مناره ساربان

مناره حدود ۵۴ متر بلندی دارد و دارای ۱۳۵ پله است. از بلندای آن، درون و پیرامون شهر به خوبی مشاهده می‌شود و معرف سبک خاص معماری دوران سلجوقی در اصفهان است.

این مناره دارای سه رشته سنگ‌نبشته به خط کوفی بر زمینه کاشی است. بخش اول آن آجرچینی ساده‌است. بخش‌های دوم و سوم آن دارای تزیینات عالی آجری می‌باشد. بخش چهارم آن تاج اول مناره است که مقرنسهای آجری توأم با کاشی‌های فیروزهای دارد. بخش پنجم آن تزیینات آجری است. بخش ششم آن تاج دوم مناره‌است و بخش هفتم آن تارُک مناره است. در قاعده دو تاج این مناره دو کتیبه زیبای فیروزه‌ای رنگ دیده و خوانده می‌شود.

این مناره با آجر چینی برجسته و همچنین آجرهای تراشیده و کاشیکاری معرق به سبک خط کوفی ریحان تزئین شده‌است، کتیبه‌های موجود در مناره ساربان سه عدد هستند که با خط کوفی نوشته شده‌اند، مفاد کتیبه اول که با کاشی‌های آبی رنگ ساخته شده شامل عبارات مذهبی است.

در دومین کتیبه که آن نیز به کاشی آبی مزین است، آیه ۳۳ از سوره فصلت آمده‌است. (این آیه در مناره سین نیز نوشته شده‌است). سومین کتیبه به خط کوفی مربع با آجر تراشیده بر زمینه‌ای از کاشی‌های آبی ساخته شده و در آن از پیامبر (ص) و خلفای راشدین یاد شده‌است.

این مناره به دلیل نشست نامتقارن در پایه‌های آن حدود هشت درجه به سمت جنوب شرقی منحرف شده‌است. این نشست نامتقارن می‌تواند به دلیل اختلالات موجود در شالودهٔ آن یا به دلیل تغییرات متوالی در سطح تراز ایستایی در سفره آب زیرزمینی یا استفاده از چاهک‌های آب منازل اطراف باشد.

• فهرست آثار تاریخی اصفهان
• مناره

• هنرفر، لطف‌الله،آشنایی با شهر تاریخی اصفهان، اصفهان، انتشارات گلها، ۱۳۷۲
• شایسته، محمودرضا، اصفهان بهشتی کوچک اما زمینی، انتشارات نقش خورشید، ۱۳۸۳