گویان

نام «گویان» از واژه گوئیانا گرفته شده‌است که آن نام اصلی منطقه‌ای بوده‌است که امروزه گویان، سورینام، گویان فرانسه، و بخش‌هایی از ونزوئلا و برزیل را دربر می‌گیرد. به نوشته فرهنگ انگلیسی آکسفورد، این نام از یک واژه سرخ‌پوستی به معنی «سرزمین پرآب» گرفته شده‌است.

در سراسر گویان ۹ طایفه از سرخ‌پوستان بومی زندگی می‌کنند که نام‌های آن‌ها عبارت است از: وای‌وای، ماچوشیس، پاتاموناس، آراواک، کاریبس، واپیشانا، آرکوناس، آکاوایوس، و وارائوس.

نخستین اروپائیانی که در ۱۵۱۰ وارد گویان شدند، دزدان دریائی بودند. در سده هفدهم مستعمره هلند شد. پس از آن به تصرف بریتانیا آمد و پادشاهی هلند در ۱۸۱۴ به‌طور رسمی حاکمیت بریتانیا را بر این سرزمین با نام گویان بریتانیا به رسمیت شناخت. بدین ترتیب تنها کشور انگلیسی زبان آمریکای جنوبی محسوب می‌شود.

منطقه گویان‌ها میان سه امپراتوری تقسیم شده بود:

• گویان بریتانیا «گویان»
• گویان هلند «سورینام»
• گویان فرانسه

در ۱۸۳۴ برده‌داری ممنوع شد و برده‌های فراری به شهرها بازگشتند و مهاجرت کارگرانی از اروپا و آسیا از جمله کشورهای پرتغال، آلمان، ایرلند، اسکاتلند، مالت، چین و هند برای کار در کشتزارهای نیشکر آغاز شد. در سال ۱۹۱۷ حدود ۲۴۰ هزار آسیایی در این سرزمین زندگی می‌کردند.

دامنه اعتراضات گسترده مردم گویان به ناامنی و بیکاری، به مبارزات انتخاباتی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه کشیده شد. دولت فرانسه در مواجه با اعتراضات گسترده مردم گویان، در حل بحران حاکم بر این منطقه ناتوان مانده‌است.

ساکنان گویان در اعتراض به وضعیت معیشتی خود، با مسدود کردن راه‌های عبور و مرور و اعتصاب، خواستار توجه دولتمردان فرانسوی به مشکلات خود هستند.

مرزهای گویان با برزیل ۱۱۱۹ کیلومتر، با سورینام ۶۰۰ کیلومتر، و با ونزوئلا ۷۴۳ کیلومتر است. طول خط ساحلی آن نیز ۴۵۹ کیلومتر است. بلندترین نقطه این کشور رورایما با ۲۸۳۵ متر ارتفاع است.

مناطق گویان

این کشور را می‌توان به ۵ منطقه طبیعی تقسیم کرد: دشت مردابی کم‌عرض و حاصل‌خیز در امتداد ساحل اقیانوس اطلس که بیشتر جمعیت کشور در آن زندگی می‌کند؛ یک نوارهٔ شن و ماسه‌ای سفید دارای تپه‌زار و خاک‌های رسی که با مقداری فاصله از ساحل قرار گرفته و بیشتر ذخایر معدنی گویان در این ناحیه قرار دارد؛ جنگل‌های بارانی انبوه در منطقه کوهستانی جنوب این کشور، مناطق نیمه‌بیابانی در جنوب غرب؛ و منطقه‌ای کوچک از زمین‌های پست‌های داخلی «ساوانای داخلی» که در آن کوه‌های نیز وجود دارد که به تدریج به سوی مرز برزیل افزایش می‌یابند.
گویان یکی از بزرگ‌ترین مناطق جنگلی دست‌نخورده در آمریکای جنوبی را دارد که دسترسی انسان به بخش‌هایی از آن هم‌چنان دشوار است.

آب‌وهوای گویان گرمسیری و عمدتاً گرم و مرطوب است هرچند بادهای بسامان که از شمال خاوری می‌وزند به تعدیل هوای این کشور کمک می‌کنند. این کشور دو موسم بارانی دارد یکی از ماه مه تا اواسط اوت و دیگری از اواسط نوامبر تا میانه‌های ژانویه. گویان در میان کشورهای سورینام و گویان فرانسه در منطقه گویان‌ها قرار گرفته‌است.

گویان در ۱۹۶۶ مستقل شد و قانون اساسی جدیدی نیز در ۱۹۸۰ نوشته شد. این کشور دارای یک نظام سیاسی چندحزبی و نظام حکومتی نیمه‌ریاستی با یک مجلس قانون‌گذاری و رئیس‌جمهور است.

گویان در سال ۱۹۷۰ به اتحادیه کشورهای همسود پیوست، سازمانی بین‌المللی که از بریتانیا و مستعمرات سابق آن تشکیل می‌شود. در مقطع پس از استقلال تا سال ۱۹۸۵ این کشور از نظر سیاسی گرایشی تدریجی به سوی کمونیسم داشت. اما با مرگ اولین نخست‌وزیر گویان فوربز برنهام در سال ۱۹۸۵ روابط این کشور با قدرت‌های غربی تقویت شد و از دهه ۱۹۹۰ خصوصی‌سازی آغاز شد. گویان در سازمان‌های بین‌المللی دیگری از جمله سازمان کنفرانس اسلامی نیز عضویت دارد.

کشور گویان ۱۰ استان دارد:

کمبود نیروی کار و نبود زیرساخت‌های اقتصادی از مشکلات عمده این کشور هستند. بوکسیت، برنج و شکر مهم‌ترین صادرات گویان است و این کشور رشد تولید ناخالص داخلی متوسطی را در سال‌های اخیر داشته‌است.

نیروی کار کشور ۴۱۸ هزار نفر است. تولید ناخالص داخلی بر اساس قدرت برابری خرید در سال ۲۰۱۵ حدود ۳ میلیارد و ۱۷۹ میلیون دلار و سرانه ۴٬۱۴۲ دلار بوده‌است. حدود ۱۹٪ این تولید از بخش کشاورزی، ۳۳ درصد از صنعت و ۴۸ درصد از خدمات تأمین می‌شود.

ماهی و میگو، گوشت گاو و خوک، لبنیات، طلا، پارچه و چوب محصولات مهم دیگر این کشور هستند.

بیشترین صادرات گویان به آمریکا و کانادا «هر یک ۱۸٪» و سپس بریتانیا، پرتغال، ترینیداد و توباگو، هلند، بلژیک و جامائیکا هستند.

بیشترین واردات گویان هم که شامل محصولات صنعتی، ماشین‌ها، سوخت و مواد غذایی می‌شود از ترینیداد و توباگو ۲۳٪، آمریکا ۲۱٪ و سپس چین، کوبا و بریتانیا می‌آید.

مجموع صادرات گویان در سال ۲۰۱۵ حدود ۱ میلیارد و ۱۶۹ میلیون دلار و واردات آن حدود ۱ میلیارد و ۴۸۴ میلیون دلار بوده‌است.

۴۳٫۵ درصد از مردم گویان هندی‌تبار، ۳۰٫۲ درصد سیاه‌پوست، ۱۶٫۷ درصد دورگه و ۹٫۱ درصد سرخ‌پوست هستند. ۶۳ درصد از مردم این کشور مسیحی، ۲۵ درصد هندو، ۷ درصد مسلمان و ۵ درصد نیز بی‌دین و سایر ادیان هستند.

لازم است ذکر شود که گویان بیشترین جمعیت مسلمانان را در آمریکای جنوبی دارد.

هندی‌های گویان

شامل افراد هندی که شهروند گویان هستند و افراد با شهروندی گویانی که اصالت هندی دارند، می‌شوند. بیشتر مهاجران هندی که به گویان آمده بودند از شمال هندوستان بودند. اقلیت قابل توجهی از مهاجران نیز از هند جنوبی آمده بودند.

• گویان فرانسه
• تیم ملی فوتبال گویان
• سپر گویان
• فهرست فرودگاه‌های گویان
• منطقه‌های گویان
• جزیره شیطان (گویان)