جنید آرکین
جنید آرکین (به ترکی استانبولی: Cüneyt Arkın) (در ایران معروف به فخرالدین) (۸ سپتامبر ۱۹۳۷ – ۲۸ ژوئن ۲۰۲۲) بازیگر، تهیهکننده و کارگردان ترکیهای سینمای ایران و ترکیه بود.
جنید آرکین | |
---|---|
نام در زمان تولد | فخرالدین جورکلیباتیر |
زادهٔ | ۸ سپتامبر ۱۹۳۷ اسکیشهر، ترکیه |
درگذشت | ۲۸ ژوئن ۲۰۲۲ (۸۴ سال) استانبول، ترکیه |
تحصیلات | رشتهٔ پزشکی از دانشگاه استانبول |
پیشه | بازیگر، تهیهکننده و کارگردان فیلم |
سالهای فعالیت | ۱۹۶۳–۲۰۲۲ |
فرزندان | ۳ |
وبگاه |
زندگینامه
جنید آرکین با نام اصلی فخرالدین جورکلیباتیر (به ترکی استانبولی: Fahrettin Cüreklibatır) هنرمند ترک در هشتم سپتامبر سال ۱۹۳۷ در اسکیشهر چشم به جهان گشود.
نام پدرش حاجی یعقوب بود و در جنگ رهاییبخش ملی شرکت کرده بود. اصلیت وی از ترکان نوقای کریمه میباشد. جنید آرکین تحصیلات ابتدایی خود را مدرسه نجاتی بیگ اسکیشهر به اتمام رساند. دوران کودکی وی با داستانهای حماسی قهرمانانی چون Battal Gazi و کوراوغلو سپری گردید. آرکین هنگامی که در دبیرستان آتاترک اسکیشهر تحصیل مینمود، داستانهای کوتاهی نوشته و به مجلات مختلف ارسال میکرد. آرکین تحصیلات خود را در رشته پزشکی دانشگاه استانبول ادامه داده و در سال ۱۹۶۱ نیز فارغالتحصیل شد. وی در دوران دانشجویی نیز به همراه دوستان خود مجلهای تحت عنوان Erek را به چاپ میرساند. محتوای این مجله را داستانها و اشعار متنوع تشکیل میداد. وی در سال ۱۹۶۳ با شرکت در مسابقهای که از سوی مجله آرتیست ترتیب یافته بود مقام اول را کسب نمود.
زمینه ورود جنید آرکین به سینما در سال ۱۹۶۳ و پس از آشنایی با Halit Refiğ سر صحنه فیلمبرداری فیلم Şafak Bekçileri فراهم گردید. در آن دوران مشغول ساخت فیلمی بود که به شرح داستان زندگی خلبانان جتهای جنگی پایگاه اول هوایی میپرداخت. آرکین نیز در همان دوره به عنوان پزشک و افسر وظیفه در نیروی هوایی خدمت میکرد. Halit Refiğ به آرکین بازی در یکی از نقشهای این فیلم را پیشنهاد نمود ولی از آنجایی که این امر با قوانین سربازی مغایرت داشت، وی نتوانست این پیشنهاد را بپذیرد. آرکین پس اتمام سربازی پاییز همان سال در فیلم «پرندگان غربت» به کارگردانی Halit Refiğ ایفای نقش نموده و بدین طریق پا به عرصه سینمای ترکیه گذاشت.
آرکین در ابتدا فیلمهای رمانتیک و عاطفی را ترجیح میداد ولی با گذشت زمان بازی در فیلمهای اکشن و پرتحرک را آغاز نمود. وی از آکروباتهایی که در سیرکهای استانبول کار میکردند، حرکات آکروباتیک را آموخته و از تجربیات خود در این زمینه در فیلمهایی چون Malkoçoğlu در نقش یک قهرمان سوار بر اسب و نیزه به دست، استفاده کرد.
جنید آرکین در سالهای دهه هفتاد دیگر به عنوان یکی از سرشناسترین بازیگران سینمای ترکیه شناخته میشد. وی در خارج از ترکیه علیالخصوص در ایران نیز از شهرت بسیاری برخودار بود. آرکین در ایران به همراه بازیگران و کاگردانان بسیاری در فیلمهایی چون «یوسف و زلیخا»، «نسل شجاعان»، «میوه گناه»، «شیرین و فرهاد»، «صلاحالدین ایوبی»، «فرزند شمشیر»، «سه رفیق» و «بازی با مرگ» ایفای نقش نمود. وی در آن دوره در ایتالیا نیز از شهرت زیادی برخوردار بود چنانچه ایتالیاییها وی را با نام جان آرکین میشناختند.
جنید آرکین در سال ۱۹۸۲ در فیلم Dünyayı kurtaran Adam ایفای نقش نمود. وی در طول حیات هنری خود در بیش از ۳۰۰ فیلم ایفای نقش نموده که محتوای اکثر این فیلمها را نیز موضوعات اجتماعی تشکیل دادهاست. وی در سال ۱۹۹۲ در سریالهای تلویزیونی پلیس، Zirvedekiler, Merhamet و Bizim ev ایفای نقش نمود. آرکین در سال ۱۹۹۸ در فیلم Gülün Bittiği Yer بازی کرده و در سال ۲۰۰۰ نیز فیلمی تحت عنوان OĞlucan را کارگردانی نمود. جنید آرکین در سال ۲۰۰۶ نیز در فیلم Dünyayı kurtaran Adamın Oğlu به همراه محمد علی اربیل ایفای نقش نمود.
گزیده فیلمشناسی
بازیگری در ایران
- بازی با مرگ (مجموعهٔ تلویزیونی) (۱۳۷۴)
- سه رفیق (۱۳۵۵)
- فرزند شمشیر (۱۳۵۲)
- اسیر (۱۳۵۱)
- سرزمین دلاوران (۱۳۵۱)
- صلاحالدین ایوبی (۱۳۵۱)
- اسیر خشم (۱۳۴۹)
- شیرین و فرهاد (۱۳۴۹)
- میوه گناه (۱۳۴۹)
- نسل شجاعان (۱۳۴۸)
- یوسف و زلیخا (۱۳۴۷)
ماه پیشونی بابازی امیرفخرالدین شیرازی بود که شباهت زیادی با جنید ارکین دارد .
امور فنی
- عبور از مرز زندگی (۱۳۵۴)
جوایز
جنید آرکین در طول حیات هنری حرفهای خود شایسته جوایز بسیاری شده که از جمله آنها میتوان به جایزه بهترین بازیگر مرد از فستیوال فیلم پرتقال طلایی آنتالیا به خاطر بازی در فیلم İnsanlar Yaşadıkça، جایزه بهترین بازیگر از فستیوال بینالمللی فیلم غوزه طلایی به خاطر بازی در فیلم گرگ زخمی و دیپلم افتخار از فستیوال فیلم آنتالیا اشاره کرد. آرکین علاوه بر این در کنفرانسهای بسیاری با موضوع الکل، مواد مخدر و جوانان به عنوان سخنران شرکت کرده و جوایز و لوحهای تقدیر بسیاری نیز در این کنفرانسها به وی اعطا شدهاست.
پانویس
- ↑ «مرگ «فخرالدین» سینمای ایران و «قیصر» سینمای ترکیه». بیبیسی فارسی.
- ↑ Halit Refiğ