درهشوری
درهٔ شوری، بزرگترین طایفه در ایل قشقایی میباشد. نام دره شوری از نام محل ییلاق آنها(درهٔ شور) در بخش وردشت در شهرستان سمیرم گرفته شدهاست.
ایشان را بازماندگان جنگاوران قزلباشی میدانند که در زمان شاه عباس بزرگ به منطقه آورده شدهاند و در دورهٔ کریمخان زند به اتحادیهٔ ایلی قشقایی پیوستهاند. ایشان بزرگترین پرورشدهندگان و صاحبان اسب در میان قشقاییها هستند و با سیاستها و حمایت های پادشاهان پهلوی در این کار بسیار موفق شدند .
درهٔ شوری، یکی از طوایف مشهور ایل قشقایی است که طبق آمار دولتی، دارای ۶۴ تیره و ۵٬۱۶۹ خانوار (۲۷٬۳۹۶ نفر) بودهاست.
قشلاق و ییلاق
تعدادی از مردم این طایفه «تخته قاپو» گردیده و بقیه هم در حال «اِسکان» میباشند.
- قشلاق: گچساران، سر مشهد، جَرِه، خِشت، باشت و بابوئی، مَمَسَنی، گوراِسپید، هفت دشت ماهور، کوهمره توران، کوه براق، بشارجان، کوه سرخ، پیرامون کازرون، هفت دشت، پیر سرخ باشت، ایذه، درهٔ شور، کوه سیاه و قرهدشت براق است.
وجه تسمیه
بعد از قدرت یافتن خوانین دره شوری که نسبتی با ایلخان های قشقائی نداشتند، بسیاری از طوایف اطراف خود را به اطاعت واداشتند و به صورت یک واحد یکپارچه ایلی درآوردند و خود قدرتی در مقابل ایلخان ایجاد کردند.
در حال حاضر طایفه «دره شوری» متشکل از تیرههای مختلف است که طی قرنها زندگی کنار یکدیگر با هم خویشاوند و متحد شده و از نظر تشکیلاتی و سیاسی یک واحد هستند.
از کلانتران طایفه میتوان از حاج جعفرقلی خان پناه پور ، حسین خان دره شوری، نصرالله خان پناه پور، زکی خان فرهنگ، زیاد خان و کمرخان دره شوری نام برد. طایفه دره شوری یکی از طوایف پر جمعیت ایل قشقایی است و مردم آن به پرورش اسب معروفیت دارند.
تیره های طایفه دره شوری
طایفه دره شوری از 50 تیره تشکیل شده که به شرح زیر می باشد:
اسد کیخالو-طیبلو - قره خانلو - وندا - قره جلو - قرمزی - نره ای - نادرلو - اسلانلی دوندولو - باقرکیخایی - گرمسیری - قره قانلو - آق تومان - نیم مرد لو - جانبازلو - وزیرخانلو - طاهری - جلال لو - حاجی محمدلو - چارق لو - ایپک لو - حاجی دولو - بهرام کیخالو - کریملو - گوجلو - نفر - زیلابلو - لک - چهارده چریک - ریکه - تله بازلو - سادات - اسه تراش - مهدی کیخالو - قورد - ابولکرلو - خیراتلو - زرگر - آقا کیخالو - میش بسیار - شاهین کیخالو - کزنلو - شاقی - صادقلو - درزی - آهنگر - کوربکش - اورجلو - ایمانلو - بلوردی - عقمانلو - عشرلو
اسب درهشوری
یکی از بهترین نژاد اسب های ایرانی دره شوری است که در کنار اسب عرب، کرد و ترکمن یکی از 4نژاد اسب بومی فلات ایران و از ذخایر ژنتیک ارزشمند خاورمیانه است . این اسب به دلیل پرورش در طایفه دره شوری به این نام شناخته می شود. اسبهای دره شوری بلندقامت، قویجثه و با استقامت می باشند. محمد بهمنبیگی {بنیانگذار تعلیمات عشایری} در کتاب بخارای من ایل من در وصف اسب دره شوری می نویسد:«همه طوایف در مقابل زیبایی و تناسب اندام و نجابت اسبهای طایفه دره شوری لنگ انداختند. مدعی و رقیبی در کار نبود، زندگی درهشوری و اسب درهم آمیخته بود و یکی بدون دیگری مفهوم نداشت. درهشوری به اسب عشق میورزید... .»
متاسفانه در قرن حاضر عوامل مختلفی همچون سیاست های حکومت پهلوی ، بیماری طاعون سال 1338و.... این نژاد اصیل را در معرض انقراض قرار داده است
پانویس
- ↑ «قشقائی - نگاهی به طوایف ایل قشقایی:». بایگانیشده از اصلی در ۱۰ آوریل ۲۰۱۲. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۱۰.
- ↑ «سازمان سیاسی - اجتماعی ایل بزرگ قشقائی». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۳. دریافتشده در ۳۱ اوت ۲۰۱۰.
- ↑ «The International Purebred Dareshuri Horse Association (Brand Two)» (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۳۰.
- ↑ Daghe Do - The Story of the Pure Dareshuri Horse, retrieved 2021-05-30
جستارهای وابسته
- طایفههای ایل قشقایی
- زبان قشقایی
- بیژن فرهنگ درهشوری
- فردین پناه پور
- قشقایی
منابع و توضیحات
شهریاران گمنام - نوشته کسروی