طغرل دوم

سنجر چون به ری رسید، طغرل را به جانشینی محمود برگزید و وزارت خود و طغرل را به درگزینی داد (۵۲۶ق). درگزینی با قبول وزارت سنجر، ظهیرالدین عبدالعزیز حامدی را که خزانه‌دار سلطان بود به نیابت روانه خراسان کرد و خود با سمت وزیر عراق و خراسان در خدمت طغرل بماند. درگزینی چنین وانمود می‌کرد که سنجر تدبیر امور عراق را فقط به اومحول کرده‌است. از این‌رو طغرل از او خشمگین بود، هرچند که بر وی تسلطی نداشت.عمادالدین در مقابل دادگری و بخشندگی طغرل، از ظلم، سوءرفتار، مصادره کردنهاو مالیات سنگینی که درگزینی در این دوره بر بزرگان و مردم عادی بسته بود یاد می‌کند. نفوذ درگزینی واعتماد سلطان سنجر به او در این زمان به جایی رسید که سلطان اوراق سفید را مهر می‌کرد و در اختیار او قرار می‌داد تا در مواقع ضروری مورد استفاده قرار گیرد. او در اولین فرصت بدون اطلاع طغرل فرمانی به مهر سلطان سنجر، مبنی بر قتل عزیزالدین ابونصر که در قلعه تکریت محبوس بود به بهروز شحنه بغداد فرستاد و او به‌رغم مخالفت نجم‌الدین ایوب، والی شهر در ۵۲۷ق عزیزالدین را به قتل رساند. اقتدار و نفوذ درگزینی دیری نپایید، زیرا نه تنها طغرل، بلکه خلیفه نیز از توطئه‌های او در هراس بود. از این‌رو چون در رمضان، ۵۲۷، طغرل قصد خوزستان کرد. دستور داد وزیر را نزدیک الشتر در شاپور خواست (در لرستان کنونی) دار زدند.

سلطان طغرل بن محمد پادشاهی بود بعدل و سیاست موصوف و اخلاق او بحیا و وقار و غیرت و حمیت و کرم و شجاعت معروف و از هزل و فواحش و ملاعب دور در مدت ایالت سلطان‌محمود او ملازم عم خود سنجر بودی و بعد از محمود سنجر ولی عهدی بوی تفویض کرد و مسعود و داود برادران منهزم ببغداد رفتند در صفر ۵۲۵ مُسترشد در بغداد خطبه به نام او کرد و بعد ازو به نام برادرش داود بن محمود و ایشانرا خلعت پوشانید و بآذربایجان فرستاد طغرل چون بعراق آمد میان او با برادران مسعود و داود چند نوبت جنگ افتاد آخر طغرل شکسته و منهزم شد مسعود بهمدان مقام ساخت و در ثمان و عشرین و خمسمائه (۵۲۸ ق) ببغداد رفت طغرل را ملک مهنا نبود بجانب خوزستان می‌رفت خواجه قوام الدین درگزینی را که وزیر او بود بیاویخت در اشتر چه سرگردانی خویش همه ازو می‌دانست و از «نَحْنُ قَسَمْنا بَیْنَهُمْ مَعِیشَتَهُمْ فِی الْحَیاهِ الدُّنْیا» نمی‌اندیشید و «رَفَعْنا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجاتٍ» نمی‌دانست لاجرم زید و عمر را در کار ارادت باریتعالی شریک و معاون می‌کرد تا از ناگاه در تسع عشرین و خمسمائه (۵۲۹ ق) بدر همدان وفات یافت عمرش بیست و پنجسال پادشاهی سه سال حلیت او سرخ چهره فراخ پیشانی کشیده محاسن ذوابه درازقامت باعتدال پشت و بال او پیوسته ابروگشاده ستبربازو و ساق وزیر او ابو القاسم درگزینی و شرف الدین علی رجاء حجاب منکوبرو یونس تتار

• باسورث، کلیفورد ادموند (١٩٦٨). فصل اول تاریخ ایران کمبریج جلد پنجم. انتشارات دانشگاه کمبریج. صص. ۷۳۶. شابک ۱۳ ۹۷۸-۰-۵۲۱-۰۶۹۳۶-۶.
• نیشابوری، ظهیرالدین (۱۳٩٠). سلجوق‌نامه. اساطیر. صص. ۱۱۲. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۳۱-۴۸۲-۸.
• C. EDMUND BOSWORTH (2011). "DARGAZĪNĪ". [[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]] (به انگلیسی). Vol. VII. Bibliotheca Persica Press. Retrieved January 17 , 2017. ;