ساکارز
ساکارز (به انگلیسی: Sucrose) یک ترکیب آلی و شیرین است. این دی ساکارید به شکل پودر سفید رنگ است و شیرین و بدون بو می باشد که نقش بسیار مهمی در تغذیه انسان و تأمین انرژی مورد نیاز موجودات زنده دارد. این ترکیب آلی دیساکاریدی است که از گلوکز به صورت استال و فروکتوز به صورت کتال تشکیل و با فرمول C۱۲H۲۲O۱۱ شناخته میشود. ساکارز در نیشکر و چغندر قند یافت میشود. ساکارز همان قند عادی است که از ترکیب گلوکز و فروکتوز (C6 H12 O6) به وجود می آید و در درجه بندی شیرینی شیرینی 90 را دارد لازم به ذکر است که درست کردن ساکارز کار گیاهان است .
| ساکاروز | |
|---|---|
(2R3R4S5S6R)-2-[(2S3S4S5R)-34-dihydroxy-25-bis(hydroxymethyl)oxolan-2-yl]oxy-6-(hydroxymethyl)oxane-345-triol | |
دیگر نامها Sugar; Saccharose; β-D-fructofuranosyl-(2→1)-α-D-glucopyranoside; β-(2S3S4S5R)-fructofuranosyl-α-(1R2R3S4S5R)-glucopyranoside | |
| شناساگرها | |
| شماره ثبت سیایاس | ۵۷-۵۰-۱ |
| پابکم | ۵۹۸۸ |
| کماسپایدر | ۵۷۶۸ |
| EC-number | 200-334-9 |
| شمارهٔ آرتیئیسیاس | WN6500000 |
| جیمول-تصاویر سه بعدی | Image 1 |
| |
| |
| خصوصیات | |
| فرمول مولکولی | C12H22O11 |
| جرم مولی | 342.30 g/mol |
| شکل ظاهری | جامد سفید |
| چگالی | 1.587 g/cm solid |
| دمای ذوب | ۱۸۶ °C decomp. |
| انحلالپذیری در آب | 2000 g/L (25 °C) |
| log P | -3.76 |
| ساختار | |
| ساختار بلوری | مونوکلینیک |
| گروه فضایی | P21 |
| خطرات | |
| MSDS | ICSC ۱۵۰۷ |
| شاخص ئییو | not listed |
| ترکیبات مرتبط | |
| ترکیبات مرتبط | لاکتوز مالتوز |
| به استثنای جایی که اشاره شدهاست در غیر این صورت، دادهها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شدهاند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa) | |
| | |
| Infobox references | |
|
| |
تجزیه گرمایی و اکسایشی ساکارز
ساکارز در ۱۸۶ درجه سانتی گراد ذوب شده و با تجزیه شدن تشکیل کارامل را میدهد. مثل سایر کربوهیدراتها - با سوختن ساکارز - آب و کربن دیاکسید آزاد میشود. برای مثال در راکتها و موشکهای آموزش و آماتور با نام موشکهای شکلاتی از ساکارز به عنوان سوخت استفاده میشود که همراه پتاسیم نیترات به کار میرود.
C12H22O11 + 6KNO3 → 3K2CO3 + 3N2 + 9CO + 11H2O
برخی دیگر از واکنشهای معمول ساکاروز با هیدروکلریک اسید، پتاسیم کلرات و سولفوریک اسید به شرح زیر است:
8HClO3 + C12H22O11 → 11H2O + 12CO2 + 8HCl
H2SO4 (catalyst) + C12H22O11 → 12C + 11H2O + Q + H2O + SO3
Q = گرما
هیدرولیز و تجزیه ساکارز
هیدرولیز با آنزیم سوکراز باعث شکستن پیوند گلیکوزیدی ساکارز شده و گلوکز و فروکتوز آزاد میکند. همچنین اسید نیز میتواند باعث هیدرولیز ساکارز شود.
جستارهای وابسته
- پلی ساکارید
- دی ساکارید
- گلوکز
- نشاسته
- کربوهیدرات
- لاکتوز
- ماکرومولکول
- هیدروکربنها
- شکر
منابع
- ↑ Sucrose, International Chemical Safety Card ۱۵۰۷, Geneva: International Programme on Chemical Safety, November 2003
- ↑ Hubert Schiweck, Margaret Clarke, Günter Pollach Sugar" in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2007, Wiley-VCH, Weinheim. doi:۱۰٫۱۰۰۲/۱۴۳۵۶۰۰۷.a25_۳۴۵.pub2
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۹ فوریه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۴.