نیروی هوایی عراق
نیروی هوایی عراق (به عربی: القوة الجویة العراقیة) نیروی هوایی کشور عراق و یکی از سه شاخهٔ اصلی نیروهای مسلح عراق است که به رزم هوایی می‌پردازد. این نیرو در سال ۱۹۳۱ تأسیس شد.
تاریخچه
پیدایش
نیروی هوایی عراق در سال ۱۹۲۷، یعنی ۶ سال بعد از تشکیل نیروهای مسلح عراق توسط بریتانیا و زیر نظر نیروی هوایی پادشاهی تأسیس شد. در آن زمان عراق تحت قیمومیت بریتانیا قرار داشته و بریتانیا بعد از پایان جنگ جهانی اول با تأسیس این نیرو سعی در کنترل نیروی هوایی عثمانی داشت. اولین خلبانان این نیرو را خلبانان عثمانی تشکیل می‌دادند که توسط بریتانیا گماشته شده بودند. این نیرو همزمان با ارتش عراق در سال ۱۹۳۶ مستقل شدند. اما مجدداً با آغاز جنگ جهانی دوم بریتانیا کنترل این نیرو را به‌دست گرفت و از توان رزمی آن برای منافع خود استفاده می‌کرد.
جنگ با اسرائیل
جنگ ۱۹۴۸
جنگ شش روزه
جنگ یوم کیپور
جنگ با ایران
تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، نیروی هوایی شاهنشاهی ایران دارای برتری کامل هوایی نسبت به نیروی هوایی عراق بود. اما پس از انقلاب ایران، دولت عراق به رهبری صدام حسین، نیروی هوایی این کشور را به شدت تقویت کرد، به طوری که در سال اول آغاز جنگ ایران و عراق، نیروی هوایی عراق دارای ۳۳۲ فروند جنگنده بود، اما در سال پایانی جنگ ایران و عراق، تعداد جنگنده‌های عراق به بیش از پانصد رسیده بود.
نیروی هوایی عراق اولین نیرو از میان نیروهای رزمی عراق بعثی بود که اقدام به حمله به ایران و شروع جنگ ایران و عراق کرد. اولین استراتژی رسمی این نیرو برای ضربه زدن به ایران، بمباران شهرهای ایران بود. در طول ۸ سال جنگ مداوم با ایران، این نیرو هیچ‌گاه نتوانست قدرت رزمی نیروی هوایی ایران را حتی برای یک روز مختل سازد.
عملیات کمان ۹۹
عملیات کمان ۹۹ دومین عملیات هوایی رسمی پس از عملیات انتقام بود که توسط نیروی هوایی ارتش ایران پس از آغاز تهاجم عراق به ایران انجام گرفت. این عملیات در تاریخ ۱ مهر ۱۳۵۹ انجام شد. در این عملیات ۱۴۰ جنگنده ایرانی وارد خاک عراق شدند و اهداف نظامی ارتش عراق از جمله فرودگاه‌ها و آشیانه‌های نظامی نیروهای مسلح عراق در مناطق کرکوک، موصل، رشید، حبانیه، ناصریه، شعیبیه، کوت و المثنی را مورد هدف قرار دادند. در این عملیات هواپیماهای اف-۵، اف-۴، اف-۱۴ و تانکرهای سوخت‌رسان شرکت داشتند.
کمان ۹۹ بزرگ‌ترین عملیات تاریخ نیروی هوایی ایران و باعث برتری هوایی ارتش ایران در ماه‌های آغازین جنگ ۸ ساله شد.
عملیات اچ-۳
بمباران اندیمشک
بمباران اندیمشک توسط نیروی هوایی عراق، طولانی‌ترین بمباران یک شهر پس از جنگ جهانی دوم و جنگ ویتنام و شدیدترین بمباران هوایی مناطق مسکونی در ایران بود. در این عملیات از سوخو ۲۲ به‌عنوان سرکوب‌گر پدافند و میگ-۲۱، میگ-۲۳ و میراژ اف۱، استفاده شده‌است. در این حمله یک فروند سوخو ۲۲ پس از ایجکت خلبان، در جنوب اندیمشک سقوط کرد. بیشترین تلفات در محله مسکونی راه‌آهن اندیمشک صورت گرفت. در روزهای قبل از این حمله، انتقال گستردهٔ نیروها به منطقه، باعث تجمع نیروها در اطراف راه‌آهن و مناطق مسکونی گردید که در این حمله علاوه بر بمباران نیروهای نظامی، تلفات سنگینی به ساکنین و منازل راه‌آهن و سایر تأسیسات، وارد گردید.
جنگ با آمریکا
جنگ اول خلیج فارس
در طول جنگ خلیج فارس حداقل ۱۱۵ هواپیمای جنگنده و ترابری عراقی از جمله ۷ فروند سوخو سو-۲۵ به ایران پناهنده شدند تا از گزند بمباران نیروهای ائتلاف درامان بمانند.
برخی کارشناسان نظامی این حرکت را سازماندهی‌شده توسط حکومت بعثی عراق در جهت اقتاع ایران به عدم پیگیری مسئله دریافت خسارت جنگ ایران و عراق از حکومت عراق دانسته‌اند. در سال ۱۳۸۳ و طی سفر حازم الشعلان، وزیر دفاع عراق، موضوع بازگرداندن این هواپیماها به‌طور رسمی مطرح شد. ایران از تصاحب این هواپیماها، کسب بخشی از غرامت جنگی جنگ ۸ ساله را منظور دارد.
در سال ۱۹۹۸ و در پی ملاقات‌های نمایندگان ایران و عراق برای پایان دادن به خصومت‌ها، عراق مسئلهٔ بازگرداندن هواپیماهای فراری را مطرح کرد که این موضوع، با مخالفت ایران روبرو شد. اطلاعاتی نیز مبنی بر فروش تعدادی از این هواپیماها از جانب ایران به چین موجود است.
جنگ عراق (۲۰۰۳)
در طول جنگ عراق که از ۱ مه ۲۰۰۳ میلادی آغاز شد و در پی پیروزی‌های گسترده و سریع نیروهای ائتلاف در سرنگون کردن رژیم بعث عراق نیروی هوایی عراق عملاً ناکام ماند و حتی نتوانست یک هواپیمای خود را برای مقابله با نیروهای ائتلاف به پرواز درآورد.
پس از اشغال عراق، تعدادی از جنگنده‌های نیروی هوایی عراق از جمله میگ-۲۳، میگ-۲۵ و سوخو سو-۲۵ توسط ارتش ایالات متحده آمریکا و ارتش استرالیا کشف شدند. این جنگنده‌ها برای در امان ماندن از حملات نیروهای ائتلاف، در شن‌های صحرایی در اطراف پایگاه‌های هوایی عراق کشف شدند. بیشتر جنگنده‌های نیروی هوایی عراق در طول و سپس پس از اشغال عراق نابود شدند.
هواگردها
پایگاه‌ها
- پایگاه هوایی بلد (در ۸۰ کیلومتری شمال بغداد)
- پایگاه هوایی رشید (در بغداد)
- پایگاه هوایی تاجی (در حوالی بغداد)
- پایگاه هوایی اسپایکر (در ۱۲ کیلومتری غرب تکریت)
- پایگاه هوایی علی (در حوالی ناصریه)
- پایگاه هوایی مثنی
- پایگاه هوایی التقدم
- پایگاه هوایی شعیبیه
آکادمی و مدارس نیروی هوایی
- آکادمی نیروی هوایی در حوالی تکریت.
منابع
- ↑ "Iraqi Air Force". Arab Aviation. Archived from the original on 26 June 2016. Retrieved 10 July 2016.
- ↑
- ↑ غسان عاشور (۲۲ سپتامبر ۲۰۱۰). «سپاه صدام؛ ساختار ارتشی که به ایران حمله کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ص. ایران. دریافت‌شده در ۱ اکتبر ۲۰۱۰.
- ↑ KENNETH M.POLLACK (۲۰۰۲)، «Iraq»، Arabs At War، Lincoln: University of Nebraska–Lincoln
- ↑ اکونومیست: ۱۹–۲۵ September 1987
- ↑ Global Security Air Force
- ↑ یادواره بزرگ‌ترین عملیات هوایی (آفتاب)
- ↑ ایران برای مبارزه با داعش «جت‌های سوخو به عراق داده‌است»، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ Global Security
- ↑ سرگردانی پرونده خسارت ایران از جنگ تحمیلی
- ↑ وزیر دفاع عراق:خواهان استرداد هواپیماهای خود از ایران هستیم خبرگزاری مهر
- ↑ نمایه کشورها: عراق (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ "Scramble on the Web - Iraqi Air Force", Scramble (به انگلیسی) Retrieved on 2008-09-16.
- ↑ "World Air Forces 2022". Flightglobal Insight. 2022. Retrieved 5 March 2022.
- ↑ "Iraq Signs Contract with Pakistan for Purchase of JF-17 Block III Aircraft". 2022-02-02. Retrieved 2022-03-01.
- ↑ Binnie, Jeremy (2019-08-07). "US-led coalition says only one Iraqi CH-4 UAV fully operable". Jane's. Retrieved 2022-03-02.
- ↑ "Iraq orders Bayraktar TB2S". Scramble.nl. 2021-12-23. Retrieved 2022-03-02.
- ↑ «تأیید» حمله سوریه به مواضع داعش در عراق؛ ادامه پیشروی شورشیان، بی‌بی‌سی فارسی
- ↑ Iran Sends 3 Attack Planes to Iraqi Government, The New York Times
- ↑ عراق: واگرایی اهداف پیکارجویان، کمک روسیه و ایران، تلاش مالکی برای دفع داعش، رادیو فردا
- ↑ حل بحران عراق در گروی رفتن مالکی است، رادیو زمانه
- ↑ Iraq crisis: In Baghdad, the fear index is the price of a bullet and it has tripled, The Independent
پیوند به بیرون
- Global Security Iraqi Air Force
- ACIG Iraqi Super-Bases