سمفونی شماره ۱ (بتهوون)
سمفونی شماره ۱ در دو ماژور، اپوس ۲۱، اولین سمفونی لودویگ فان بتهوون است که در سال ۱۸۰۱ منتشر شد. این سمفونی از چهار موومان تشکیل شده و به بارون «گتفرید فان سویتن» حامی اولیهٔ آهنگساز اهدا شدهاست. این قطعه در سال ۱۸۰۱ توسط انتشارات «هافمیستر و کوهلن» در لایپزیک منتشر شد. دقیقاً مشخص نیست که بتهوون نوشتن این اثر را به چه صورتی به پایان رسانده، اما طرحهای فینال از سال ۱۷۹۵ نمایان شدهاست.
| سمفونی در دو ماژور | |
|---|---|
| شماره ۱ | |
| اثر: لودویگ فان بتهوون | |
پرترهٔ بتهوون در سال ۱۸۰۳، سه سال پس از معرفی اثر | |
| مایهنما | دو ماژور |
| شمارهٔ اثر | اُپوس ۲۱ |
| سبک | دورهٔ کلاسیک |
| شکل | سمفونی |
| آفرینش | ۱۷۹۵–۱۸۰۱ |
| اهدا شده | گتفرید فان سویتن |
| اجرا | ۲ آوریل ۱۸۰۰: وین |
| منتشر شده | ۱۸۰۱ |
| موومانها | چهار |
| سازبندی | ارکسترال |
| نخستین اجرا | |
| مکان | سالن بورگتئاتر، وین |
تاریخچه
سمفونی شماره یک نخستین بار در ۲ آوریل ۱۸۰۰ در وین اجرا شد. بتهوون در این سمفونی به وضوح پیرو سبک پیشینیان خود مانند معلمش هایدن و همچنین موتسارت است اما با این حال دارای ویژگیهای منحصر به فردِ آثار بتهوون است، بهخصوص استفادۀ مکرر از اسفورزاندو، تغییر ناگهانی در مرکز تنال (بهخصوص در موومان سوم) و کاربرد برجسته و مستقل در سازهای بادی که در فرم سنتی کلاسیک معمول نبود. طرحهایی نیز برای قسمت فینال در میان تمریناتِ بتهوون هنگام مطالعهٔ کتاب کنترپوان، که در بهار سال ۱۷۹۷ توسط یوهان آلبرشتسبرگر نوشته شدهاست، یافت میشود.
اجرای اولیه در تاریخ ۲ آوریل ۱۸۰۰ در بورگتئاتر در وین بود. بیشتر منابع اشاره میکنند که برنامهٔ کنسرت همچنین شامل سپتت (بتهوون) و یک سمفونی از موتسارت بودهاست، اما اختلاف نظر وجود دارد که آیا بقیهٔ برنامه شامل گزیدههایی از اوراتوریو هایدن است، «آفرینش» یا «فصلها» بوده یا اینکه «کنسرتو پیانو شماره ۱» یا شماره ۲ بتهوون گنجانده شده است. این کنسرت بهطور مؤثری اعلام استعداد بتهوون برای خدمت به وین بود.
در این سمفونی که بتهوون تابع گذشتگانِ خود است، عظمت و شکوهِ دیگر سمفونیهایش مانند: سوم، پنجم و نهم را ندارد و به قول واگنر، «بتهوونی نیست»، اما در آن زمان این سمفونی دارای ابتکارات قابل توجهای بود که به گفتۀ دونالد فرانسیس تووی: «این سمفونی وداع شایستهای با موسیقی قرن هجدهم است».
ساختار
سازبندی
سازهای این سمفونی عبارتند از:
- سازهای بادی برنجی:
- ۲ هورن (کُر) در «دو» و «فا»
- ۲ ترومپت در «دو»
- سازهای کوبهای:
- ۲ تیمپانی در «دو» و «سُل»
بخشهای کلارینت معمولاً در «سی بمل» اجرا میشود (ر.ک. ساز انتقالی)، زیرا کلارینتهای «دو» و «ر» بهطور گسترده مورد استفاده قرار نمیگیرند. با این حال، اختلاف نظر وجود دارد که آیا به جای آن باید با کلارینتهای «می بمل» اجرا شوند. تمبر کلارینت «می بمل» بسیار نزدیک به کلارینتهای «دو» و «ر» هستند و از کلارینت «سی بمل» گرمتر است. فلوت دوم نیز در موومان دوم استفاده نمیشود.
موومانها
سمفونی دارای چهار موومان است:
- I. آداجیو مولتو - آلگرو کُن بِریو در دو ماژور، (4
4) - (2
2) - II. آندانته در فا ماژور، (3
8) - III. منوئه: آلگرو مولتو ویواچه در دو ماژور، (3
4) - IV. آداجیو - آلگرو مولتو ویواچه در دو ماژور، (2
4)
یک اجرای معمولی بین ۲۲ تا ۲۹ دقیقه طول میکشد.
موومان اول
موومان اول در فرم سونات با مقدمه و تمپوی آهسته مانند سمفونیهای هایدن و موتزارت آغاز میگردد و با آنکه سمفونی در دو ماژور است، از تنالیتهٔ فا ماژور شروع میشود و پس از لا مینور و سل ماژور، به دو ماژور میرسد. این نوع ترتیب در آخرین سالِ قرن هجدهم تحولی جدید و بر خلاف سنتِ فرم کلاسیک قلمداد شد و مورد انتقاد موسیقیدانان آن دوره قرار گرفت. پس از مقدمه، دو تم متضاد با سرعت تند ادامه مییابد که «تم اول» توسط ارکستر زهی و «تم دوم» با سازهای فلوت و ابوا به صورت متناوب اجرا میشوند.
موومان دوم
این قسمت با تمپوی آهسته و توسط ویولن دومها آغاز میشود. ملودی زیبا و شوخطبعانۀ این موومان مورد استقبال زیادی در آن زمان قرار گرفت.
موومان سوم
قسمت سوم با آنکه منوئه نامگذاری شده، اولین اسکرتسویی است که توسط بتهوون نوشته شدهاست. دلیلش این بود که آن زمان هنوز نام مشخصی برای این نوع فرم وجود نداشت.
موومان چهارم
این قسمت شروع آهستهای دارد و در ادامه، با سرعت تند و پرحجم به پایان میرسد.
یادداشت
پانویس
- ↑ ""Symphony No. 1, imslp.org" (به انگلیسی). International Music Score Library Project. Retrieved 29 April 2012.
- ↑ Grove, George (1896). Beethoven and his Nine Symphonies. London: Novello and Company, Limited. p. 2.
- ↑ Beethoven's Symphony No. 1 in C Major, Op. 21: Historical, Theoretical and Performance Interpretations Nicholas Alexander Brown, Brandeis University, May 2010
- ↑ Beethoven opus 21 Symphony No. 1 in C Major classiccat.net
- ↑ Beethoven: What did the 19th century think? Barry Cooper, classical-music.com, October 27 2015
- ↑ Morris, Edmund. Beethoven The Universal Composer. New York: HarperCollins, 2005, pp. 77–78.
- ↑ حسنی، تفسیر موسیقی، ۱۵۵.
- ↑ Del Mar, Norman. "Anatomy of the Orchestra". University of California Press, 1987, p. 146-9.
- ↑ حسنی، تفسیر موسیقی، ۱۵۴-۱۵۵.
- ↑ حسنی، تفسیر موسیقی، ۱۵۵.
- ↑ حسنی، تفسیر موسیقی، ۱۵۵.
- ↑ حسنی، تفسیر موسیقی، ۱۵۵.
منابع
- حسنی، سعدی (۱۳۶۳). تفسیر موسیقی. ج. ۱ و ۲. تهران: انتشارات صفیعلیشاه.
پیوند به بیرون
- پارتیتور کامل سمفونی شماره ۱، بتهوون.
- مصاحبه باکریستف اشنباخ در بارۀ سمفونی شماره ۱.
- تحلیل سمفونی شماره ۱ بایگانیشده در ۵ فوریه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine، از همه چیز در بارۀ بتهوون بایگانیشده در ۱ دسامبر ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine.
- سمفونی شماره ۱، اجرا: فیلارمونیک برلین, ویلهلم فورتونگلر (ضبط. ۱۹۵۴م).
- سمفونی شماره ۱، اجرا: ارکستر فیلارمونیک وین، فلیکس واینگارتنر (ضبط. ۱۹۳۷م).
- سمفونی شماره ۱، اجرا: ارکستر سمفونی انبیسی، آرتورو توسکانینی (ضبط. ۱۹۳۹م).
- سمفونی شماره ۱: نُتنوشتها در پروژه بینالمللی کتابخانه نتهای موسیقی (IMSLP).
- تحلیلی از سمفونی شماره ۱، بتهوون از آهنگساز فرانسوی هکتور برلیوز. در وبگاه برلیوز (به فرانسوی).