دستگاه بین‌المللی یکاها

دستگاه بین‌المللی یکاها (به فرانسوی: Système international d’unités)، که با نام مخفف «SI» شناخته می‌شود؛ دستگاه بین‌المللی استاندارد شده‌ای برای سنجش کمیت‌ها بر حسب یکاها (واحدها) است. این سازمان در سال ۱۹۶۰ پایه‌گذاری شد. «توجه به این موضوع ضروری است که گرچه در چند کمیت اصلی مانند طول، جرم و زمان یکاهای این دستگاه با دستگاه متریک مشترک و پذیرفته‌شده است با این‌حال در خیلی از کمیت‌های اصلی و فرعی دیگر با هم تفاوت دارند مانند کلوین و درجه سلسیوس یا ژول و کیلوکالری و… و نباید این دستگاه را با دستگاه متریک اشتباه گرفت» این دستگاه نوع پیشرفته و بین‌المللی دستگاه متریک است.

لوگوی دستگاه بین‌المللی یکاها

کمیت‌های اصلی و یکاهای آن‌ها در دستگاه بین‌المللی یکاها(SI)

در هر دستگاه اندازه‌گیری کمیت‌هایی را به عنوان کمیت‌های اصلی مشخص می‌کنیم و سپس آن‌ها را مستقلاً تعریف کرده و روش اندازه‌گیری مستقل آن‌ها را ارائه می‌کنیم. کمیت‌های فرعی با به‌کارگیری قوانین فیزیک و روابط ریاضی به دست می‌آیند.

کمیت‌های اصلی و یکاهای آن‌ها در دستگاه بین‌المللی یکاها عبارت‌اند از:

طول (Length): واحد متر (meter) با نماد m و نماد ابعادی L
جرم (Mass): واحد کیلوگرم (kilogram) با نماد kg و نماد ابعادی M
زمان (Time): واحد ثانیه (second) با نماد s و نماد ابعادی T
شدت جریان الکتریکی: (ampere) واحد آمپر بانماد A و نماد ابعادی I
دما (Temperature): واحد کلوین (kelvin) با نماد K و نماد ابعادی Θ
مقدار ماده: واحد مول (mole) با نماد mol و نماد ابعادی N
شدت نور: واحد کندلا یا شمع (condela) با نماد cd و نماد ابعادی J

یکاهای فرعی

یکاهای فرعی واحدهایی هستند که از ترکیب چند واحد تشکیل شده‌اند؛ مانند متر بر ثانیه برای سنجش سرعت. در اصل در اینجا سرعت به‌عنوان کمّیتی بر حسب طول و زمان (یعنی به شکل مقدار طول طی شدهٔ مشخص در مدت زمان مشخص) بیان می‌شود.

دستگاه یکاها در ایران

در ایران از سال ۱۳۰۳ خورشیدی تصمیم به اجرای دستگاه بین‌المللی یکاها گرفته شد. اندازه‌ها مطابق با اندازه‌های استاندارد بین‌المللی بود اما برای یکاها نام‌های ایرانی پیشنهاد شد: ذرع به جای متر، درم به جای گرم و رطل به جای لیتر. در بررسی طرح در این مجلس، به پیشنهاد عبدالله یاسایی (صدرالادباء) نماینده سمنان و دامغان، به جای ذرع، گز و به جای رطل پیمانه تعیین شد. در قانونی که برای اجرای این دستگاه در نهم فروردین ۱۳۰۴ به تصویب رسید، دولت مکلف شد ظرف سه سال از تصویب این قانون، اوزان و مقیاسهای تازه را تهیه کند، چهار ماه پیش از انقضای سه سال اوزان و مقیاسهای جدید را آگهی عمومی کند و با گذشت سه سال کامل از تصویب قانون، به اجرا بگذارد. برای کسانی که از اجرای آن خودداری کنند و همچنان واحدهای قدیمی به کار ببرند، مجازات از سه روز تا یک ماه زندان در نظر گرفته شد. نامهای واحدهای اندازه‌گیری پس از چند جلسه بحث بر سر نامگذاری، چنین تعیین شد و در دهم خرداد ۱۳۰۴ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

طول	معادل متریک	سطح	معادل متریک	حجم	معادل متریک	جرم	معادل متریک
مو	یک میلی‌متر	گره مربع	متر مربع	موی مکعب	میلی‌متر مکعب	خردل	یک هزارم گرم
بهر	یک سانتی‌متر	قفیز	صد متر مربع	بهر مکعب	سانتی‌متر مکعب	ارزن	یک صدم گرم
گره	یک دسی‌متر	جریب	هکتار	پیمانه	لیتر	نخود	یک میلی‌گرم
گز	یک متر	میل مربع	کیلومتر مربع			درم	گرم
میل	یک کیلومتر					مثقال	ده گرم
						سیر	صد گرم
						سنگ	یک کیلوگرم

دولت موفق نشد این دستگاه یکاها را در ایران جا بیندازد و اجرا بکند. در نتیجه، در سال ۱۳۱۱ عبدالله یاسایی که در زمان نمایندگی مجلس از حفظ نامهای ایرانی برای یکاها دفاع می‌کرد، اکنون که معاون وزیر اقتصاد ملی و رئیس کل تجارت شده بود، لایحه‌ای در هجدهم دی ۱۳۱۱ به تصویب مجلس شورای ملی رساند که قانون قبلی را لغو می‌کرد و اوزان و مقیاس‌های رسمی را مطابق اصول متری قرار می‌داد که واحد آن برای؛ طول، متر. و برای جرم ،کیلوگرم است. اضعاف و اجزای مقیاس‌ها هم مطابق اصول متری تعیین شد. هرچند به دولت هم اجازه داده شد وزنه‌هایی با مقایسه با اصول متری برای من (سه کیلو) و سایر اوزان همچون سیر (۷۵ گرم) تهیه کند.

جدول یکاها

فهرست واحدهای اندازه‌گیریی که با الگوی{{}} قابل محاسبه می‌باشند
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس کلوین	ترکیب
سیستم‌ها یا دسته بندی یکان‌ها	یکان‌ها بر اساس نام	واژه‌هایی که هنگام کار می‌توانید استفاده کنید	نشانه‌ها یا حروف اختصاری که برای {{}} تعریف شده‌است	توضیحات در مورد یکان‌هایی که در {الگو\|تبدیل}ممکن است وابسته یا کلی باشند	ضریب تبدیل بر اساس واحد‌های اس‌آی	کلید واژه برای تبدیل‌های چندگانه
طول ()
دستگاه	یکا	کد یکا	کوته‌نوشت	توضیحات	ضریب تبدیل به متر	یکاهای خروجی ترکیب
اس‌آی	مگامتر	Mm	Mm	US spelling: megameter	۱٬۰۰۰٬۰۰۰
	کیلومتر	km	کیلومتر	US spelling: kilometer	۱٬۰۰۰	km mi
	متر	m	متر	US spelling: meter	۱	m ft m ftin
	سانتی‌متر	cm	سانتی‌متر	US spelling: centimeter	۰٫۰۱	cm in
	میلی‌متر	mm	mm	US spelling: millimeter	۰٫۰۰۱	mm in
	میکرون	μm (um)	µm	US spelling: micrometer	۰٫۰۰۰۰۰۱
	نانومتر	nm	nm	US spelling: nanometer	۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱	'متن مورب'
متریک غیر اس‌آی	آنگستروم	Å (angstrom)	Å		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱
امپراطوری و مرسوم امریکا	مایل	mi	مایل		۱٬۶۰۹٫۳۴۴	mi km
	فورلانگ	furlong			۲۰۱٫۱۶۸
	زنجیر (یکا)	chain			۲۰٫۱۱۶۸
	راد	rd	rd	For other names of this unit see the .	۵٫۰۲۹۲
	فاتوم	fathom		assumes 1 fathom ≡ 6 ft	۱٫۸۲۸۸
	یارد	yd	yd	assumes the international definition	۰٫۹۱۴۴
	پا	ft (foot)	پا	The foot code will produce foot as the plural form.	۰٫۳۰۴۸	ftin (feet and inches) ft m (foot m)
	اینچ	in	in		۰٫۰۲۵۴	in cm in mm
دیگر موارد	مایل دریایی	nmi	nmi	the استاندارد بین‌المللی nautical mile For other nautical miles see the .	۱٬۸۵۲
	پارسک	pc	pc		۳٫۰۸۵۶۷۷۵۸۱۴۶۷۲×۱۰^
	سال نوری	ly	ly		۹٫۴۶۰۷۳۰۴۷۲۵۸۰۸×۱۰^
	یکای کیهانی	AU	AU		۱۴۹٬۵۹۷٬۸۷۰٬۷۰۰
مساحت ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس مترمربع	ترکیب
SI	کیلومتر مربع	km2	کیلومترمربع	US spelling: square kilometer	۱٬۰۰۰٬۰۰۰	km2 sqmi
	متر مربع	m2	m	US spelling: square meter	۱	m2 sqft
	سانتی‌متر مربع	cm2	cm	US spelling: square centimeter	۰٫۰۰۰۱	cm2 sqin
	میلی‌متر مربع	mm2	mm²	US spelling: square millimeter	۰٫۰۰۰۰۰۱	mm2 sqin
non-SI metric	هکتار	ha	هکتار		۱۰٬۰۰۰
Imperial & US customary	مایل‌مربع	sqmi	مایل‌مربع		۲٬۵۸۹٬۹۸۸٫۱۱۰۳۳۶	sqmi km2
	جریب	acre			۴٬۰۴۶٫۸۵۶۴۲۲
	یارد مربع	sqyd	یارد مربع		۰٫۸۳۶۱۲۷۳۶
	فوت مربع	sqft (sqfoot)	sq ft	The sqfoot code will produce square foot as the plural form.	۰٫۰۹۲۹۰۳۰۴	sqft m2 (sqfoot m2)
	اینچ مربع	sqin	sq in		۰٫۰۰۰۶۴۵۱۶	sqin cm2
Other	square nautical mile	sqnmi	sq nmi		۳٬۴۲۹٬۹۰۴
	dunam	dunam		For alternative spellings and definitions see the	۱٬۰۰۰
	tsubo	tsubo			(۴۰۰/۱۲۱)
حجم ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس مترمکعب	ترکیب
SI	متر مکعب	m3	متر مکعب	US spelling: cubic meter one kilolitre	۱
	سانتی‌متر مکعب	cm3	cm	US spelling: cubic centimeter one millilitre	۰٫۰۰۰۰۰۱
	سانتی‌متر مکعب	cc	cc	US spelling: cubic centimeter one millilitre	۰٫۰۰۰۰۰۱
	میلی‌متر مکعب	mm3	mm³	US spelling: cubic millimeter	۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
non-SI metric	kilolitre	kl	kL	US spelling: kiloliter one cubic metre	۱
	kilolitre	kL	kl	US spelling: kiloliter one cubic metre	۱
	لیتر	l	l	US spelling: liter one cubic decimetre Triple combinations are also possible. See the .	۰٫۰۰۱	l impgal l USgal l U.S.gal l USdrygal l U.S.drygal
	لیتر	L	L		۰٫۰۰۱	L impgal L USgal L U.S.gal L USdrygal L U.S.drygal
	centilitre	cl	cL	US spelling: centiliter	۰٫۰۰۰۰۱
	centilitre	cL	cL	US spelling: centiliter	۰٫۰۰۰۰۱
	millilitre	ml	ml	US spelling: milliliter one cubic centimetre	۰٫۰۰۰۰۰۱	ml impoz ml USoz ml U.S.oz
	millilitre	mL	mL	US spelling: milliliter one cubic centimetre	۰٫۰۰۰۰۰۱	mL impoz mL USoz mL U.S.oz
Imperial & US customary	cubic yard	cuyd	cu yd		۰٫۷۶۴۵۵۴۸۵۷۹۸۴
	فوت مکعب	cuft (cufoot)	cu ft	The cufoot code will produce cubic foot as the plural form.	۰٫۰۲۸۳۱۶۸۴۶۵۹۲
	cubic inch	cuin	cu in		۰٫۰۰۰۰۱۶۳۸۷۰۶۴
Imperial	barrel	impbbl	imp bbl	36 imp gal	۰٫۱۶۳۶۵۹۲۴
	bushel	impbsh	imp bsh	8 imp gal	۰٫۰۳۶۳۶۸۷۲
	bushel	impbu	imp bu	8 imp gal	۰٫۰۳۶۳۶۸۷۲
	gallon	impgal	imp gal	4.54609 litres by definition, also 4 imp qt or 8 imp pt or 160 imp fl oz Triple combinations are also possible. See the .	۰٫۰۰۴۵۴۶۰۹	impgal l impgal L impgal USgal impgal U.S.gal impgal USdrygal impgal U.S.drygal
	quart	impqt	imp qt	1/4 imp gal or 40 imp fl oz	۰٫۰۰۱۱۳۶۵۲۲۵
	pint	imppt	imp pt	1/8 imp gal or 20 imp fl oz	۰٫۰۰۰۵۶۸۲۶۱۲۵
	fluid ounce	impoz(impfloz)	imp fl oz	1/160 imp gal	۰٫۰۰۰۰۲۸۴۱۳۰۶۲۵	impoz USoz impoz U.S.oz impoz ml impoz mL
US customary liquid measure	barrel	USbbl	US bbl	31½ US gal used for liquids except for oil and beer (see the )	۰٫۱۱۹۲۴۰۴۷۱۱۹۶
	barrel	U.S.bbl	U.S. bbl		۰٫۱۱۹۲۴۰۴۷۱۱۹۶
	[[بشکه نفت\|بشکه نفت]]	oilbbl	بشکه نفت	42 US gal	۰٫۱۵۸۹۸۷۲۹۴۹۲۸
	beer barrel	USbeerbbl (usbeerbbl)	US bbl		۰٫۱۱۷۳۴۷۷۶۵۳۰۴
	beer barrel	U.S.beerbbl (usbeerbbl)	U.S. bbl		۰٫۱۱۷۳۴۷۷۶۵۳۰۴
	گالون	USgal	US گالون	231 cubic inches by definition, also 4 US qt or 8 US pt or 128 US fl oz Triple combinations are also possible. See the .	۰٫۰۰۳۷۸۵۴۱۱۷۸۴	USgal l USgal L USgal impgal
	گالون	U.S.gal	U.S. gal		۰٫۰۰۳۷۸۵۴۱۱۷۸۴	USgal l USgal L USgal impgal
	quart	USqt	US qt	1/4 US gal or 32 US fl oz	۰٫۰۰۰۹۴۶۳۵۲۹۴۶
	quart	U.S.qt	U.S. qt	1/4 US gal or 32 US fl oz	۰٫۰۰۰۹۴۶۳۵۲۹۴۶
	pint	USpt	US pt	1/8 US gal or 16 US fl oz	۰٫۰۰۰۴۷۳۱۷۶۴۷۳
	pint	U.S.pt	U.S. pt	1/8 US gal or 16 US fl oz	۰٫۰۰۰۴۷۳۱۷۶۴۷۳
	fluid ounce	USoz (USfloz)	US fl oz	1/128 US gal	۰٫۰۰۰۰۲۹۵۷۳۵۲۹۵۶۲۵	USoz ml USoz mL USoz impoz
	fluid ounce	U.S.oz (U.S.floz)	U.S. fl oz	1/128 US gal	۰٫۰۰۰۰۲۹۵۷۳۵۲۹۵۶۲۵	U.S.oz ml U.S.oz mL U.S.oz impoz
US customary dry measure	barrel	USdrybbl	US bbl	105/32 US bsh	۰٫۱۱۵۶۲۸۱۹۸۹۸۵۰۸
	barrel	U.S.drybbl	U.S. bbl	105/32 US bsh	۰٫۱۱۵۶۲۸۱۹۸۹۸۵۰۸
	bushel	USbsh	US bsh	2150.42 cubic inches by definition	۰٫۰۳۵۲۳۹۰۷۰۱۶۶۸۸
		USbu	U.S. bu
		U.S.bsh	U.S. bsh
		U.S.bu	U.S. bu
	dry gallon	USdrygal	US dry gal	1/8 US bsh Triple combinations are also possible. See the .	۰٫۰۰۴۴۰۴۸۸۳۷۷۰۸۶	USdrygal l USdrygal L USdrygal impgal
	dry gallon	U.S.drygal	U.S. dry gal	1/8 US bsh Triple combinations are also possible. See the .	۰٫۰۰۴۴۰۴۸۸۳۷۷۰۸۶	U.S.drygal l U.S.drygal L U.S.drygal impgal
	dry quart	USdryqt	US dry qt	1/32 US bsh	۰٫۰۰۱۱۰۱۲۲۰۹۴۲۷۱۵
	dry quart	U.S.dryqt	U.S. dry qt	1/32 US bsh	۰٫۰۰۱۱۰۱۲۲۰۹۴۲۷۱۵
	dry pint	USdrypt	US dry pt	1/32 US bsh	۰٫۰۰۰۵۵۰۶۱۰۴۷۱۳۵۷۵
	dry pint	U.S.drypt	U.S. dry pt	1/32 US bsh	۰٫۰۰۰۵۵۰۶۱۰۴۷۱۳۵۷۵
سرعت ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس متر بر ثانیه	ترکیب
SI	metre per second	m/s	m/s	US spelling: meter per second	۱	m/s ft/s (m/s foot/s)
non-SI metric	کیلومتر در ساعت	km/h	km/h	US spelling: kilometer per hour	(۵/۱۸)	km/h mph
Imperial & US customary	mile per hour	mph	mph		۰٫۴۴۷۰۴	mph km/h mph kn
Imperial & US customary	foot per second	ft/s (foot/s)	ft/s	The foot/s code will produce foot per second as the plural form.	۰٫۳۰۴۸	ft/s m/s
Maritime units	گره	kn (knot)	kn		(۴٫۶۳/۹)	kn mph
نیرو ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس متر	ترکیب
SI	گیگانیوتن	GN	GN	Triple combinations are also possible. See the .	۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰	GN LT-f GN LTf GN ST-f GN STf
	meganewton	MN	MN	Triple combinations are also possible. See the .	۱٬۰۰۰٬۰۰۰	MN LT-f MN LTf MN ST-f MN STf
	kilonewton	kN	kN	Triple combinations are also possible. See the .	۱٬۰۰۰	kN LT-f kN LTf kN ST-f kN STf
	newton	N	N		۱	N lb-f N lbf N oz-f N ozf
	millinewton	mN	mN		۰٫۰۰۱	mN oz-f mN ozf mN gr-f mN grf
	micronewton	μN (uN)	µN		۰٫۰۰۰۰۰۱	μN gr-f μN grf
	nanonewton	nN	nN		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱	nN gr-f nN grf
cgs	megadyne	Mdyn	Mdyn		۱۰
	kilodyne	kdyn	kdyn		۰٫۰۱
	dyne	dyn (dyne)	dyn		۰٫۰۰۰۰۱
	millidyne	mdyn	mdyn		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۱
Metric gravitational units	tonne-force	t-f	t_f		۹٬۸۰۶٫۶۵
	tonne-force	tf	tf		۹٬۸۰۶٫۶۵
	kilogram-force	kg-f	kg_f		۹٫۸۰۶۶۵
	kilogram-force	kgf	kgf		۹٫۸۰۶۶۵
	gram-force	g-f	g_f		۰٫۰۰۹۸۰۶۶۵
	gram-force	gf	gf		۰٫۰۰۹۸۰۶۶۵
	milligram-force	mg-f	mg_f		۰٫۰۰۰۰۰۹۸۰۶۶۵
	milligram-force	mgf	mgf		۰٫۰۰۰۰۰۹۸۰۶۶۵
Avoirdupois-based units	poundal	pdl	pdl		۰٫۱۳۸۲۵۴۹۵۴۳۷۶
	long ton-force	LT-f	LT_f		۹٬۹۶۴٫۰۱۶۴۱۸۱۸۳۵۲	LT-f ST-f
	long ton-force	LTf	LTf		۹٬۹۶۴٫۰۱۶۴۱۸۱۸۳۵۲	LTf STf
	short ton-force	ST-f	ST_f		۸٬۸۹۶٫۴۴۳۲۳۰۵۲۱	ST-f LT-f
	short ton-force	STf	STf		۸٬۸۹۶٫۴۴۳۲۳۰۵۲۱	STf LTf
	pound-force	lb-f	lb_f		۴٫۴۴۸۲۲۱۶۱۵۲۶۰۵
	pound-force	lbf	lbf		۴٫۴۴۸۲۲۱۶۱۵۲۶۰۵
	ounce-force	oz-f	oz_f		۰٫۲۷۸۰۱۳۸۲۰۳۰۹۵۳۷۸۰۰۰
	ounce-force	ozf	ozf		۰٫۲۷۸۰۱۳۸۲۰۳۰۹۵۳۷۸۰۰۰
	grain-force	gr-f	gr_f		۰٫۰۰۰۶۳۵۴۶۰۲۳۰۷۵۱۵
	grain-force	grf	grf		۰٫۰۰۰۶۳۵۴۶۰۲۳۰۷۵۱۵
انرژی ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس ژول	ترکیب
SI	gigajoule	GJ	GJ		۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
	[[ژول\|مگاژول]]	MJ	MJ		۱٬۰۰۰٬۰۰۰
	[[ژول\|کیلوژول]]	kJ	kJ		۱٬۰۰۰
	hectojoule	hJ	hJ		۱۰۰
	decajoule	daJ	daJ		۱۰
	[[ژول\|ژول]]	J	J		۱
	decijoule	dJ	dJ		۰٫۱
	centijoule	cJ	cJ		۰٫۰۱
	megajoule	mJ	MJ		۱٬۰۰۰٬۰۰۰
	microjoule	μJ (uJ)	µJ		۰٫۰۰۰۰۰۱
	nanojoule	nJ	nJ		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
cgs {{convert/list of units/rowtop\|Merg\|{{{2
	kiloerg	kerg	kerg		۰٫۰۰۰۱
	erg	erg	erg		۰٫۰۰۰۰۰۰۱
کیلووات ساعت multiples	terawatt-hour	TWh	TWh		۳٫۶×۱۰^
	terawatt-hour	TW.h	TW·h		۳٫۶×۱۰^
	gigawatt-hour	GWh	GWh		۳٫۶×۱۰^
	gigawatt-hour	GW.h	GW·h		۳٫۶×۱۰^
	megawatt-hour	MWh	MWh		۳٬۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
	megawatt-hour	MW.h	MW·h		۳٬۶۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰
	[[کیلووات ساعت\|کیلووات ساعت]]	kWh	kW·h		۳٬۶۰۰٬۰۰۰
	[[کیلووات ساعت\|کیلووات ساعت]]	kW.h	kW·h		۳٬۶۰۰٬۰۰۰
	[[وات‌ساعت\|وات‌ساعت]]	Wh	Wh		۳٬۶۰۰
	[[وات‌ساعت\|وات‌ساعت]]	W.h	W·h		۳٬۶۰۰
الکترون‌ولت multiples
	gigaelectronvolt	GeV	GeV		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱۶۰۲۱۷۶۴۸۷
	megaelectronvolt	MeV	MeV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^
	kiloelectronvolt	keV	keV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^
	electronvolt	eV	eV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^
	millielectronvolt	meV	meV		۱٫۶۰۲۱۷۶۴۸۷×۱۰^
کالری multiples	[[کالری\|کالری]]	Cal	کالری	The thermochemical calorie is the default definition. For other definitions see the .	۴٬۱۸۴
	megacalorie	Mcal	Mcal		۴٬۱۸۴٬۰۰۰
	کیلوکالری	kcal	kcal		۴٬۱۸۴
	Calorie	cal	Cal		۴٬۱۸۴
	millicalorie	mcal	mcal		۰٫۰۰۴۱۸۴
پوند-نیرو-foot/ اینچ-ساعت (زمان)-دقیقه-ثانیه	foot-poundal	ftpdl	ft·pdl		۰٫۰۴۲۱۴۰۱۱۰۰۹۳۸۰۴۸
	foot-pound (energy)	ftlbf	ft·lbf		۱٫۳۵۵۸۱۷۹۴۸۳۳۱۴۰۰۳
	foot-pound (energy)	ftlb-f	ft·lb_f		۱٫۳۵۵۸۱۷۹۴۸۳۳۱۴۰۰۳
	inch-pound force	inlbf	in·lbf		۰٫۱۱۲۹۸۴۸۲۹۰۲۷۶۱۶۷
	inch-pound force	inlb-f	in·lb_f		۰٫۱۱۲۹۸۴۸۲۹۰۲۷۶۱۶۷
	inch-ounce force	inozf	in·ozf		۰٫۰۰۷۰۶۱۵۵۱۸۱۴۲۲۶۰۴۳۵۰
	inch-ounce force	inoz-f	in·oz_f		۰٫۰۰۷۰۶۱۵۵۱۸۱۴۲۲۶۰۴۳۵۰
	horsepower-hour	hph	hp·h		2,684,519.537696172792
یکای بریتانیایی حرارت	Btu	Btu	Btu	The International Steam Table British thermal unit is the default definition. For other definitions see the .	۱٬۰۵۵٫۰۵۵۸۵۲۶۲
یکای بریتانیایی حرارت	BTU	BTU			۱٬۰۵۵٫۰۵۵۸۵۲۶۲
TNT-based units	gigatonne of TNT	GtTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^
	gigaton of TNT	GtonTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^
	megatonne of TNT	MtTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^
	megaton of TNT	MtonTNT	Mt		۴٫۱۸۴×۱۰^
	kilotonne of TNT	ktTNT			۴٫۱۸۴×۱۰^
	kiloton of TNT	ktonTNT	kt		۴٫۱۸۴×۱۰^
	tonne of TNT	tTNT			۴٬۱۸۴٬۰۰۰٬۰۰۰
	ton of TNT	tonTNT			۴٬۱۸۴٬۰۰۰٬۰۰۰
Other
	Hartree	Eh	E_h		۴٫۳۵۹۷۴۴۱۷×۱۰^
	rydberg	Ry	Ry		۲٫۱۷۹۸۷۴۱×۱۰^
	tonne of oil equivalent	toe	toe		۴۱٬۸۶۸٬۰۰۰٬۰۰۰
	barrel of oil equivalent	BOE	BOE		۶٬۱۱۷٬۸۶۳٬۲۰۰
	cubic foot of natural gas	cuftnaturalgas (cufootnaturalgas)		The cufootnaturalgas code will produce cubic foot of natural gas as the plural form.	۱٬۰۵۵٬۰۵۵٫۸۵۲۶۲
	litre-atmosphere	latm	l·atm		۱۰۱٫۳۲۵
	litre-atmosphere	Latm	L·atm		۱۰۱٫۳۲۵
	gallon-atmosphere	impgalatm	imp gal·atm		۴۶۰٫۶۳۲۵۶۹۲۵
	gallon-atmosphere	USgalatm (usgalatm)	US gal·atm		۳۸۳٫۵۵۶۸۴۹۰۱۳۸
	gallon-atmosphere	U.S.galatm (usgalatm)	U.S. gal·atm		۳۸۳٫۵۵۶۸۴۹۰۱۳۸
دما ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس کلوین	ترکیب
SI	کلوین	K	K	Triple combinations are also possible. See the .	[K]	K °C (K)C K °R (K)R K °F (K)F
SI	[[سانتیگراد\|degree سانتیگراد]]	°C (C)	سانتیگراد		([°C]+273.15)	°C K (C)K °C °R (C)R °C °F (C)F
Imperial & US customary	degree Rankine	°R (R)	°R		([°R]/1.8)	°R K (R) K °R °C (R) C °R °F (R) F
Imperial & US customary	[[فارنهایت\|degree فارنهایت]]	°F (F)	فارنهایت		(([°F]+459.67)/1.8)	°F K (F) K °F °C (F) C °F °R (F) R
	Celsius change	C-change		مثال: {{تبدیل\|5\|C-change}}
	Fahrenheit change	F-change		مثال: {{تبدیل\|10\|F-change}}
جرم ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس متر	ترکیب
SI	کیلوگرم	kg	کیلوگرم	Triple combinations are also possible. See the .	۱	kg lb kg st
	گرم	g	g		۰٫۰۰۱	g oz
	milligram	mg	mg		۰٫۰۰۰۰۰۱	mg gr
	microgram	μg (ug)	µg		۰٫۰۰۰۰۰۰۰۰۱
non-SI metric	تن	t	t	Triple combinations are also possible. See the .	۱٬۰۰۰	t LT t ST
non-SI metric	تن متریک	MT	t	Triple combinations are also possible. See the .	۱٬۰۰۰	MT LT MT ST
اویردوپیز	تن بزرگ	LT		2,240 lb used mostly in the British Commonwealth Triple combinations are also possible. See the .	۱٬۰۱۶٫۰۴۶۹۰۸۸	LT t LT MT LT ST
	تن بزرگ	long ton			۱٬۰۱۶٫۰۴۶۹۰۸۸
	short ton	ST		2,000 lb used mostly in the US Triple combinations are also possible. See the .	۹۰۷٫۱۸۴۷۴	ST t ST MT ST LT
	short ton	short ton			۹۰۷٫۱۸۴۷۴
	short ton	st		14 lb used mostly in the British Commonwealth except Canada Triple combinations are also possible. See the .	۹۰۷٫۱۸۴۷۴	st kg st lb
	پوند	lb	پوند	Triple combinations are also possible. See the .	۰٫۴۵۳۵۹۲۳۷	lb kg lb st
	ounce	oz	oz		۰٫۰۲۸۳۴۹۵۲۳	oz g
	drachm	drachm			۰٫۰۰۱۷۷۱۸۴۵۱۹۵
	drachm	dram			۰٫۰۰۱۷۷۱۸۴۵۱۹۵
	grain	gr	gr	equivalent to the troy grain	۰٫۰۰۰۰۶۴۷۹۸۹۱
Troy	troy ounce	ozt	ozt		۰٫۰۳۱۱۰۳۴۷۶۸
other	carat	carat			۰٫۰۰۰۲
گشتاور ()
سیستم	یکای اندازه‌گیری	کلید واژه	اختصار	توضیحات	ضریب تبدیل بر اساس N·m	ترکیب
صنعتی
SI	نیوتون-متر	Nm	N·m	سه ترکیب ممکن است. را بنگرید.	1	Nm kg-m Nm ft-lb
غیر SI	کیلوگرم-نیرو	kg-m	kg-m		9.80665	kg-m Nm kg-m ft-lb
متعارف پادشاهی و ایالات متحده	پوند-فوت	ft-lb	ft-lb		1.3558	ft-lb Nm ft-lb kg-m
علمی
SI	نیوتون-متر	N-m	N·m	سه ترکیب ممکن است. را بنگرید.	1	N-m kgf-m N-m lbf-ft
غیر SI	کیلوگرم-نیرو	kgf-m	kgf·m		9.80665	kgf-m N-m kgf-m lbf-ft
پادشاهی و متعارف ایالات متحده	پوند-فوت	lbf-ft	lbf·ft		1.3558	lbf-ft N-m lbf-ft kgf-m
فشار
	یکان	کد	واژه اختصاری		ضریب تبدیل بر اساس pa
	gigapascal	GPa	GPa		۱٬۰۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰	‎
	megapascal	MPa	MPa		۱٬۰۰۰٬۰۰۰	‎
	کیلوپاسکال	kPa	kPa		۱٬۰۰۰	‎
	hectopascal	hPa	hPa		۱۰۰	‎
	pascal	Pa	Pa		۱	‎
	millipascal	‎mPa‎	mPa		۰٫۰۰۱	‎
	millibar	mbar	mbar		۱۰۰	‎
	millibar	mb	mb		۱۰۰	‎
	decibar	‎dbar	dbar		۱۰٬۰۰۰	‎
	بار	bar	bar		۱۰۰٬۰۰۰	‎
	kilobarye	kBa	kBa		۱۰۰	‎
	barye	‎Ba	Ba		۰٫۱	‎
	standard atmosphere	atm	atm		۱۰۱٬۳۲۵	‎
	torr	Torr	Torr		(۲۰٬۲۶۵/۱۵۲)	‎
	millimetre of mercury	mmHg	mmHg		۱۳۳٫۳۲۲۳۸۷۴۱۵	‎
	inch of mercury	inHg	inHg		۳٬۳۸۶٫۳۸۸۶۴۰۳۴۱	‎
	پاوند بر اینچ مربع	psi	psi		(۴۴۴،۸۲۲،۱۶۱.۵۲۶۰۵ / ۶۴،۵۱۶)
بازده سوخت
	یکان	واژه اختصاری		توضیحات		ترکیب
	کیلومتر درهر لیتر	km/l (km/L)		استفاده از `km/L`برای "km/L"		km/l mpgimp km/l mpgus
	لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر	l/۱۰۰ km (L/۱۰۰ km)		استفاده از `L/۱۰۰ km` برای "L/۱۰۰ km"		l/۱۰۰ km mpgimp l/۱۰۰ km mpgus
	لیتر بر کیلومتر	l/km (L/km)		استفاده از `L/km` برای "L/km"		l/km impgal/mi l/km usgal/mi
	مایل برهر گالون پادشاهی	mpgimp				mpgimp mpgus
	مایل بر هر گالون ایالات متحده	mpgus (mpgUS، mpgU.S.)		استفاده از `mpgUS` برای "US" استفاده از `mpgU.S.` برای "U.S." `mpgus` خواهد داد "U.S." اگر املا US را می‌نشاند و در غیر این صورت "US"		mpgus mpgimp
	گالون پادشاهی در هر مایل	impgal/mi				impgal/mi
	گالون ایالات متحده در هر مایل	usgal/mi (USgal/mi، U.S.gal/mi)		مانند بالا با `us` دربرابر `US` دربرابر `U.S.`		usgal/mi
The `mpgUS`، `mpgU.S.`، `USgal/mi` دربرابر `U.S.gal/mi`، `km/L`، `L/۱۰۰ km` و `L/km` همچنین به صورت مرکب کار می‌کنند. (روی هم رفته ۳۶ ترکیب می‌سازند).
توان
وات، کیلووات، میلی‌وات و غیره پشتیبانی می‌شوند، همچنین اسب بخار (در سیستم انگلیسی و متریک). از کدهای اختصاری استاندارد به عنوان ورودی استفاده کنید (مانند hp کد معرف اسب بخار (به انگلیسی: horsepower) در جدول زیر)
تراکم جمعیت
	یکان	(واژه اختصاری)		توضیحات		ترکیب
	سکنه در هر کیلومتر مربع	PD/sqkm		`PD` مخفف تراکم جمعیت (به انگلیسی: population density)می‌باشد.		PD/sqkm PD/sqmi
	در هر کیلومتر مربع	/sqkm		زمانی که واژهٔ سکنه نامناسب باشد.		/sqkm /sqmi
	سکنه در هر هکتار	PD/ha				PD/ha PD/acre
	در هر هکتار	/ha				/ha /acre
	سکنه در هر مایل مربع	PD/sqmi		`PD` مخفف تراکم جمعیت (به انگلیسی: population density)می‌باشد.		PD/sqmi PD/sqkm
	در هر مایل مربع	/sqmi		زمانی که واژهٔ سکنه نامناسب باشد.		/sqmi /sqkm
	سکنه در هر جریب فرنگی	PD/acre				PD/acre PD/ha
	هر جریب فرنگی	/acre				/acre /ha

جستارهای وابسته

دستگاه واحدهای سانتیمتر-گرم-ثانیه

منابع

↑ دستگاه بین‌المللی یکاها برابر مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای Système international d’unités در فرانسه است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: 1376 تا 1385، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۱۱۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۱۲.
↑ «مذاکرات جلسه ۵۲ دوره پنجم مجلس شورای ملی هشتم شهریور ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
↑ «مذاکرات جلسه ۱۱۳ دوره پنجم مجلس شورای ملی ۲۸ جدی ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
↑ «مذاکرات جلسه ۱۳۴ دوره پنجم مجلس شورای ملی یازدهم حوت ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اكتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
↑ «مذاکرات جلسه ۱۷۱ دوره پنجم مجلس شورای ملی سوم خرداد ۱۳۰۴». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اكتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ اكتبر ۲۰۲۲.
↑ «مذاکرات جلسه ۱۲۶ دوره هشتم مجلس شورای ملی هجدهم دی ۱۳۱۱». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اكتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ اكتبر ۲۰۲۲.
↑ [سازمان انرژی اتمی ایران «امضای پیمان متر در ایران»]. وزارت امور خارجه سند امضای پیمان متر. ۱۹۷۵.

The NIST Reference on Constants, Units and Uncertainty. «Essentials of the SI: Base & derived units». دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۰۷.
Russ Rowlett. "Base Units of the International System (SI)" بایگانی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine. How Many? A Dictionary of Units of Measurement. University of North Carolina at Chapel Hill. October 7, 2002.

مبانی فیزیک جلد اول
هالیدی - رابرت رزینگ

[1] دستگاه بین‌المللی یکاها برابر مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای Système international d’unités در فرانسه است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: 1376 تا 1385، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۱۱۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ فوریه ۲۰۱۲.

[2] «مذاکرات جلسه ۵۲ دوره پنجم مجلس شورای ملی هشتم شهریور ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.

[3] «مذاکرات جلسه ۱۱۳ دوره پنجم مجلس شورای ملی ۲۸ جدی ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.

[4] «مذاکرات جلسه ۱۳۴ دوره پنجم مجلس شورای ملی یازدهم حوت ۱۳۰۳». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ اكتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.

[5] «مذاکرات جلسه ۱۷۱ دوره پنجم مجلس شورای ملی سوم خرداد ۱۳۰۴». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اكتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ اكتبر ۲۰۲۲.

[6] «مذاکرات جلسه ۱۲۶ دوره هشتم مجلس شورای ملی هجدهم دی ۱۳۱۱». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ اكتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۱ اكتبر ۲۰۲۲.

[7] [سازمان انرژی اتمی ایران «امضای پیمان متر در ایران»]. وزارت امور خارجه سند امضای پیمان متر. ۱۹۷۵.