سکه
سکه یک تکهٔ کوچک از فلز، معمولاً دایرهشکل و تخت، معتبرشده توسط یک دولت برای استفاده در داد و ستد اقتصادیِ یک جامعه است. جنس فلز سکه در گذشته از طلا، نقره و مس بود، اما امروزه بیشتر از ترکیبات نیکل استفاده میشود. کاربرد طلا و نقره امروزه بیشتر در ضرب سکههای یادبود است.
تاریخچه پول فلزی و سکه
اولین پول فلزی کشف شده در جهان در موهنجودارو (در پاکستان فعلی) مربوط به تمدن دره سند بدست آمدهاست که حدود ۵۰۰۰ سال پیش تهیه شدهاست. همچنین در جنوب بینالنهرین حلقههای متعلق به ۴۰۰۰ سال پیش در کشفیات باستانشناسی فرانسویان بدست آمدهاست؛ کهنترین سکه به شکل امروزی یافت شده در جهان متعلق به سناخریب پادشاه آشور است که حدود ۲۷۰۰ سال پیش تهیه شدهاست. در همین حدود (۲۷۰۰–۲۶۰۰ سال پیش) در لیدیه (واقع در ترکیه کنونی) سکههای از جنس الکتروم ضرب شد. سکههای که شاهنشاه لیدیه رواج داد بنابر نام شاهنشاه یعنی کرزوس به کرزویید (کرزوسی) معروف گشت. بعد از فتح لیدیه توسط کورش بزرگ شاه پارس این سکهها در ایران آن زمان (۲۵۵۰ سال پیش) رواج یافت. در زمان داریوش بزرگ وی سکههای دریک طلا و سیگل یا شِکِل نقره ضرب کرد.
سکههای یادبود
سکههای یادبود سکههایی هستند که در مناسبتهای مذهبی و سیاسی خاص یا در گرامیداشت چهرههای علمی و فرهنگی هر کشور ضرب میشوند. سکههای یادبود میتوانند در قالب سکههای رایج کشور یا به صورت سکههای نقره و طلای یادبود که در گردش نیستند باشد.
سکه یک ریالی (FAO) در سالهای ۱۳۵۰ و ۱۳۵۱ و ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳.
سکه ده ریالی (FAO) سال ۱۳۴۸.
سکههای ۱ و۲ و۵ و ۱۰ و ۲۰ ریالی پنجاهمین سال سلطنت پهلوی ۱۳۵۵. (روی سکهها تاریخ ۲۵۳۵ شاهنشاهی ضرب شدهاست).
سکه ۲۰ ریالی بازیهای آسیایی تهران ۱۳۵۳.
سکه ۲۰ ریالی (FAO) سال ۱۳۵۶ و ۱۳۵۷.
سکه ۲۰ ریالی یادبود پنجاهمین سالگرد تأسیس بانک ملی ایران (شهریور ۱۳۵۷).
نگارخانه
جستارهای وابسته
- سکه بهار آزادی
- اسکناسهای ریالی ایران
- سکهشناسی ایرانی
- سکههای ایران
منابع
- سکههای شاهان ایران، جمال ترابی طباطبایی، تبریز
- سکهها:آیینه گذشتهها، محسن جعفری مذهب، تاریخشناسی (کتاب درسی دوره پیش دانشگاهی) ۱۳۷۴
- مشکل رو و پشت سکههای اسلامی، محسن جعفری مذهب، باستانشناسی و تاریخ، شمارة ۲۱–۲۲ ۱۳۷۶
- "The Hidden Meaning of Britannia on Gold Coins ★ CoinInvest". ★ CoinInvest (به انگلیسی). 2013-10-25. Retrieved 2019-12-03.