جام قهرمانی فوتبال ایران

بعد از عضویت فدراسیون فوتبال ایران در فیفا، مسابقاتی به‌طور منسجم برگزار گردید و رفته رفته رقابت بین تیم‌های شهرستانی آغاز شد. از سال ۱۳۳۵ اولین مسابقات قهرمانی کشور بین تیم‌های اصفهان، تهران، تبریز، مشهد و آبادان به میزبانی مسابقات که در کرمان برگزار گردید که زمینه‌ساز آغاز رقابت‌های باشگاهی بین شهرستانی شد و از سال بعد رقابت‌ها با حضور باشگاه‌ها آغاز گردید.

تاج تهران اولین قهرمان لیگ فوتبال ایران

نخستین تلاش‌ها برای برگزاری لیگ سراسری فوتبال ایران در دهه ۱۳۳۰ خورشیدی انجام شد. با نظر فدراسیون فوتبال ایران در شهریور ۱۳۳۶ اولین دوره لیگ فوتبال ایران با نام جام قهرمانی فوتبال ایران تحت عنوان مسابقات کشوری بین نمایندگان استان‌ها در شهر اصفهان برگزار شد. تیم تاج تهران در آن سال با کسب قهرمانی در لیگ فوتبال استان تهران به عنوان نماینده باشگاه‌های فوتبال تهران برای کسب جام قهرمانی ایران راهی رقابت‌های کشوری در اصفهان شد. تاج تهران با کسب پنج پیروزی و یک تساوی بدون شکست به فینال رقابت‌ها رسید و در دیدار نهایی تیم کلنی مموریال تبریز را با نتیجه ۳–۰ مغلوب کرد و اولین قهرمان جام باشگاه‌های ایران لقب گرفت.

در اواخر سال ۱۳۳۶ در اثر وقوع زلزله، مسابقات سال ۱۳۳۷ لغو گردید و بودجه این بازی‌ها به منظور کمک به زلزله زدگان واریز گردید.

کلنی تبریز دقیقه نود قهرمان ایران شد.

درحالیکه به نظر می‌رسید شاهین اصفهان جام را برای این شهر به ارمغان خواهد برد، دقیقه ۸۹ ورق برگشت و جام در تبریز ماندگار شد.

دومین دوره در چهار منطقه ایران برگزار شد و از هر منطقه یک تیم به مرحله پایانی راه یافت. چهار تیم پایانی در یک گروه به میزبانی تبریز به مصاف هم رفتند. تیم کلنی مموریال تبریز که یک امتیاز از شاهین اصفهان عقب بود در آخرین بازی توانست با شکست حریف خود قهرمان شود. شهر تهران در این دوره به دلیل لغو مسابقات لیگ تهران در سال قبل نماینده‌ای نداشت و مسابقات بدون حضور تیمی از تهران برگزار شد. در این دوره از مسابقات شاهین اصفهان به مقام دوم رسید.

از اتفاقاتی که در این دوره رقم خورد و ماندگار شد، بی‌توجهی به ذات ورزش فوتبال بود که بعد از آن هرگز تکرار نشد. دیدار پایانی تا دقیقه ۸۹ مساوی پیش می‌رفت و مسئولان برگزاری از بلندگوهای ورزشگاه قهرمانی شاهین اصفهان را تبریک گفته و خواستند که برای مراسم جشن قهرمانی حاضر شوند؛ در همین لحظات بود که کلنی مموریال تبریز موفق به گلزنی شد و ورزشگاه را به مرز انفجار رساند. تبریزی‌ها با حفظ نتیجه، حریف خود را شکست دادند و مقام قهرمانی را کسب کردند. تیم شاهین اصفهان به جایگاه دوم بسنده کرد.

آبادان قهرمان ایران

سومین دوره جام قهرمانی فوتبال ایران را جم آبادان (شاهین آبادان) تصاحب کرد. تابستان سال ۱۳۳۹، مسابقات سالیانه فوتبال قهرمانی کشور طی دو مرحلهٔ مقدماتی و نهایی (به صورت جداگانه) برگزار شد. بدین صورت که ابتدا مرحلهٔ مقدماتی در شش منطقه، به صورت غیر متمرکز برگزار شد که در پایان تیم‌های نخست هر یک از شش منطقه، به مرحلهٔ نهایی صعود کردند. شهر ساری که موفق شد امتیاز میزبانی این رقابت‌ها را کسب کند، پذیرای شش تیم صعود کرده بود. در این مرحله تیم‌ها به صورت متمرکز (دوره‌ای) با یکدیگر رقابت نموده تا قهرمان ایران در سال ۱۳۳۹ شمسی را مشخص کنند.

مسابقات بین شش تیم برتر ایران به مدت پانزده روز در شهر شمالی ساری برگزار شد و در پایان باشگاه جم آبادان (شاهین آبادان) با کسب بیشترین امتیاز به عنوان نخست دست یافت و جام قهرمانی ایران را به آبادان برد. تیم فرهنگ قزوین هم به مقام دومی مسابقات دست یافت.

جام چهارم ایران به مشهد رفت.

چهارمین دوره مسابقات جام قهرمانی فوتبال ایران ۱۳۴۰ طبق روال گذشته در مناطق مختلف برگزار شد و تیم‌های راه یافته به مرحله پایانی در شهر مشهد به رقابت پرداختند تا قهرمان ایران را معرفی کنند. تیم آریا مشهد با پشت سر گذاشتن تمامی رقبا توانست برای نخستین بار قهرمان ایران شود و جام قهرمانی را در مشهد نگه داشت. تیم کیان تهران هم که به عنوان نایب قهرمان جام حذفی تهران در این مسابقات حاضر شده بود به مقام دوم رسید. نکته مهم عدم حضور کلنی مموریال تبریز در این مسابقات بود که به دلیل مشکلات مالی از شرکت در جام انصراف داد. این کناره‌گیری با توجه به قدرت و محبوبیت تیم تبریزی حواشی بسیاری ایجاد کرد.

دارایی قهرمان ایران، کسب سه‌گانه

میزبانی مرحله نهایی پنجمین دوره مسابقات مجدداً به شهر اصفهان واگذار شد. تیم‌های برتر مناطق مختلف پای به این شهر گذاشتند تا برای کسب عنوان قهرمانی ایران با یکدیگر به رقابت بپردازند. در میان تمامی رقبا، تیم دارایی تهران نماینده تهران موفق شده بود دوگانه لیگ باشگاه‌ها و جام حذفی پایتخت را تصاحب کند که برتر از سایرین جلوه کرد و با شکست حریفان به دیدار پایانی رسید. کلنی مموریال تبریز هم که قهرمان آذربایجان بود بعد از یک دوره غیبت باز هم به فینال رسید. در دیدار نهایی تیم دارایی با شکست کلنی برای اولین بار قهرمان لیگ فوتبال ایران شد. با این قهرمانی دارایی اولین تیمی بود که موفق به کسب سه‌گانه در فوتبال ایران شد.

برگزار نشد

در این سال جام قهرمانی ایران تعطیل شد. برای اولین بار یک دوره مسابقات ورزشی به صورت المپیک در رشته‌های مختلف با میزبانی تهران برگزار گردید که در رشته ورزشی فوتبال منتخب اصفهان قهرمان شد.

کیان جام را با خود به تهران آورد

مشهد میزبانی ششمین دوره را بدست آورد تا تیمهای راه یافته از مناطق ایران را پذیرا باشد. درحالیکه به دلیل تمسخر شاه در ورزشگاه مسابقات فوتبال تهران در هر دو جام (لیگ تهران و جام حذفی) تعطیل شده بود تیم کیان تهران به عنوان نماینده تهران به مسابقات معرفی شد که موفق شد از منطقه خود صعود کند و به مشهد برسد. تیم کیان در این مرحله هم با پشت سر گذاشتن تمامی تیم‌ها موفق شد قهرمان ایران شود. تیم کلنی مموریال تبریز به مقام دوم رسید.

پاس تهران اولین قهرمانی

در سال ۱۳۴۲ در مراسم پیش بازی دارایی و شاهین ورزشگاه امجدیه بیش از سی هزار هوادار را در خود جای داده بود، زمانیکه هواداران متوجه حضور محمدرضا پهلوی پادشاه وقت ایران شدند به شعارهای سیاسی روی آوردند نیمی از هواداران شاهین فریاد میزدند ،،،،شا،،، و نیمی دیگر میگفتند ،،، هین،،، این شعار توهین آمیز باعث شد شاه با غضب ورزشگاه را ترک کند. بلافاصله مسابقه لغو شد و پس از آن با ابطال مجوز برگزاری مسابقات،، لیگ استان تهران به مدت دو سال تعطیل شد با تصمیم مسئولین تیم تازه مطرح شده پاس تهران بعد از قهرمانی کیان تهران به عنوان نماینده این استان راهی مسابقات جام قهرمانی فوتبال ایران شد و به مرحله نهایی رسید. دور پایانی مسابقات در شهر ساری برگزار می‌شد. تیم پاس تهران موفق شد با پشت سر گذاشتن تمامی رقبا، برای اولین بار قهرمان لیگ ایران بشود و جام باز هم به تهران رفت. تیم‌های آریا مشهد و کلنی مموریال تبریز به ترتیب دوم و سوم شدند.

در این سال این مسابقات برگزار نشد.