هگزان
هگزان (به انگلیسی: Hexane) یک ترکیب آلی از دسته آلکان‌ها با شش اتم کربن است.
| هگزان | |||
|---|---|---|---|
|
| |||
Hexane | |||
دیگر نام‌ها n-Hexane | |||
| شناساگرها | |||
| شماره ثبت سی‌ای‌اس | 110-54-3 | ||
| پاب‌کم | 8058 | ||
| کم‌اسپایدر | 7767 | ||
| UNII | 2DDG612ED8 | ||
| شمارهٔ ئی‌سی | 203-777-6 | ||
| شمارهٔ یواِن | 1208 | ||
| دراگ‌بانک | DB02764 | ||
| KEGG | C11271 | ||
| MeSH | n-hexane | ||
| ChEBI | CHEBI:29021 | ||
| ChEMBL | CHEMBL15939 | ||
| شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس | MN9275000 | ||
| 1730733 | |||
| 1985 | |||
| جی‌مول-تصاویر سه بعدی | Image 1 | ||
| |||
| |||
| خصوصیات | |||
| فرمول مولکولی | C6H14 | ||
| جرم مولی | ۸۶٫۱۸ g mol | ||
| شکل ظاهری | مایع بی رنگ و شفاف | ||
| بوی | نفتی | ||
| چگالی | 654.8 mg mL | ||
| انحلال‌پذیری در آب | 9.5 mg L | ||
| log P | 3.764 | ||
| فشار بخار | ~17.6 kPa (at 20 °C) | ||
| ضریب شکست (nD) | 1.375 | ||
| گرانروی | 0.294 mPa s | ||
| ترموشیمی | |||
| 265.2 J K mol | |||
| 296.06 J K mol | |||
آنتالپی استاندارد
تشکیل ΔfH298 | -199.4–-198.0 kJ mol | ||
| Std enthalpy of combustion ΔcH298 | -4180–-4140 kJ mol | ||
| خطرات | |||
| GHS pictograms |    
| ||
| سیستم هماهنگ جهانی طبقه‌بندی و برچسب‌گذاری مواد شیمیایی | DANGER | ||
| GHS hazard statements | H225, H304, H315, H336, H373, H411 | ||
| GHS precautionary statements | P210, P261, P273, P281, P301+310, P331 | ||
| شاخص ئی‌یو | 601-037-00-0 | ||
| طبقه‌بندی ئی‌یو |  F  Xn  N
| ||
| کدهای ایمنی | R۱۱, R۳۸, R48/20, R51/53, R62, R65, R67 | ||
| شماره‌های نگهداری | S۲, S۹, S۱۶, S۲۹, S۳۳, S36/37, S61, S62 | ||
| لوزی آتش | |||
| نقطه اشتعال | |||
| دمای خودآتشگیری | |||
| محدودیت‌های انفجار | 7.7% | ||
| ترکیبات مرتبط | |||
| مرتبط با alkanes | |||
| به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |||
 (بررسی) (چیست:  / ؟)
| |||
| Infobox references | |||
|
| |||
از هم‌خانواده‌های این ماده می‌توان به هپتان نیز اشاره کرد. نباید نرمال هگزان و سیکلو هگزان را با هم اشتباه گرفت.
کاربردهای نرمال هگزان
در صنعت از این ماده در صنایع تولید چسب، صنعت چرم و صنایع تولید کفش استفاده می‌شود. این ماده همچنین در استخراج روغن‌های پخت‌وپز از دانه‌های گیاهی (مانند روغن کلزا یا روغن سویا) کاربرد دارد.
هگزان به دلیل غیرقطبی بودن خود حلال ترکیبات غیرقطبی محسوب می‌شود در نتیجه می‌توان از آن برای تمیزکردن و گریس‌زدایی تجهیزات و موارد مشابه مانند استخراج آلودگی‌های حاصل از روغن و گریس از آب و خاک استفاده کرد. از این ماده در صنایع نساجی نیز استفاده می‌شود.
از این گاز در فرایند کروماتوگرافی به عنوان یک حلال غیرقطبی نیز استفاده می‌شود.
ایزومرها
| نام رایج | نام آیوپاک | فرمول شیمیایی | فرمول ساختاری |
|---|---|---|---|
| نرمال هگزان n-هگزان | هگزان | CH3(CH2)4CH3 | |
| ایزوهگزان | ۲-متیل‌پنتان | (CH3)2CH(CH2)2CH3 | |
| ۳-متیل‌پنتان | CH3CH2CH(CH3)CH2CH3 | ||
| ۳٬۲-دی‌متیل‌بوتان | (CH3)2CHCH(CH3)2 | ||
| نئوهگزان | ۲٬۲-دی‌متیل‌بوتان | (CH3)3CCH2CH3 |
منابع
- ↑ "n-hexane - Compound Summary". PubChem Compound. USA: National Center for Biotechnology Information. 16 September 2004. Identification and Related Records. Retrieved 31 December 2011.