خط‌کش محاسبه
خط‌کش محاسبه یا خط کش لغزنده یک رایانهٔ قیاسی مکانیکی است. خط کش محاسبه در اصل برای ضرب و تقسیم، و همچنین توابعی مانند ریشهٔ Nام، لگاریتم و مثلثات استفاده می‌شود، و معمولاً برای جمع و تفریق از آن استفاده نمی‌شود. گرچه در اسم و خصوصیات مشابه خط کش استاندارد است، ولی معمولاً از آن برای اندازه‌گیری طول یا کشیدن خط راست استفاده نمی‌شود. البته امروزه روش‌هایی برای محاسبهٔ ذهنی اکثر این محاسبات (مانند لگاریتم و ضزب و جمع و تفریق و ریشه دوم و مثلثات) تا چندین رقم بعد از اعشار و سریع تر از یک ماشین حساب ساده و دقیق ابداع شده‌است. علی بیات موحد یکی از سردمداران این محاسبات در ایران است.
نخستین بار خط کش محاسبه در انواع خطی و مدور از چوب و استانداردهای مختلف ساخته شد. در ابتدا استفاده از ان محدود به هوانوردی یا امور مالی بود.
ویلیام اوترد و دیگران خط کش محاسبه را در قرن ۱۷ بر مبنای کارهای جان نپرریاضی دان انگلیسی در محاسبهٔ لگاریتم‌های اعشاری ونپرین مورد استفاده قرار دادند ولذا کاربرد ان در محاسبات ریاضی و مهندسی رواج یا فت.باتوسعه صنعت استخراج نفت واکتشاف انواع پلیمرها وپلی استرهادرساخت این خط کشهابه جای چوب از پلاستیک استفاده گردید.دوکارخانه تولید ابزار مهندسی از قبیل :انواع شابلون-قلم‌های ترسیم نقشه(راپیدوگراف)-خط کش محاسبه در کشور المان به نام‌های: Faber castell وRotringاز ۱۹۴۵ تاکنون مرغوب‌ترین وبزرگترین تولیدکنندگان این محصولات بوده‌اند.به‌طور مختصر خط کش محاسبه از سه خط کش افقی که براساس سیستم متریک ولگاریتمیک مدرج شده‌اند تشکیل یافته‌است.این سه خط کش در داخل یک چهارچوب یا قاب بهم متصل شده اندو دو بخش بالا وپایین ثابت و فقط خط کش میانی به صورت کشویی می‌تواند در شیارهای دو خط کش بالا وپایین به چپ وراست حرکت کند.یک نشانه گر کوچک ومتحرک نیز روی ان قرار دارد. برای خواندن نتیجه چهار عمل اصلی یا لگاریتم یک عدد صفر خط کش وسط روی یکی از اعداد مورد محاسبه قرار گرفته وبا جا بجایی تار نشانه گر روی صفر عددزیر تار از خط کش ثابت بالایی خوانده می‌شود.البته کار با این خط کش نیاز به تمرین دارد و در این جا به صورت بسیار کلی ومختصر اشاره گردید.در پشت قاب محافظ کارخانه از فضا استفاده کرده و یک چرتکه برای محاسبات مالی تعبیه نموده‌است.اعداد بر صفحات ظریف الو مینیومی متحرک نقش بسته‌اند و از یک میله که سوزنی در سر ان نصب شده‌است برای جا به جایی آن‌ها به صورت چرتکه‌های عمودی سنتی استفاده می‌شود.
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ Roger R. Flynn (June 2002). علوم رایانه. Vol. 1. Macmillan. p. 175. ISBN 978-0-02-865567-3. Retrieved 30 March 2013.
خط کش محاسبه یک رایانهٔ قیاسی مکانیکی است....
- ↑ Eric G. Swedin; David L. Ferro (24 October 2007). رایانه‌ها: داستان زندگی یک فناوری. JHU Press. p. 26. ISBN 978-0-8018-8774-1. Retrieved 30 March 2013.
سایر رایانه‌های قیاسی مکانیکی شامل خط کش محاسبه، تحلیلگر معادلات دیفرانسیل ساخته شده توسط ونیوار ای. بوش (1890-1974) در ...
- ↑ Peter Grego (2009). Astronomical cybersketching. Springer. p. 12. ISBN 978-0-387-85351-2. Retrieved 30 March 2013.
تصور این که بسیاری از محاسبات ریاضی که منجر به رفتن انسان به ماه (در دهه 1960) یا مدار زمین شده با استفاده از یک رایانهٔ قیاسی مکانیکی ساده و بی تکلف (خط کش محاسبه) انجام شده است، تعجب‌برانگیز است.
- ↑ Ernst Bleuler; Robert Ozias Haxby (21 سپتامبر 2011). روش‌های الکترونیکی. اخبار دانشگاهی. p. 638. ISBN 978-0-08-085975-0. Retrieved 30 March 2013.
به عنوان مثال، خط کش محاسبه نوعی رایانه قیاسی است,
- ↑ هری هندرسون (1 ژانویه 2009). دایره المعرف علوم رایانه و فناوری، , نسخه تجدید نظر شده. Infobase Publishing. p. 13. ISBN 978-1-4381-1003-5. Retrieved 30 March 2013.
یک رایانه قیاسی دیگر، خط کش محاسبه، همراه دائمی دانشمندان، مهندسان، و دانش آموزان بود تا وقتی که جایگزین شد ... نسبت‌های لگاریتمی، اجازهٔ ضرب، تقسیم، استخراج ریشه‌ها و گاهی محاسبهٔ توابع مثلثاتی را سرعت می‌داد.
- ↑ http://www.farsnews.ir/newstext.php?nn=8910200006
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲ فوریه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۴.
- ↑ اصول خط کش محاسبه و روش بکار بردن آن (PDF).