مایکل جردن
مایکل جردن، (به انگلیسی: Michael Jordan) (زاده ۱۷ فوریه ۱۹۶۳)، که با حروف ابتدایی نامشMJ یا Air Jordan نیز شناخته می‌شود، بازیکن حرفه‌ای سابق بسکتبال اهل آمریکا، کارآفرین، و مالک عمده و همچنین رئیس باشگاه شارلوت هورنتز می‌باشد. او ۱۵ فصل در NBA برای تیم‌های شیکاگو بولز و واشینگتن ویزاردز بازی کرده‌است. در زندگی‌نامه‌اش بر روی وبگاه رسمی ان‌بی‌ای اظهار شده: بی تردید و با تایید بسیاری مایکل جردن برترین بازیکن تاریخ بسکتبال است.» جردن یکی از تأثیرگذارترین ورزشکاران بارز نسل خودش بود و به عنوان ابزاری برای محبوبیت ان‌بی‌ای طی دههٔ ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ مطرح بود. او به همراه محمدعلی کلی اسطوره بوکس و پله اسطوره فوتبال ۳ شخصیت تاریخی و برگزیده ورزشی قرن بیستم هستند که بیشترین تأثیر گذاری را در ورزش‌های خود در سطح جهان تا به امروز گذاشته‌اند. از دلایل شهرت او هم دوران بودن با بیشتر بسکتبالیست‌های مطرح تاریخ است که از نظر بسیاری از کارشناسان، وی تقریباً از همهٔ این بازیکنان بهتر بود.
جردن در آوریل ۲۰۱۴ | |
| شارلوت هورنتس | |
|---|---|
| پست | مادک |
| لیگ | ان بی ای |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۷ فوریهٔ ۱۹۶۳ (۵۹ سال) بروکلین، نیویورک، ایالات متحده آمریکا |
| ملیت | آمریکایی |
| قد | ۶ فوت ۶ اینچ (۱٫۹۸ متر) |
| وزن | ۲۱۶ پوند (۹۸ کیلوگرم) |
| اطلاعات پیشه | |
| دبیرستان | امسلی ای. لینی (به انگلیسی: Emsley A. Laney) (ویلمینگتن، کارولینای شمالی) |
| کالج | کارولینای شمالی (۱۹۸۱–۱۹۸۴) |
| درفت ان‌بی‌ای | ۱۹۸۴ / راند: ۱ / پیک: ۳ |
| انتخاب شده توسط شیکاگو بولز | |
| پیشه بازیکنی | ۱۹۸۴–۱۹۹۳, ۱۹۹۵–۱۹۹۸, ۲۰۰۱–۲۰۰۳ |
| پست | شوتینگ گارد |
| شماره | ۲۳ (اصلی)، ۴۵، ۱۲ |
| تاریخچه فعالیت | |
| ۱۹۸۴–۱۹۹۳ ۱۹۹۵–۱۹۹۸ | شیکاگو بولز |
| ۲۰۰۳-۲۰۰۱ | واشینگتن ویزاردز |
| موارد برجسته و جوایز فعالیت | |
۵باربرنده جایزه باارزشترین بازیکن ان‌بی‌ای(۱۹۹۸-۱۹۹۶-۱۹۹۳-۱۹۹۲-۱۹۸۸)
| |
| آمار و ارقام عملکرد NBA | |
| مجموع امتیازات | ۳۲,۲۹۲ (۳۰.۱ میانگین امتیاز در هر بازی) |
| مجموع ریباندها | ۶,۶۷۲(۶.۲ میانگین ریباند در هر بازی) |
| مجموع پاس‌های منجر به امتیاز | ۵,۶۳۳ (۵.۳ میانگین پاس منجر به امتیاز در هر بازی) |
| آمار در Basketball-Reference.com | |
| تالار مشاهیر بسکتبال به عنوان بازیکن | |
| تالار مشاهیر فیبا به عنوان بازیکن | |
بازیکنانی نظیر حکیم اولاجوان، جولیوس اروینگ، مجیک جانسون، شکیل اونیل، کلاید دلکستر، دامینیک ویلکینز، دیوید رابینسون، لری برد، آیزیاه توماس، اسکاتی پیپن، جان استاکسون، کارل مالون، چارز بارکلی، آلن آیورسون، کوبی برایانت، پاتریک اوینگ و تیم دانکن از مشهورترین بازیکنان تاریخ NBA هستند که هم دوران با مایکل جردن بودند.
جردن پس از سه فصل حضور در دانشگاه کارولینای شمالی در چپل هیل، جایی که او در تیم بسکتبال قهرمانی دانشگاه کارولینای شمالی سال ۱۹۸۲ نیز عضو بود، جردن در سال ۱۹۸۴ به تیم حاضر در انی‌بی‌ای شیکاگو بولز پیوست. او به سرعت در قامت یک ستاره لیگ ظاهر شد، و با امتیازات فراوانی که کسب می‌کرد جمعیت را به وجد می‌آورد. توانایی پرش او مزین با اسلم دانکهای نمایشی از روی خط پرتاب آزاد در مسابقات اسلم دان برای او القاب "air jordan" و "His Airness" را به ارمغان آورد. همچنین جردن آوازه‌ای به عنوان یکی از بهترین بازیکنان دفاعی بسکتبال بدست آورده بود. سال ۱۹۹۱ او اولین قهرمانیش با شیکاگو بولز را بدست آورد، با تکرار این موفقیت در سال‌های ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳، عنوان تری-پیت را بدست آورد. گرچه جردن به ناگهان پیش از آغاز فصل ۹۴–۱۹۹۳ ان‌بی‌ای بازنشسته شد تا فعالیتی در بیسبال را دنبال کند، اما سال ۱۹۹۵ به بولز بازگشت و آنها را در مسیر افزودن سه قهرمانی دیگر به افتخاراتشان در سال‌های ۱۹۹۶، ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ رهبری کرد، و نیز در فصل ۹۶–۱۹۹۵ توانستند رکورد بیشترین پیروزی تاریخ در یک فصل ان‌بی‌ای را با ۷۲ پیروزی به نام خود ثبت کنند. مایکل جردن سال ۱۹۹۹ برای بار دوم بازنشسته شد، اما یک بار دیگر و برای دو فصل از ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ به عنوان بازیکن ویزاردز به ان‌بی‌ای بازگشت.
دستاوردها و افتخاراتی فردی وی شامل پنج مرتبه بدست آوردن جایزه باارزشترین بازیکن ان‌بی‌ای، ده مرتبه قرار گرفتن در تیم اول تیم منتخب ان‌بی‌ای، نه مرتبه تیم اول تیم منتخب مدافعین ان‌بی‌ای، چهارده بار حضور در بازی ستارگان ان‌بی‌ای، سه بار گرفتن جایزه با ارزشترین بازیکن بازی ستارگان ان‌بی‌ای، ده دفعه کسب عنوان امتیازاورترین بازیکن فصل ان‌بی‌ای، شش عنوان بیشترین توپ‌ربایی فصل، شش بار بدست آوردن جایزه بهترین بازیکن مرحله حذفی ان‌بی‌ای، و کسب جایزه بهترین مدافع سال ان‌بی‌ای در سال ۱۹۸۸. جردن در کنار دستاوردهای متعددش، رکوردهای ان‌بی‌ای برای بالترین معدل امتیازآوری فصل (۳۰٫۱۲ امتیاز در هر بازی) و بالاترین معدل امتیازآوری مرحله حذفی (۳۳٫۴۵ در هر بازی) را نیز در اختیار دارد. در سال ۱۹۹۹، او از سوی ای‌اس‌پی‌ان بزرگترین ورزشکار قرن بیستم آمریکای شمالی نام گرفت، و در فهرست بزرگترین ورزشکاران قرن آسوشیتد پرس بعد از بیب روث جایگاه دوم به او اختصاص داده شد. وی دو بار مشمول قرار گرفتن در تالار مشاهیر بسکتبال شده‌است، سال ۲۰۰۹ برای دوران بازی حرفه‌ایش، و سال ۲۰۱۰ به عنوان عضوی از تیم بسکتبال مردان المپیک ۱۹۹۲ ایالات متحده یا «تیم رؤیایی».
جردن همچنین با ستایش عمومی محصولاتش شناخته می‌شود. او عامل موفقت برند کفش‌های ورزشی ایر جردن نایکی بود، که سال ۱۹۸۵ معرفی شدند و تا به امروز محبوبیت‌شان را پا برجاست. وی همچنین در فیلم سینمایی جم فضایی محصول ۱۹۹۶ در نقش خودش ظاهر شد. سال ۲۰۰۶ رئیس و مالک بخشی از تیم بسکتبال شارلوت بابکتز سابق شد، سال ۲۰۱۰ با خرید بخش دیگری از سهام تیم حق اداره آن را نیز در اختیار گرفت. مجله فوربس در سال ۲۰۱۶ مایکل جردن راثروتمندترین ورزشکار تاریخ نام برد. ثروت جردن ازسوی این مجله ۱/۷ میلیارد دلار برآورد شد.
سال ۱۹۹۰-۱۹۹۱
مایکل جردن در این فصل شگفت زده واقع شد؛ آنها در آن سال تیم بسیار خوبی بودند و در فینال به مصاف لس آنجلس لیکرز رفتند که در نهایت سری را با موفقیت پشت سر گذاشته و موفق به کسب عنوان قهرمانی NBA شدند. جردن در سال۱۹۹۰ و مسابقات سه گانه آل استار از ۳۰ پرتاب فقط ۵امتیاز گرفت و بدینسان بدترین رکورد را زد.
سال‌های آغازین زندگی
جردن بروکلین، نیویورک زاده شد، پدرش جیمز جردن سرپرست تجهیزات یک کارخانه و مادرش دلوریس کارمند بانک بود. خانواده جردن هنگام کودکی او به ویلمینگتن در کارولینای شمالی نقل مکان کردند.
چهارمین فرزند از پنج فرزند خانواده است، دو برادر بزرگ‌تر با نام‌های لری و جیمز جونیور جردن، و یک خواهر بزرگ‌تر، دلوریس و خواهری کوچک‌تر به نام روزلین دارد. برادرش جیمز در سال ۲۰۰۶ به عنوان گروهبان‌یکم از تیپ سیگنال سی‌وپنجم از سپاه هجدهم هوابرد در ارتش ایالات متحده بازنشسته شد.
دوران تحصیل
جردن به دبیرستان اِمزلی لینلی در ویلمینگتن رفت، جایی که در آن با پرداختن به بیسبال، فوتبال آمریکایی و بسکتبال، فعالیت حرفه‌ای ورزشی‌اش را با جدیت آغاز کرد. او در پایه دهم سعی کرد به تیم اول بسکتبال آموزشگاه ملحق شود، اما با قد ۱۸۰ سانتی‌متری به نظر برای بازی در ان سطح بسیار کوتاه بود. دوست بلند قامت‌تر او هاروست اسمیت تنها فردی بود که در آن پایه به تیم اول راه پیدا کرد.
مایکل برانگیخته شد تا ارزش‌هایش را اثبات کند، او تبدیل به ستارهٔ تیم دوم آموزشگاه شد و در چند بازی توانست بیش از چهل امتیاز کسب کند. طی تابستان بعدی او ۱۰ سانتی‌متر رشد و به سختی تمرین کرد. او در فهرست تیم اول جای گرفت و در دو فصل پایانی بازیش در دبیرستان به‌طور متوسط در هر بازی ۲۰ امتیاز بدست آورد. هنگامی که در پایه‌دوازدهم بود بعد از اینکه به‌طور متوسط در هر بازی یک تریپل-دابل با: ۲۹٫۲ امتیاز، ۱۱٫۶ ریباند، و ۱۰ پاس منجر به امتیاز کرد،
- Lucas, Adam. Lucas: One Extraordinary Night at the Wayback Machine (archived April 4, 2007)، tarheelblue.cstv.com, February 10, 2007. Retrieved March 1, 2013. برای تیم منتخبین تمام آمریکا انتخاب شد.
وی از دانشگاه‌های متعددی شامل، دوک، تیم بسکتبال تارهیلز کارولینای شمال، تیم بسکتبال گیمزکوک کارولینای جنوبی، تیم بسکتبال سیراکوس اورنج و تیم بسکتبال ویرجینیا کاوالیرز دعوتنامه تحصیل و حضور در تیم بسکتبال دریافت کرد. سال ۱۹۸۱ جردن، جردن بورسیه بسکتبال کارولینای شمالی را پذیرفت و آنجا بود که تخصصش در جغرافیای فرهنگی را گرفت.
به عنوان یک دانشجوی سال اول در سیستم تیم‌گرای دین اسمیت، جردن با میانگین ۱۳٫۴ امتیاز در هر بازی، ۵۳٫۴ درصد پرتاب صحیح، بهترین تازه‌کار سال همایش ساحل اقیانوس‌اطلس نام گرفت. او در بازی نهایی ان‌سی‌ای‌ای ۱۹۸۲ جامپ شات منجر به پیروزی بازی را برابر جرج‌تاون هویاس انجام داد. در آن بازی پاتریک اوینگ که بعدها در ان‌بی‌ای نیز رقیب جردن شد برای جرج‌تاون بازی می‌کرد، جرج‌تاون تا لحظات پایانی توسط اوینگ پیش بود که پرتاب جردن نتیجه بازی را تغییر داد. جردن بعدها از این پرتاب به عنوان نقطه‌عطف دوران فعالیتش در بسکتبال یاد کرد. در طول سه فصل حضورش در کارولینا، او به‌طور متوسط ۱۷٫۷ امتیاز، ۵۴ درصد پرتاب صحیح و ۵ ریباند در هر بازی کسب کرد. وی با اجماع آرا برای تیم اول منتخبین ان‌سی‌ای‌ای در دو فصل ۱۹۸۳ و ۱۹۸۴ انتخاب شد. او بعد از اینکه هر دو جایزه بازیکن نایسمیت و وودن سال را در ۱۹۸۴ کسب کرد، یک سال قبل از فارغ‌التحصیل شدن کارولینی شمالی را ترک کرد تا وارد انتخابی ان‌بی‌ای شود. در پیک سوم انتخابی، بعد از اینکه در دو پیک اول حکیم اولاجوان توسط هیوستون راکتس و سم بوئی توسط پورتلند تریل بلیزرز انتخاب شدند، شیکاگو بولز جردن را انتخاب کرد. یکی از دلایل اصلی که جردن زودتر برگزیده نشد این بود که دو تیم اول نیازمند بازیکن پست سنتر بودند. با این وجود استو اینمن مدیرکل تریل بلیزرز بعداً ادعا کرد مهم انتخاب یک سنتر نبوده بلکه ترجیح می‌داده‌اند که سم بوئی را بگیرند تا مایکل جردن را، زیرا]]رتلند در آن زمان بازیکنی در پست گارد با مهارت‌های مشابه جردن به نام کلاید درکسلر در اختیار داشت. با توجه به مصدومیت‌های متعدد بوئی در دوران دانشگاهی، سال ۲۰۰۵ ای‌اس‌پی‌ان، انتخاب بوئی توسط بلیرز را در ردیف بدترین پیک انتخاب‌های تاریخ ورزش حرفه‌ای آمریکای شمالی در رتبه اول قرار داد. سال ۱۹۸۶ جردن به کارولینای شمالی برگشت تا تحصیلاتش را به اتمام برساند..
دوران فعالیت حرفه‌ای
سال‌های آغازین در ان‌بی‌ای
جردن در اولین فصل حضورش در ان‌بی‌ای، میانگین ۲۸٫۲ امتیاز و ۵۱٫۴ درصد پرتاب صحیح در هر بازی را ثبت کرد. جردن به سرعت به بازیکن مورد علاقه تماشاگران، حتی هواداران تیم‌های رقیب تبدیل شد، و اندکی بعد از اولین ماه فعالیتش تصویرش روی جلد اسپورتس ایلوستراتد با عنوان «تولد یک ستاره» قرار گرفت. وی همچنین از سوی هواداران، در در سال اول برای تیم ستارگان تازه‌وارد انتخاب شد. پیش از بازی ستارگان حاشیه‌هایی مبنی بر نگرانی تعدادی از بازیکنان باسابقه‌تر و در راس ایشان آیزیاه توماس، از میزان توجه‌ای که به جردن می‌شد به وجود آمد. این موضوع منجر به راه افتادن یک جو علیه مایکل شد، به شکلی که بازیکنان از پاس دادن به او در سراسر جریان بازی خودداری می‌کردند. مناقشه تقریباً روی جردن تأثیری نداشت، و او هنگامی که بازی معمولش در طول فصل را به نمایش گذاشت در پایان به عنوان پدیده سال انتخاب شد. بولز فصل را با ۳۸ پیروزی و ۴۴ شکست به پایان برد، و در دور اول مرحله حذفی از میلواکی باکس شکست خورد.
فصل دوم بازی جردن با مصدومیت زودهنگامش به دلیلش شکستگی پا با وقفه‌ای طولانی همراه شد، این اتفاق باعث شد او ۶۴ بازی را از دست بدهد. با وجود مصدومیت جردن و ثبت رکورد ۳۲ پیروزی و ۵۰ شکست بولز به مرحله حذفی راه پیدا کرد (در آن زمان در میان تیم‌هایی که در طول تاریخ ان‌بی‌ای توانسته بودند سهمیه حضور در مرحله حذفی را کسب کنند، این رکورد در رتبه پنجم ضعیف‌ترین نتایج قرار گرفت). مصدومیت مایکل تا فرارسیدن مرحله حذفی بهبود پیدا کرد و در بازگشت نمایشی به نقص ارائه داد. وی در بازی برابر تیم بوستون سلتیکس فصل ۸۶-۱۹۸۵ که یکی از بهترین تیم‌های تمام ادوار ان‌بی‌ای به‌شمار می‌آید، در دو بازی ۶۳ امتیاز بدست آورد، رکوردی که تاکنون به عنوان بیشترین امتیازات ثبت شده در یک بازی مرحله حذفی پابرجاست. هرچند در مجموع بازی‌های رفت و برگشت این سلتیکس بود که پیروز شد.
با آغاز فصل ۸۷–۱۹۸۶ جردن کاملاً بهبود پیدا کرد، و تبدیل به یکی از امتیازآورترین بازیکنان تاریخ ان‌بی‌ای در طول یک فصل شد. او با میانگین ۳۷٫۱ امتیاز و ۴۸٫۲ درصد پرتاب صحیح در لیگ، در کنار ویلت چمبرلین تنها بازیکنانی‌اند که در یک فصل ۳۰۰۰ امتیاز کسب کرده‌اند. بعلاوه در این دوره، جردن توانایی‌های دفاعی‌اش را نیز نشان داد، چنان‌که تبدیل به اولین بازیکن تاریخ ان‌بی‌ای شد که در یک فصل رکورد ۲۰۰ توپ‌ربایی و ۱۰۰ بلاک را برجای گذاشته‌است. با وجود تمام کامیابی مایکل جردن، جایزه با ارزشترین بازیکن لیگ را مجیک جانسون بدست آورد. بولز ۴۰ بازی را برد، و برای سومین سال پیاپی به مرحله حذفی را یافت، گرچه آنها بازهم توسط سلتیکس حذف شدند.
دیوار دیترویت پیستونز
جردن در فصل ۸۸–۱۹۸۷ ان‌بی‌ای نیز با میانگین ۳۵ امتیاز و ۵۳٫۵ درصد پرتاب صحیح، امتیازآورترین بازیکن لیگ شد و جایزهٔ با ارزشترین بازیکن لیگ را بدست آورد. او همچنین با متوسط ۱٫۶ بلاک و ۳٫۱۶ توپ‌ربایی در هر بازی لیگ، بهترین بازیکن دفاعی ان‌بی‌ای سال نام گرفت. بولز بازی‌ها را با ۵۰ پیروزی و ۳۲ شکست به پایان برد و با شکست کلیولند کاوالیرز در مجموع پنج بازی رفت‌وبرگشت، برای اولین بار در دوران حضور جردن از دور اول مرحلهٔ حذفی فراتر رفت. به‌هر ترتیب بولز دور بعد در مصاف با حریفی قدرتمندتر به نام دیترویت پیستونز 88-1987 که از وجود آیزیاه توماس و گروهی از بازیکنان فیزیکی مشهور به «پسران بد» سود می‌برد، در مجموع پنج بازی شکست خورد.
فصل ۸۹–۱۹۸۸، مایکل جردن با ثبت میانگین ۳۲٫۵ امتیاز از ۵۳٫۸ درصد پرتاب صحیح همراه با ۸ ریباند و ۸ پاس منجربه‌گل، یک بار دیگر در صدر امتیازآورترین بازیکنان لیگ قرار گرفت. بولز آمار ۴۷ برد و ۳۵ شکست را در آن سال برجای گذاشت و با شکست کاوالیرز و نیویورک نیکس به دور نهایی همایش شرقی راه پیدا کرد. رقابت با کاوالیرز عملکرد درخشان جردن را دربرداشت، تنها لحظه‌ای پیش از به صدا درآمدن زنگ پایان پنجمین و آخرین بازی این دور بود، که او توپ را وارد سبد کرد تا بولز ۱۰۱ به ۱۰۰ بر حریف غلبه کند. این اتفاق در حالی رخ داد که کاوالیرز با گرفتن تایم‌اوت سه ثانیه قبل از پایان بازی توانسته بود توسط کریگ ایهلو با نتیجه ۱۰۰–۹۹ پیش بیوفتد. به‌هرحال پیستونز بازهم، این بار در شش بازی با بکار بردن روش مخصوصشان در کنترل جردن موسوم به «قواعد جردن» که شامل؛ یارگیری دو و سه نفره تیمی او هر بار که توپ را لمس کند، می‌شد، بولز را حذف کرد.
فصل ۹۰–۱۹۸۹ بولز با بازیکن اصلی‌اش مایکل جردن و بهبود تیم با بازیکنان جوانی چون اسکاتی پیپن و هوراس گرانت، ذیل هدایت فیل جکسون، در قامت یک مدعی واد رقابت‌ها شد. جردن آمار میانگین ۳۳٫۶ امتیاز درهربازی از ۵۲٫۶ درصد پرتاب صحیح، در کنار ۶٫۹ ریباند درهربازی و ۶٫۳ پاس منجربه‌گل در هر بازی و در راس آن ثبت رکورد ۵۵ پیروزی و ۲۷ شکست را بر جای گذاشت. بولز یک بار دیگر به بازی نهایی همایش شرق این‌بار در طی مسیر با شکست دادن میلواکی باکس و فیلادلفیا سونتی‌سیکسرز راه پیدا کرد. نهایتاً علی‌رغم کشاندن جدال دور نهایی با پستونز به بازی هفتم، بولز برای سومین فصل پیاپی در مرحله حذفی مغلوب پیستونز شد.
حضور در موزیک ویدیو جم- JAM مایکل جکسون
بعنوان یک فعالیت و حضور در عرصه هنر موسیقی می‌توان به حضور او در کنار ستاره پاپ موسیقی جهان، مایکل جکسون اشاره کرد. مایکل جردن در موزیک ویدیوی جم- JAM که در سال ۱۹۹۲ توسط مایکل تهیه و اجرا شد حضور داشت و در این موزیک ویویو صحنه‌هایی از نمایش ورزشی مایکل جردن در کنار مایکل جکسون نشان داده می‌شود، در پایان موزیک ویویو نیز نشان داده می‌شود که مایکل جکسون در حال آموزش حرکات رقص خود به مایکل جردن می‌باشد.
دارایی مایکل جردن بیش از ۲میلیارد دلار است.
عناوین و افتخارات
- NBA All-Star Game MVP: ۱۹۸۸ , ۱۹۹۶ , ۱۹۹۸
- NBA All-Defensive Team: ۱۹۸۸ , ۱۹۸۹ , ۱۹۹۰ , ۱۹۹۱ , ۱۹۹۲ , ۱۹۹۳ , ۱۹۹۶ , ۱۹۹۷ , ۱۹۹۸
- NBA Defensive Player of the Year: ۱۹۸۸
- NBA Rookie of the Year: ۱۹۸۵
- NBA All-Rookie Team: ۱۹۸۵
- Third on NBA All Tie Scoring List: (۳۲٬۲۹۲ points)
- Second Most Steals of All Time: (۲٬۵۱۴ steals)
- NBA Slam Dunk Contest winner: ۱۹۸۷ , ۱۹۸۸
منابع
- مایکل جردن در Sports-Reference.com (انگلیسی)
- مایکل جردن در Olympedia (انگلیسی)
- مایکل جردن در Baseball-Reference.com (minor league) (انگلیسی)
- مایکل جردن در فدراسیون بین‌المللی بسکتبال (انگلیسی)
- مایکل جردن در اتحادیه ملی بسکتبال (انگلیسی)
- مایکل جردن در Basketball-Reference.com (انگلیسی)
- مایکل جردن در Eurobasket.com (انگلیسی)
- مایکل جردن در Sports-Reference.com (انگلیسی)
- مایکل جردن در RealGM (انگلیسی)
- مایکل جردن در Basketball-Reference.com (انگلیسی)
- ↑ Telander, Rick. "Michael Jordan Put on a Helluva Show at '88 All-Star Weekend". Slam. Retrieved November 30, 2020.
- ↑ Quinn, Sam (May 11, 2020). "How Michael Jordan bulked up to outmuscle Pistons, win first NBA championship with Bulls". CBS Sports. Archived from the original on July 16, 2020. Retrieved November 21, 2020.
- ↑
- ↑ "Michael Jordan Info Page". National Basketball Association. Archived from the original on June 15, 2010. Retrieved November 21, 2020.
- ↑ "Michael Jordan Bio". National Basketball Association. Archived from the original on September 2, 2006. Retrieved November 21, 2020.
- ↑ "Chicago Bulls: Historical" (PDF). National Basketball Association. p. 362. Archived from the original (PDF) on October 26, 2012. Retrieved January 17, 2021.
- ↑ Strauss, Chris. "The greatest No. 12 that no one is talking about", USA Today, December 12, 2012. Retrieved December 12, 2012.
- ↑ Rein, Kotler and Shields, pg. 173.
- ↑ Markovits and Rensman, pg. 89.
- ↑ Berkow, Ira. "Sports of The Times; Air Jordan And Just Plain Folks", The New York Times, June 15, 1991. Retrieved February 11, 2009.
- ↑ Skidmore, Sarah. "23 years later, Air Jordans maintain mystique", The Seattle Times, January 10, 2008. Retrieved February 12, 2009.
- ↑ Michael Jordan biography بایگانی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine, 23jordan.com. Retrieved November 23, 2007.
- Sachare, pgs. 172–173.
- ↑ Associated Press, «Michael Jordan's big brother ends Army career». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ مه ۲۰۰۶. دریافت‌شده در ۷ ژانویه ۲۰۱۵., charlotte.com, May 16, 2006. Retrieved April 18, 2008.
- ↑ Halberstam, pgs. 20–21.
- ↑
- ↑ Michael Jordan: The Stats, infoplease.com. Retrieved March 15, 2007.
- ↑ SportsCenter, ESPN, air date February 2, 2007.
- ↑ Williams, Lena. PLUS: Basketball; "A McDonald's Game For Girls, Too", The New York Times, December 7, 2001. Retrieved January 16, 2007.
- ↑ Halberstam, pgs. 67–68.
- ↑ LeFeber, pg. 32.
- ↑ Michael Jordan بایگانی‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine, databaseBasketball.com,, archive date February 11, 2009.
- ↑ qtd. in Lazenby, Roland. "Michaelangelo: Portrait of a Champion". Michael Jordan: The Ultimate Career Tribute. Bannockburn, IL: H&S Media, 1999. pg. 128.
- ↑ DuPree, David (November 26, 1984). "Trail Blazers don't regret bypassing Jordan". USA Today. p. 6C.
- ↑ Sakamoto, Bob (November 25, 1984). "Portland GM is happy with Bowie". Chicago Tribune. p. B2.
- ↑ Schoenfield, David. The 100 worst draft picks ever, ESPN. Retrieved October 20, 2013.
- ↑ Morris, Mike. "The Legend: A Highlight-Reel History of the NBA's Greatest Player". Michael Jordan: The Ultimate Career Tribute. Bannockburn, IL: H&S Media, 1999. pg. 67.
- ↑ Gross, Jane. "Jordan Makes People Wonder: Is He the New Dr. J?", The New York Times, October 21, 1984. Retrieved March 7, 2007.
- ↑ Goldaper, Sam. "Jordan dazzles crowd at Garden", The New York Times, October 19, 1984. Retrieved March 7, 2007.
- ↑ Johnson, Roy S. "Jordan-Led Bulls Romp Before 19,252", The New York Times, November 9, 1984. Retrieved March 7, 2007.
- ↑ SI cover search December 10, 1984 بایگانی‌شده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine, si.cnn.com. Retrieved March 9, 2007.
- ↑ Chicago Bulls 1984–85 Game Log and Scores, databasebasketball.com. Retrieved March 10, 2007.
- ↑ Michael Jordan bio بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine, National Basketball Association. Retrieved January 20, 2007.
- ↑ Chicago Bulls بایگانی‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine, databasebasketball.com. Retrieved January 16, 2007.
- ↑ "Worst Records of Playoff Teams", The Sporting News (April 28, 1986), pg. 46.
- ↑ Top 10 Teams in NBA History بایگانی‌شده در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine, National Basketball Association. Retrieved March 6, 2007.
- ↑ God Disguised as Michael Jordan بایگانی‌شده در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine, National Basketball Association. Retrieved January 17, 2007.
- ↑ "Jordan Adds Most Valuable Player Award to Honors", The Washington Post (May 26, 1988), pg. D8.
- ↑ Michael Jordan statistics بایگانی‌شده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine, National Basketball Association. Retrieved January 16, 2007.
- ↑ Chicago Bulls 1987–88 Game Log and Scores, databasebasketball.com. Retrieved January 16, 2007.
- ↑ Jordan Hits "The Shot" بایگانی‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine, National Basketball Association. Retrieved May 24, 2010.
پانویس
- Condor, Bob. Michael Jordan's 50 Greatest Games. Carol Publishing Group, 1998. ISBN 0-8065-2030-2.
- Halberstam, David. Playing for Keeps: Michael Jordan and the World He Made. Broadway Books, 2000. ISBN 0-7679-0444-3.
- Jordan, Michael. For the Love of the Game: My Story. New York City: Crown Publishers, 1998. ISBN 0-609-60206-3.
- Lazenby, Roland. Michael Jordan: The Life. New York City: Little, Brown and Company, 2014. ISBN 978-0-316-19477-8.
- LaFeber, Walter. Michael Jordan and the New Global Capitalism. W. W. Norton, 2002. ISBN 978-0-393-32369-6. Retrieved February 21, 2013.
- Markovits, Andrei S. and Lars Rensman. Gaming the World: How Sports are Reshaping Global Politics and Culture. Princeton University Press, June 3, 2010. Retrieved November 1, 2012.
- Porter, David L. Michael Jordan: A Biography, Greenwood Publishing Group, 2007. ISBN 0-313-33767-5.
- Rein, Irving J.; Kotler, Philip; Shields, Ben (2006). The Elusive Fan: Reinventing Sports in a Crowded Marketplace. The McGraw-Hill Companies, Inc. Retrieved July 6, 2012.
- Sachare, Alex. The Chicago Bulls Encyclopedia. Chicago: Contemporary Books, 1999. ISBN 0-8092-2515-8.
- The Sporting News Official NBA Register 1994–95. The Sporting News, 1994. ISBN 978-0-89204-501-3.
- Stone, Mike; Regner, Art (2008). The Great Book of Detroit Sports Lists. Running Press. ISBN 978-0-7624-3354-4. Retrieved February 2, 2012.
پیوند به بیرون