شبات

شَبّات (در عبری שבת به معنی شنبه) در دین یهودیت به روز تعطیل هفتگی (شنبه) می‌گویند که به صورت سمبلیک به معنای هفتمین روز آفرینش است. سنت استراحت شبات ریشه در تورات دارد. تورات می‌گوید خداوند جهان را در شش روز آفرید و در روز هفتم دست نگه داشت. بسیاری یهودیان در این روز برای نیایش به کنیسه یا معبدهای خود می‌روند.

یهودیان مؤمن در شبات دستورهای بسیاری را طبق میشنا رعایت می‌کنند. در بخش زمانیم از میشنا تعیین شده که در شبات نباید ۳۹ کار ویژه انجام شود.

شخم زدن، پاشیدن بذر، درو کردن، خوشه دسته کردن، خرمن کوبی، باد دادن به خرمن، انتخاب، غربال کردن، خرد کردن، خمیر کردن، آشپزی، برش، شستن، زدن پشم، رنگ رزی، نخ ریسی، نخ بافی، ساختن غربال، بافتن، تقسیم دو رشته، گره زدن، بازکردن، دوزندگی، پاره کردن، شکار، ذبح و قصابی، کندن پوست، نمک زدن به گوشت، ترسیم، صاف کردن، بریدن، نوشتن، فرستادن چیزی، ساختن مثلاً دیوار، خراب کردن، خاموش کردن آتش، افروختن آتش، کمک نهایی برای به پایان رساندن یک کار، جابجا شدن به بیرون از محل سکونت.

یهودیان ارتدوکس در این مورد بسیار با توجه هستند. در این روز ویژه همه پیاده به کنیسه خود می‌روند. نماز اضافی می‌خوانند. کسی خیلی دور از خانه نمی‌رود. به دیدار دوستان می‌روند. برای شام و ناهار مهمان دعوت می‌کنند و در کنار هم فقه یهودیت را می‌خوانند. یهودیان لیبرال همهٔ این کارها را نمی‌کنند. به معبد می‌روند با دوستان دیدار می‌کنند و غذاهای ویژه‌ای می‌خورند. اما اتومبیل می‌رانند، به خرید می‌روند و از برق استفاده می‌کنند.

سبت یا شبات(عبری: שבת) از کلمه اکّدی شپتو به معنی نیمه ماه، روز توبه بوده‌است. شبت در عبری به معنی استراحت کردن است و آسودن خدا پس از شش روز کار خلقت را یادآوری می‌کند. اصطلاح سبت در فرهنگ یهودی نه فقط به روز هفتم هفته که به هر عید دیگری گفته می‌شد. سبت از پیش از غروب آفتاب در روز جمعه آغاز می‌شد و با فرارسیدن غروب آفتاب در روز شنبه پایان می‌یافت. در روز سبت کار کردن، بار کشیدن، آتش روشن کردن، آشپری کردن و به کار واداشتن مستخدمین و حتی حیوانات بارکش خانگی ممنوع است.

اهمیت روز شبات در تورات مقدس بسیار ذکر شده است و یهودیان در این روز به مدح و ستایش خدا میپردازند و دعاهای ویژه ای در این روز برای سلامتی و آرامش کل دنیا میخوانند.