دلار آمریکا
دلار ایالات متحده (به انگلیسی: United States dollar) پول رایج و رسمی در ایالات متحده آمریکا است. کنگره ایالات متحده آمریکا در ۶ ژوئیه ۱۷۸۵، به اتفاق آرا دلار را پول رایج آن کشور قرار داد.
| دلار ایالات متحده آمریکا | |
|---|---|
| United States dollar (انگلیسی)Dólar estadounidense (اسپانیایی)Dollar américain (فرانسوی) | |
اسکناس‌های دلار آمریکا | |
| ایزو ۴۲۱۷ | |
| کد | USD |
| شماره | ۸۴۰ |
| توان | ۲ |
| پول | |
| یکای فوق | |
| ۴ | استلا |
| ۱۰ | عقاب |
| ۱۰۰ | اتحاد (عامیانه) |
| ۱۰۰۰ | بزرگ، چنگک (عامیانه) |
| ۱۰۰۰۰ | دسته (عامیانه) |
| یکای جزء | |
| ⁄۴ | کوارتر |
| ⁄۱۰ | دایم |
| ⁄۲۰ | نیکل، نیم دایم |
| ⁄۱۰۰ | سنت، پنی |
| ⁄۱۰۰۰ | میلی |
| نماد | $ |
| سنت، پنی | ¢ |
| میلی | ₥ |
| اسکناس‌ها | |
| استفادهٔ متداول | $۱، $۵، $۱۰، $۲۰، $۵۰، $۱۰۰ |
| استفادهٔ به‌ندرت | $۲ (هنوزهم چاپ می‌شود) $۵۰۰، $۱٬۰۰۰، $۵٬۰۰۰، $۱۰٬۰۰۰ (متوقف شد، هنوز هم قانونی است) |
| سکه‌ها | |
| استفادهٔ متداول | ۱¢، ۵¢، ۱۰¢، ۲۵¢ |
| استفادهٔ به‌ندرت | $⁄۲، $۱ (هنوزهم ضرب می‌شود) ⁄۲¢، ۲¢، ۳¢، ۲۰¢، $۲٫۵، $۳، (متوقف شد، هنوز هم قانونی است) $۵، $۱۰، $۲۰ (مناقصه قانونی، در حال حاضر به صورت افتخاری است) |
| آمارها | |
| تاریخِ معرفی | ۲ آوریل ۱۷۹۲ |
| استفاده‌کنندهٔ رسمی |  ایالات متحده آمریکا
کشورهای غیر آمریکایی (۸) سرزمین‌های وابسته غیر آمریکایی (۳) |
| استفاده‌کنندهٔ غیررسمی | کشورهای دیگر (۴۰)
سرزمین‌های وابسته غیر آمریکایی (۶)
شهرهای غیر آمریکایی (۳)
|
| صادرکننده | |
| بانک مرکزی | فدرال رزرو |
| وبگاه | |
| چاپخانه | دفتر چاپ و نشر |
| وبگاه | |
| ضراب‌خانه | ضراب‌خانه ایالات متحده آمریکا |
| وبگاه | |
| ارزش‌گذاری | |
| تورم | ۶٫۸٪ |
| منبع | inflationdata |
| روش | شاخص قیمت مصرف‌کننده |
| تثبیت‌کننده | ۲۷ ارز
|
ریشه‌شناسی
دلار (به انگلیسی: Dollar) در زبان انگلیسی، دالِر تلفظ می‌شود. پیش از استقلال ایالات متحده یعنی در ۴ ژوئیه ۱۷۷۶، پول انگلستان (لیره) در ۱۳ مهاجرنشین انگلیسی آمریکای شمالی رایج بود. در جریان انقلاب، آمریکایی‌ها سکه نقره‌ای اسپانیا به نام «دالر» را که در مکزیک رایج بود، وسیله داد و ستد قرار دادند و به همین دلیل نام پول ملی خود را «دالر» گذاشتند.
سکه دلار نقره‌ای از قرن چهاردهم بیش از سه قرن به نام «تالر، دالر، تلار و دلار» در اروپا رایج بود که اسپانیایی‌ها آن را حفظ کردند و به مستعمرات خود در قاره آمریکا منتقل ساختند.
تاریخ
تاریخ دلار به بیش از ۲۰۰ سال برمی گردد نظر به اینکه کنگره قاره‌ای ایالات متحده آمریکا اجازه به انتشار دلار آمریکا در تاریخ ۸ اوت ۱۷۸۶ داد. اصطلاح دلار به طور عام از تاریخ استعماری ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است به زمانی که سکه هشت رئالی (دلار اسپانیایی) توسط مردم اسپانیا در سراسر اسپانیای نو استفاده می‌شده است، اشاره دارد. اگرچه چندین نظام پولی در اوایل جمهوری پیشنهاد شد. دلار توسط کنگره برای انتشار در انواع سکه‌ها و اسکناس‌های مختلف پذیرفته شد.
نقش دلار در اقتصاد آمریکا
مرکزیت دلار به عنوان ارز ذخیرهٔ جهانی این امتیازات چشم‌گیر را به اقتصاد آمریکا داده‌است. آمریکا ضمن داشتن کسری تراز پرداخت‌های عظیم، می‌تواند هزینه و سرمایهٔ مصرفی را فراتر از تولید داخلی تأمین کند و به سرمایه‌گذاری‌هایی دست زند که بسیار بیشتر از اندوخته‌های داخلی آن است، زیرا خارجی‌ها علاقه‌مندند دارایی‌های خود را به دلار افزایش دهند. شاخص دلار ایالات متحده آمریکا که به ارزش دلار ایالات متحده شناخته می شود مهم ترین شاخص برای سنجیدن ارزش دلار در میان بقیه ارز های جهان است . هم اکنون ارزش دلار در بالاترین حد خود پس از آگوست سال 2003 می باشد .
نماد دلار
علامت $ برای دلار آمریکا و بسیاری از کشورهای دیگر استفاده می‌شود. در قرن ۱۸ میلادی p برای پزو استفاده می‌شد و به مرور دو حرف s و p به هم چسبیده شده و علامت $ را تشکیل دادند. اس با خط عمودی «$» که علامت بین‌المللی دلار است نیز از اسپانیایی‌ها اقتباس شده که پول خود را با علامت P (پی) مشخص می‌کردند و این "P" در آمریکای شمالی به تدریج و در جریان نوشتن به شکل «$» درآمد.
سکه
سکه‌های رسمی ایالات متحده آمریکا که از سال ۱۷۹۲ تاکنون مورد استفاده قرار می‌گیرند
| ارزش | اسم | روی سکه | پشت سکه | طرح رو | طرح پشت |
|---|---|---|---|---|---|
| سنت
۱¢ | پنی |  | آبراهام لینکلن | سپر متحد | |
| ۵¢ | نیکل |  | توماس جفرسون | مانتیسلو | |
| ۱۰¢ | دایم | فرانکلین روزولت | شاخه زیتون،
شاخه بلوط، مشعل | ||
| ۲۵¢ | کوارتر |  | جورج واشینگتن | مختلف،
۵طرح در هر سال | |
| ۵۰¢ | نیم دلار |  | جان اف کندی | مهر رئیس‌جمهور | |
| $۱ | سکه دلار |  | شخص بومی و فرزندش | مختلف،
هرسال یک طرح جدید |
اسکناس
| ارزش | طرح روی اسکناس | طرح پشت اسکناس | طرح رو | طرح پشت |
|---|---|---|---|---|
| ۱$ | جورج واشینگتن | نشان آمریکا | ||
| ۲$ | توماس جفرسون | اعلان استقلال | ||
| ۵$ | آبراهام لینکلن | یادبود لینکلن | ||
| ۱۰$ | الکساندر همیلتون | وزارت خزانه داری | ||
| ۲۰$ | اندرو جکسون | کاخ سفید | ||
| ۵۰$ | یولیسیز سایمن گرانت | کنگره آمریکا | ||
| ۱۰۰$ | بنجامین فرانکلین | تالار استقلال |
اسکناس‌های بدل به نقره
- $10 (Fr.285a)
رابرت موریس
- $100 (Fr.337b)
جیمز مونرو - $1,000 (Fr.346a)
ویلیام ال. مارسی
- $1 (Fr.217)
مارتا واشینگتن - $5 (Fr.264)
یولیسیز سایمن گرانت
- $1 (Fr.226)
آبراهام لینکلن & اولیسس گرنت - $2 (Fr.249)
جرج واشینگتن
- $10 (Fr.1700)
الکساندر همیلتون
در ایران
نرخ دلار در ایران و تغییرات و جهش‌های آن، به عنوان مهم‌ترین ارز جهانی، اهمیت زیادی در شاخص‌های اقتصادی ایران معاصر داشته‌است. در دوران رضاشاه به علت بحران‌هایی همچون رکود جهانی و جنگ جهانی دوم، از سال ۱۳۰۱ تا ۱۳۲۱، نرخ دلار در ایران از ۱۴ ریال به ۱۷ رسید. نخستین جهش ارزی با اشغال ایران توسط متفقین در طول جنگ جهانی دوم رخ داد که نرخ دلار در ایران با حدود کمتر از دو برابر افزایش، از ۱۷ ریال به ۳۲ ریال رسید. در دوران محمدرضا پهلوی، ابتدا از حوالی ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۲ که با وقوع مجموعه‌ای از بحران‌های داخلی و خارجی مانند کاهش فروش نفت و تحریم‌های نفتی همزمان بود، نرخ دلار آمریکا تا سه برابر نیز افزایش پیدا کرد، اما با آغاز دوران ثبات و رشد اقتصادی در ایران، یعنی از سال ۱۳۳۲ تا وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، دلار آمریکا در طول ۲۵ سال بیش از ده درصد از ارزش خود را در برابر ریال از دست داد و از ۸۰ ریال به ۷۰ ریال رسید. وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷، پایان ارز تک نرخی و آغاز دوره‌ای از جهش‌های پیاپی ارزی در ایران بود که باعث شد نرخ دلار آمریکا تا سال ۱۴۰۰ به بیش از چهار هزار برابر برسد.
ادعای تولید دلار در ایران
در سال ۱۳۹۶ برخی از نشریات ایرانی به نقل از نشریات اروپایی، مدعی شدند که جمهوری اسلامی ایران از فوریه ۲۰۰۴، یک کارگاه مجهز چاپ اسکناس ارزهای غربی از جمله دلار را در شرق تهران راه اندازی کرده‌است. که در پی آن مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران آن را تکذیب کردند.
ارزها با بیشترین چرخش در بازار جهان
| رتبه | ارزها | کد ایزو ۴۲۱۷ (نشان) | ٪ سهم روزانه (۱۶ سپتامبر ۲۰۱۹) |
|---|---|---|---|
۱ | دلار آمریکا | USD (US$) | ۸۸٫۳% |
۲ |  یورو | EUR (€) | ۳۲٫۳٪ |
۳ |  ین ژاپن | JPY (¥) | ۱۶٫۸٪ |
۴ |  پوند استرلینگ | GBP (£) | ۱۲٫۸٪ |
۵ |  دلار استرالیا | AUD (A$) | ۶٫۸٪ |
۶ |  دلار کانادا | CAD (C$) | ۵٫۰٪ |
۷ |  فرانک سوئیس | CHF (Fr) | ۵٫۰٪ |
۸ |  یوان چین | CNY (元) | ۴٫۳٪ |
۹ |  دلار هنگ کنگ | HKD (HK$) | ۳٫۵٪ |
۱۰ |  دلار زلاندنو | NZD (NZ$) | ۲٫۱٪ |
۱۱ |  کرون سوئد | (kr) SEK | ۲٫۰٪ |
۱۲ |  وون کره جنوبی | (₩) KRW | ۲٫۰٪ |
۱۳ |  دلار سنگاپور | SGD (S$) | ۱٫۸% |
۱۴ |  کرون نروژ | NOK (kr) | ۱٫۸٪ |
۱۵ |  پزو مکزیک | MXN ($) | ۱٫۷٪ |
| دیگر ارزها | ۱۳٫۸٪ | ||
| جمع کل | ۲۰۰٪ | ||
نرخ کنونی ارز
| نرخ ارز کنونی برای USD | |
|---|---|
| از XE.com: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP INR IRR JPY KRW RUB TRY |
| از یاهو! فاینانس: | AUD CAD CHF CNY EUR GBP INR IRR JPY KRW RUB TRY |
جستارهای وابسته
- استفاده بین‌المللی دلار آمریکا
- شاخص وزنی تجارت دلار آمریکا
- شاخص دلار ایالات متحده آمریکا
- اسکناس‌های درشت ایالات متحده آمریکا
یادداشت
- ↑ همراه با سکه‌های سنتاوو تیمور شرقی
- ↑ همراه با سکه‌های سنتاوو اکوادور
- ↑ همراه با سکه‌های بالبوآ پاناما
- ↑ ارز رسمی برای معاملات دولتی زیمبابوه
- ↑ دلار آمریکا، ریال ایران و روپیه پاکستان به‌طور گسترده پذیرفته شده‌است.
- ↑ برای خریدهای بزرگ خیلی استفاده می‌شود.
- ↑ دلار باهاما با ارزش ۱=۱ با دلار آمریکا تثبیت شده‌است، هر دو قابل تعویض هستند.
- ↑ دلار باربادوس در حدود ۲Bds$=۱$ تثبیت شده‌است، هر دو ارز در این کشور پذیرفته شده‌است. منبع: What is the local currency? بایگانی‌شده در ۱ مه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine، سرمایه‌گذاری باربادوس
- ↑ همراه با ریل کامبوج
- ↑ همراه با پزو کلمبیا
- ↑ سکه‌های ایالات متحده همزمان با سکه‌های کانادایی در گردش است و به‌طور گسترده‌ای پذیرفته می‌شود
- ↑ همراه با کولون کاستاریکا
- ↑ دینار عراق در حدود ۲د. ع=۱$ تثبیت شده‌است، هر دو پذیرفته شده‌اند.
- ↑ همراه با دلار جامائیکا
- ↑ همراه با تنگه قزاقستان
- ↑ همراه با کیپ لائوس
- ↑ دلار ایالات متحده به‌طور گسترده‌ای در کنار پوند لبنان با نرخ ثابت ۱۵۰۰£=۱$ استفاده می‌شود.
- ↑ همراه با پزوی مکزیک
- ↑ همراه با توگروگ مغولستان
- ↑ در کنار کیات میانمار
- ↑ در کنار کوردوبا نیکاراگوئه
- ↑ دلار ایالات متحده در کنار رنمینبی به عنوان یک ارز جایگزین استفاده می‌شود
- ↑ دلار ایالات متحده به‌طور گسترده‌ای در کنار گوارانی پاراگوئه استفاده می‌شود
- ↑ دلار ایالات متحده در کنار سول جدید پرو در مناطق توریستی شلوغ به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. خریدهای بزرگ نیز اغلب با دلار تعریف می‌شوند.
- ↑ در کنار طلای ساموآ
- ↑ دلار ایالات متحده در کنار شیلینگ سومالی به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد
- ↑ دلار ایالات متحده در کنار دلار سورینام به‌طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد
- ↑ دلار ایالات متحده به‌طور گسترده‌ای در کنار پزوی اروگوئه استفاده می‌شود
- ↑ دلار ایالات متحده به‌طور گسترده‌ای در کنار بولیوار ونزوئلا استفاده می‌شود
- ↑ همراه با دلار کارائیب شرقی
- ↑ همراه با پوند سنت هلن
- ↑ همراه با دلار برمودا
- ↑ همراه با دلار نیوزیلند
- ↑ دلار آمریکا به‌طور گسترده‌ای در کنار دلار کانادا در منطقه گردشگری مورد استفاده قرار می‌گیرد
- ↑ دلار آمریکا به‌طور گسترده‌ای توسط مردم محلی استفاده می‌شود.
پانویس
- ↑ "Central Bank of Timor-Leste". Retrieved Mar 22, 2017.
The official currency of Timor-Leste is the United States dollar, which is legal tender for all payments made in cash.
- ↑ "Ecuador". CIA World Factbook. October 18, 2010. Archived from the original on 12 June 2007. Retrieved October 17, 2018.
The dollar is legal tender
- ↑ "El Salvador". CIA World Factbook. October 21, 2010. Archived from the original on 27 December 2018. Retrieved October 17, 2018.
The US dollar became El Salvador's currency in 2001
- ↑ "RMB increases its influence in neighboring areas". en.people.cn.
- ↑ FCO country profile بایگانی‌شده در ژوئن ۱۰, ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine
- ↑ "British Indian Ocean Territory Currency". Wwp.greenwichmeantime.com. March 6, 2013. Archived from the original on 13 March 2020. Retrieved October 17, 2018.
- ↑ "demtullpitcairn.com" (PDF). www.demtullpitcairn.com. Archived from the original (PDF) on May 9, 2016. Retrieved January 3, 2018.
- ↑ Cajori, Florian ([1929]1993). A History of Mathematical Notations (Vol. 2). New York: Dover, 15–29.
- ↑ Aiton, Arthur S. and Benjamin W. Wheeler (May 1931). <198:TFAM>2.0.CO;2-Q "The First American Mint", The Hispanic American Historical Review 11 (2), 198 and note 2 on 198.
- ↑ Nussbaum, Arthur (1957). A History of the Dollar. New York: Columbia University Press. p. 56.
The dollar sign, $, is connected with the peso, contrary to popular belief, which considers it to be an abbreviation of 'U.S. ' The two parallel lines represented one of the many abbreviations of 'P,' and the 'S' indicated the plural. The abbreviation '$. ' was also used for the peso, and is still used in Argentina.
- ↑ "What is the origin of the $ Sign?" بایگانی‌شده در ۵ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine, US Bureau of Engraving and Printing website
- ↑ «نسخه آرشیو شده» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۳.
- ↑ «روزنامه». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۱۴-۰۹-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۹-۰۴.
- ↑ «سیر شوک‌های ارزی در ایران». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۱۸.
- ↑ Shamdanihagh، Ali (۲۰۱۸-۰۸-۰۳). «روزشمار سیاسی نرخ ارز؛ از گروگانگیری ریال تا آزادی دلار». euronews. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۱۸.
- ↑ Shamdanihagh، Ali (۲۰۲۲-۰۳-۲۲). «فراز و فرود نرخ دلار در قرنی که گذشت؛ سقوط ریال چگونه رقم خورد؟». euronews. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۶-۱۸.
- ↑ «ادعای تاور: دسترسی ایران به دلار، بانکداری جهانی را به خطر می‌اندازد». باشگاه خبرنگاران جوان. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «ادعای تولید دلار در ایران». عصر ایران. دریافت‌شده در ۱۸ اوت ۲۰۱۸.
- ↑ «چاپ دلار آمریکا در ایران». کافه ارز. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۶ دسامبر ۲۰۱۹.
- ↑ "Triennial Central Bank Survey Foreign exchange turnover in April 2019" (PDF). بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی. 16 September 2019. p. 10. Retrieved 2019-09-16.
- ↑ جمع کل ۲۰۰% است زیرا هر چرخش ارز، ارزهای دیگر را هم در بر می‌گیرد.
پیوند به بیرون
- اسکناس‌های تاریخی و جاری ایالات متحده آمریکا (انگلیسی) (آلمانی)