزین شد نیز سایپا نسیم نام داشت.
بنابر اعلام شرکت سایپا تولید مدلهای ۱۳۲، ۱۱۱ و ۱۳۱ بهترتیب در دی ۱۳۹۸، اردیبهشت ۱۳۹۹ و تیر ۱۳۹۹ متوقف شد و خودروهای تیبا، ساینا و کوییک جایگزین مدلهای پراید شد.
سازمان پزشکی قانونی ایران خودروهای خانواده پراید را رکورددار آمار تلفات حوادث رانندگی دانستهاست.
تاریخچه
پراید در اصل در شرکت مزدا ژاپن با سفارش فورد طراحی شد. نسل نخست این خودرو که در سالهای ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۳ تولید و در ژاپن با نام مزدا ۱۲۱ و در آمریکای شمالی توسط شرکت فورد با نام فورد فستیوا به فروش رسید.
این مدل همچنین با نام کیا پراید از ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۰ در شرکت کیا موتورز کره جنوبی تولید شد و در سال ۲۰۰۱ خط تولید آن به سایپا فروخته شد.
شرکت سایپا با ایجاد زنجیرهای از قطعهسازان فنی در گروه سایپا و با حمایت از قطعهسازان بخش خصوصی سعی در بومیسازی تولید خودروی پراید نمود و آن را با نامهای نسیم (پراید هاچبک)، صبا (پراید سدان)، سفری (پراید استیشن)، سایپا ۱۳۲، سایپا ۱۳۱، سایپا ۱۱۱، سایپا ۱۴۱ و وانت پراید (سایپا ۱۵۱) در ایران عرضه کرد.
در زمستان سال ۱۳۸۹ شرکت سایپا محصولات خود را بر پایه پلتفرم پراید متوقف نمود و تولید بر اساس پلتفرم X100 را آغاز کرد و محصولات خود را با نامهای جدید:سایپا ۱۱۱، سایپا ۱۳۱، سایپا ۱۳۲ و سایپا ۱۴۱ و سایپا ۱۵۱ تولید میکرد.
شرکت کیا موتورز نسلهای دوم و سوم کیا ریو را در بعضی از بازارها با نام پراید عرضه کرد. قویترین موتور نسل سوم ریو ۱٫۶ لیتر حجم، ۱۳۸ اسب بخار قدرت و ۱۶۷ نیوتن متر گشتاور دارد.
مدلها
صبا و نسیم
دو نسخه ابتدایی پراید که در ابتدای ورود به ایران تا سال ۱۳۸۲ با برند کیا تولید شدند و از سال ۱۳۸۴ مُهر سایپا بر پیشانی شان حک شد. تولید این دو مدل در سال ۱۳۸۹ به اتمام رسید و پیکره و پلتفرم دیگر مدلها به گونهای همین صبا و نسیماند. در حد فاصل سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۲ سایپا تعدادی پراید صبا تولید کرد که مجهز به گیربکس ۳ سرعتهٔ اتوماتیک بودند.
سفری
در سال ۱۳۷۹ سایپا تصمیم گرفت نسخهٔ استیشنی از پراید را تولید کند. پراید استیشن که سفری نامگرفته بود، نخستین تغییر ایجادشده بر روی پراید محسوب میشد. پراید سفری در بخش جلو کاملاً مشابه پراید معمولی بود و تنها در بخش عقب از چراغهای جدیدی بهره میبرد؛ اما علیرغم تبلیغات رسانهای گسترده برای این خودرو و همینطور برخورداری از صندوق بار جادار، به دلیل کم طرفدار بودن خودروهای استیشن در ایران، پراید سفری با استقبال سردی مواجه شده و تولید آن چند سال بعد و پس ساخت شمار اندکی متوقف شد.
سایپا ۱۱۱
سایپا ۱۱۱ در اصل مدل هاچبک سایپا ۱۳۲ است که از سال ۱۳۸۹ روانهٔ بازار شد. سایپا با راهاندازی تشکیلات جدید تولید خودرو در کاشان مدل هاچبک پراید را با تغییرات اندکی در چراغهای جلو و عقب و تغییر فرم شیشه عقب به روانهٔ بازار کرد. در ابتدای تولید برای این خودرو نام مروارید انتخاب شد که سپس به سایپا ۱۱۱ تغییر نام داد. این خودرو همانند دیگر انواع پراید به موتوری با حجم ۱۳۲۳ سیسی و توان ۶۲ اسببخار مجهز است. تولید این مدل در اوایل سال ۹۹ متوقف شد.
سایپا ۱۳۱
در واقع همان پراید صبا است که طی پروژه X100 در سال ۱۳۸۹ پس از تغییر طراحی داشبورد و گرافیک جدید داخل چراغهای جلو و عقب و سپر جلو به این عدد سه رقمی تغییر نام داد. از امکانات برتر ۱۳۱ نسبت به پراید صبا میتوان به ۲ کیسه هوا، ترمز ضد قفل، فرمان هیدرولیک، تنظیم ارتفاع چراغ جلو و کریستالی شدن چراغها اشاره کرد. ارزانسازیهایی که بر روی این خودرو انجام شد (حذف سیستم صوتی، حذف لچکی روی ستونهای عقب) کمی عجیب به نظر میرسید و موج اعتراض مشتریان و رسانهها را در پی داشت. تولید این خودرو در مرداد ۱۳۹۹ متوقف شد.
سایپا ۱۳۲
پراید ۱۳۲ فیسلیفتی از پراید صبا است که در سال ۱۳۸۶ عرضه شد. این خودرو در حقیقت نسخه سدان پراید ۱۱۱ است. ۱۳۲ از لحاظ فنی مانند دیگر نسخههای پراید از همان موتور و گیربکس بهره میبرد. سپر و زههای همرنگ بدنه، چراغهای هالوژنی جلو با قابلیت تنظیم ارتفاع، کیسهٔ هوا برای سرنشینان جلو، سیستم صوتی سی دی خور با قابلیت پشتیبانی از USB، فرمان هیدرولیک، قفل مرکزی، ایموبلایزر (سیستم ضد سرقت) و ترمز ABS از امکانات رفاهی و ایمنی این خودرو (در نمونه کامل) میباشند. تولید این خودرو در اواخر سال ۹۸ متوقف شد.
سایپا ۱۴۱
پراید ۱۴۱ در واقع مدل لیفتبک سایپا ۱۳۱ یا در واقع همان سایپا صبا است. این تغییر در طراحی در دورانی انجام گرفت که بازار خودروی ایران از نظر تنوع مدلهای عرضه شده بسیار فقیر بود و ساپیا نیز تبلیغات بسیاری در زمینه ۱۴۱ به راه انداخت. با وجود طرح متفاوت نسبت به مدلهای سدان، بهدلیل استقبال پایین بازار این خودرو همواره نسبت به سایر پرایدها با قیمت پایینتر عرضه میشد تا بتواند نظر مشتریان را به سوی خود جلب کند. تولید این مدل در سال ۱۳۹۳ متوقف شدهاست.
سایپا ۱۴۱ در کشور ونزوئلا تحت نام تروپیال (پرنده ملی ونزوئلا) فروخته میشد. قرار بود این خودرو ۹۲ درصد بازار ونزوئلا را در دست بگیرد، اما این موضوع محقق نشد و در سال تنها حدود ۲۰۰۰ دستگاه از این خودرو در ونزوئلا تولید میشد.
سایپا ۱۵۱
سایپا ۱۵۱ (سایپا کارا) نسخهٔ وانت پراید است. این وانت کوچک ۹۰۰ کیلوگرم وزن دارد. در این مدل به دلیل کاربری متفاوت نسبت به دیگر مدلها تغییراتی در فنربندی عقب و دیسکهای ترمز صورت گرفتهاست. در بهمن ۱۳۹۸، تولید یک مدل جدید از این خودرو با نام سایپا ۱۵۱ پلاس آغاز شد که تفاوتهای آن نسبت به سایپا ۱۵۱ معمولی در نمایشگر، کفپوش چرمی، آینهبغلهای برقی و راهنما دار خلاصه میشود.
ایمنی
پراید بهمانند اکثر خودروهای ایرانی توسط هیچ مرکز معتبری مورد تست تصادف قرار نگرفته است.
رئیس سازمان پزشکی قانونی پراید را رکورددار وسایل نقلیه در کشته شدن ایرانیان در سال ۹۲ عنوان کرد و افزود: «در سال گذشته متأسفانه ۲ هزار و ۴۵۴ نفر به دلیل وقوع تصادف خودروی پراید جان خود را از دست دادند که این مسئله باعث شد تا ۱۳٫۶ درصد از تصادفات منجر به مرگ به این خودرو اختصاص یابد.»
توقف تولید
وزارت صنعت در سال ۱۳۹۶ اعلام کرد که تولید پراید در سال ۱۳۹۷ متوقف میشود و در راستای آغاز فرایند توقف تولید پراید، تولید سایپا ۱۱۱ در شهریور سال ۱۳۹۶ متوقف شد. البته این توقف تولید تنها یک ماه دوام آورد و شرکت سایپا با انتقال خطوط تولید از کاشان به تهران تولید این خودرو را از سر گرفت.
در آبان ماه ۱۳۹۸، رئیس سایپا اعلام کرد که روند توقف تولید پراید از بهمن ۹۷ آغاز شدهاست و در تیرماه ۹۹ این خودرو بهطور کامل از رده خارج میشود. براین اساس تولید سایپا ۱۳۲ در دیماه ۹۸، سایپا ۱۱۱ در اردیبهشت ۹۹ و سایپا ۱۳۱ در مرداد ۹۹ به پایان رسید.اما مدل وانت همچنان تولید میشود. خودروهای تیبا، کوییک و ساینا جایگزین پراید خواهند شد. همچنین تجهیزات و خطوط تولید پراید به کشورهای مقصد صادراتی انتقال خواهد یافت.
منابع
- ↑ «گیربکس اتوماتیک سه دنده پراید +عکس». مجله خودرو کارستان. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۳.
- ↑ Saipa Atlas: Iran’s new pride is old Kia Pride techzle.com
- ↑ "Mazda 121 DB11 (Mk1) 121 1987–1989". GoAuto. John Mellor. Archived from the original on 6 October 2009. Retrieved 2010-08-07.
- ↑ Halligan, Rod (May 2, 2009). "Mazda 121 – Carsguide Car of the Week". Carsguide. News Limited. Retrieved 2011-02-18.
- ↑ "KIA Pride (1991–2000): What's Good". Honestjohn.co.uk. Archived from the original on 2012-07-25.
- ↑ «تمامی محصولات خانواده پراید با پلت فرم X100 عرضه میشوند». پایگاه اطلاعرسانی سایپا نیوز. ۲۴ مهر ۱۳۸۹. بایگانیشده از اصلی در ۲۹ ژوئن ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «Detailed specs review of 2010 Kia Pride 5door 1.5 VGT LX automatic model for Asia Korea DM». www.automobile-catalog.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «Detailed specs review of 2016 Kia Rio 1.4 CVVT EcoDynamics 5-d offered up to December 2016 for Europe». www.automobile-catalog.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «2021 Hyundai Accent | Features and Specs | Hyundai». www.hyundaiusa.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ وابسته، خبر خودرو | سازمان اخبار خودرو و صنایع (۱۳۸۹/۰۲/۰۴–۱۰:۱۵). «تولید پراید هاچ بک نسیم متوقف شد». fa. دریافتشده در 2021-06-20.
- ↑ «خودروهایی که در بازار ایران شکست خوردند». ایران جیب. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۷-۰۳.
- ↑ «ویدیوی تولید آخرین پراید هاچ بک+آلبوم تصاویر». اسب بخار. ۲۰۲۰-۰۵-۲۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «پراید 131 SE 1390-1399، مشخصات و قیمت». خودرو. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «آپشن خندهدار و عجیب سایپا برای پراید که پولی شد!». چرخان. ۲۰۱۸-۰۵-۲۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «زِه پراید کِی آپشن شد؟». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «مراسم خداحافظی با پراید ۱۳۱ برگزار شد + تصاویر». اسب بخار. ۲۰۲۰-۰۸-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «پراید 132 SX 1386-1399، مشخصات و قیمت». خودرو. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «مراحل تولید آخرین پراید ۱۳۲ + ویدیو». اسب بخار. ۲۰۲۰-۰۲-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «تیزر تبلیغاتی خاطرهانگیز ۱۴۱». آخرین خبر.
- ↑ «احتمال افزایش قیمت خودروهای خارجی». vazeh.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «تولید پراید 141 از سال 93 متوقف شدهاست». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ وابسته، خبر خودرو | سازمان اخبار خودرو و صنایع. «آغاز توزیع نخستین خودروهای سمند و سایپا 141 با حضور هوگو چاوز». fa. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۵.
- ↑ Álvarez, Sergio (2013-03-07). "Venirauto, el legado automovilístico de Chávez es de origen iraní" [Chávez's automotive legacy Venirauto is of Iranian origin]. Diariomotor (به اسپانیایی). Archived from the original on 2020-08-04.
- ↑ Best, Michael (December 2006). "No Trains, Some Planes and Many, Many Automobiles". ویکیلیکس. افشای اسناد دیپلماتیک آمریکا:06CARACAS3617.
- ↑ «معرفی و مشخصات کامل وانت پراید 151 آپشنال». دیجیاتو. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۶-۲۰.
- ↑ «پراید رکورد دار مرگ و میر ایرانیان- اخبار اجتماعی - اخبار تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۱۷ فوریه ۲۰۱۸. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۵.
- ↑ «توقف تولید پراید در سال ۹۷». تسنیم. ۱۰ تیر ۱۳۹۶. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۸. دریافتشده در ۷ شهریور ۱۳۹۶.
- ↑ «باشگاه خبرنگاران جوان». بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۷. دریافتشده در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۹.
- ↑ «توقف تولید پراید 111 تنها یک ماه دوام آورد!!». پردیس خودرو. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۵.
- ↑ «توقف تولید پراید 'آغاز شدهاست'» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۱۰-۲۵. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۵.
- ↑ «خودروهای جایگزین پراید اعلام شد». ایسنا. ۲۰۱۹-۱۰-۲۵. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۵.