بوئینگ ۷۳۷ مکس
بوئینگ ۷۳۷ مکس (به انگلیسی: Boeing 737 MAX) یک هواپیمای ساختِ کارخانهٔ هواپیماهای تجاری بوئینگ در کشور ایالات متحده آمریکا است. بوئینگ ۷۳۷ مکس، چهارمین نسل از هواپیماهای سری ۷۳۷ بوئینگ است که برجسته‌ترین تغییر این هواپیما نسبت به نسل پیشین، به‌کارگیری از موتورهای جدید LEAP-B1 و همچنین کاهش ۱٪ در سوخت بهتر با در نظر گرفتن طرح تازه بال‌های آن موسوم به winglet است که ره آورد آن افزایش میزان مسافت قابل پیمودن توسط مکس ۷۳۷ است. بیشتر قطعات این هواپیما ارتقا یافته‌اند که بازدهٔ آن را نسبت به ۷۳۷ کنونی، ٪۱۴ درصد بهتر می‌کنند. بر پایه ادعای بوئینگ مدل ۷۳۷ مکس نسبت به رقیب اصلی خود ایرباس ۳۲۰ نئو تا ٪۸ هزینه‌های عملیاتی کمتری در هر صندلی دارد.
| بوئینگ ۷۳۷ مکس | |
|---|---|
| کاربری | جت دوموتوره باریک پیکر، جت مسافربری |
| کشور سازنده | ایالات متحده آمریکا |
| تولیدکننده | هواپیماهای تجاری بوئینگ |
| معرفی | ۲۲ می ۲۰۱۷ در مالیندو ایر |
| وضعیت | فعال |
| کاربر اصلی | امریکن ایرلاینز ایر کانادا وست جت |
| هزینه هر فروند | ۷۳۷–۷: ۹۰٫۲ میلیون دلار آمریکا ۷۳۷–۸: ۱۱۰٫۰ میلیون دلار آمریکا ۷۳۷–۹: ۱۱۶٫۶ میلیون دلار آمریکا |
| توسعه‌یافته از | بوئینگ ۷۳۷ نسل بعدی |
بوئینگ ۷۳۷ مکس برای نخستین بار در دسامبر ۲۰۱۵ رونمایی شد. در اواخر ژانویه ۲۰۱۶ بوئینگ ۷۳۷ مکس نخستین پرواز خود را با موفقیت انجام داد. این پرواز از تأسیسات بوئینگ در سیاتل انجام شد. این هواپیما مجهز به دو موتور توربوفن ساخت شرکت CFM است و توانا به پرواز در مسیرهای هفت تا ۹ هزار کیلومتر است. بوئینگ ۷۳۷ مکس از ۱۴۹ صندلی تا ۲۲۰ صندلی را پوشش می‌دهد. نمونه‌ای از سری بوئینگ مکس هشت با ظرفیت جابجایی ۲۰۰ مسافر بنام مکس ۲۰۰ و به درخواست رایان‌ایر برای این شرکت تولید خواهد شد. قیمت کوچک‌ترین مدل که مکس هفت است از ۹۰ میلیون دلار آغاز می‌شود و این در حالی است که پایهٔ قیمت مدل مکس ۹ از ۱۱۶ میلیون دلار است.
بوئینگ ۷۳۷ مکس با توجه به تجهیزات پیشرفته‌ای مانند استفاده از موتورهای پیشرفته جدید تا ۲۰ درصد نسبت به مدل‌های پیشین کاهش مصرف سوخت داشته است. بوئینگ همچنین بدنه و بال‌های مکس را از نو طراحی کرده و در نتیجهٔ آن موجب کاهش وزن کلی و بهبود آیرودینامیک هواپیما شده‌است. بوئینگ می‌گوید، بالک‌های جدید مکس می‌تواند تا دو درصد در مصرف سوخت صرفه جوئی ایجاد کند. برد بیشترین مدل مکس متعلق به سری مکس ۹ است که تا نزدیک ۹ هزار کیلومتر برد پروازی دارد. این برد نزدیک به دو هزار کیلومتر بیشتر از بالاترین برد پروازی ایرباس ۳۲۰ نئو است. سرعت کروز مکس ۷۳۷ کمی بیشتر از ۷۹ صدم ماخ است در حالی که سرعت کروز ایرباس ۳۲۰ نئو نزدیک به ۷۸ صدم ماخ است. نکته جالب اینکه موتور مدل ۷۳۷ مکس و و برخی مدل‌های ایرباس ۳۲۰ نئو مدل LEAP ساخت شرکت CFM است ولی بوئینگ با آیرو دینامیک بهتر توانسته به عملکرد بهتر پروازی و مصرف سوخت کمتری دست پیدا کند. شرکت CFM یک شرکت مشترک است که حاصل سرمایه‌گذاری دو شرکت بزرگ جنرال الکتریک آمریکا و سفران فرانسه است. نخستین ورود به خدمت این هواپیما در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۱۷ با تحویل به شرکت هواپیمایی Southwest بود.
بوئینگ ۷۳۷ مکس ۱۰
شرکت هواپیماسازی بوئینگ آمریکا در ژوئن ۲۰۱۷ در نمایشگاه هوایی پاریس از آخرین مدل جت مسافربری خود از خانواده ۷۳۷ با نام مکس ده (Boeing 737 MAX 10) پرده‌برداری کرد. مدل MAX 10 بزرگترین و از به‌روزترین هواپیماهای سری ۷۳۷ بوئینگ است که با ایرباس A320 رقابت خواهد کرد. این مدل در گروه هواپیماهای تک‌راهرو قرار گرفته و ظرفیت جابجایی مسافر آن ۲۳۰ نفر اعلام شده‌است. شرکت تولیدکننده آن مدعی است که هزینه به‌کاربردن این هواپیما ۵ درصد پایین‌تر از هواپیمای ایرباس A321 نئو است. مراسم رونمایی از هواپیمای 737 MAX10 شرکت بوئینگ در آذر ۱۳۹۸ و در واحد این شرکت در واشینگتن بود. در این مراسم که هزاران نفر از کارمندان بوئینگ حضور داشتند بزرگترین نسخه از سری هواپیماهای 737MAX پیش از کنترل سامانه‌ها و بررسی موتور رونمایی شد. گزارش شده است که شرکت بویینگ برای کنترل هزینه‌های تولید MAX10 نسخه بزرگتر از مدل پیشین را تولید کرده است و بسیاری از ویژگی‌های آن مانند بال‌ها موتور CFM Leap1B نیز یکسان هستند البته ابزار فرود هواپیمای MAX10 (مانند چرخ‌ها و غیره) تازه هستند. این هواپیما ظرفیت جابجایی ۱۸۸ تا ۲۰۴ مسافر را دارد. اما با توجه به طول ۴۳٫۸ متری آن، می‌تواند تا ۲۳۰ مسافر را جابجا کند. هواپیمایMAX10 در حقیقت نسخه بزرگتر 737MAX9 است که طراحی آن با ایرباس ای۳۲۱نئو (A321neo) رقابت می کند. 737MAX10 بین هر سوختگیری می‌تواند مسافت ۶۱۱۰ کیلومتر را طی کند و در سال ۲۰۲۰ میلادی برای نخستین بار پرواز میکند.
سوانح
در ۲۹ اکتبر ۲۰۱۸ (۷ آبان ۱۳۹۷) یک فروند هواپیمای ۷۳۷ مکس ۸ با کد رجیستر PK-LQP متعلق به شرکت لاین‌ایر در دریای جاوه، اندونزی سقوط کرد. همه ۱۸۹ سرنشین این هواپیما که از جاکارتا عازم پانگ‌کال پینانگ، اندونزی بودند در این حادثه جان باختند. این حادثه ۱۳ دقیقه پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی سوئکارنو-هتا رخ داد. هواپیمای حادثه دیده تنها ۲ ماه بود که در خطوط هوایی لاین ایر جاکارتا پرواز می‌کرد.
در ۱۰ مارس ۲۰۱۹ (۱۹ اسفند ۱۳۹۷) دومین هواپیمای ۷۳۷ مکس ۸ متعلق به خطوط هوایی اتیوپی با کد رجیستر ET-AVJ ۸ دقیقه پس از پرواز از آدیس‌آبابا، پایتخت اتیوپی در اطراف شهرک بیشوفتو (۶۰ کیلومتری جنوب‌شرق آدیس‌آبابا) دچار سانحه شد و همه ۱۵۷ سرنشین آن (از ۳۳ ملیت مختلف) جان باختند. این هواپیما عازم نایروبی، پایتخت کنیا بود. این هواپیما نو بوده و چندماه پیش و در نوامبر ۲۰۱۸ به هواپیمایی اتیوپی تحویل داده شده بود. دلیل حادثه‌های این مدل از هواپیماها به دلیل سامانه‌ای به نام «اِم کس» بوده است. ام کس دستگاهی است که اگر دماغه هواپیما بیش از اندازه به بالا رفته باشد آن را به سمت پائین آورده و از خطر جلوگیری میکند. ولی این سامانه در هواپیما مشکل داشته و وقتی دماغه هواپیما درست بوده، خودبه‌خود دماغه را به سمت پائین می‌آورده تا جایی که دماغه، کامل به پائین می‌رود و هواپیما سقوط میکند.
زمین‌گیری
پس دو حادثه‌ی اندونزی و اتیوپی، شماری از شرکت‌ها و کشورهای استفاده‌کننده از این هواپیما پرواز آن را ممنوع کردند. این شرکت‌ها تا روز ۱۲ مارس ۲۰۱۹ شامل همه شرکت‌های چین و اندونزی، ارولینیاس آرژانتیناس، آئرومکزیکو، کایمن ایرویز، هواپیمایی اتیوپی، گول ایر ترنسپورت، میات مونگولین ایرلاینز، هواپیمایی پادشاهی مراکش، و کام‌ایر (آفریقای جنوبی) بوده‌اند.
همچنین ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا پس از حادثه‌ی هواپیمای اتیوپی و در پی اعتراضات گسترده و تحت فشار کنگره آمریکا، دستور تعلیق کلیه پروازهای این مدل از بوئینگ تا زمان روشن‌شدن دلیل حوادث را در آمریکا صادر کرد.
در پی این حوادث، سازمان هواپیمایی کشوری ایران نیز عبور همه هواپیماهای این مدل را از آسمان ایران ممنوع اعلام کرد.
بکارگیری دوباره
در ۴ دسامبر ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۹ ماه پس از زمین‌گیر شدن بوئینگ ۷۳۷ مکس، این هواپیما نخستین پرواز عمومی رسمی خود را در آمریکا انجام داد. ماه گذشته اداره هوانوردی فدرال آمریکا پس از انجام آزمایش‌های بسیار، مجوز بازگشت به پرواز هواپیمای ۷۳۷ مکس را صادر کرد. امریکن‌ایرلاینز که یکی از بزرگترین مشتریان هواپیمای مکس بوئینگ است برای نمایش اعتماد خود به این هواپیما در حالی که خبرنگاران را سوار آن کرده بود یک پرواز ۴۵ دقیقه‌ای از دالاس به اکلاهاما انجام داد.
ویژگی‌ها
| ۷۳۷ مکس ۷ | ۷۳۷ مکس ۸ (مکس ۲۰۰) | ۷۳۷ مکس ۹ | ۷۳۷ مکس ۱۰ | |
|---|---|---|---|---|
| صندلی | ۱۵۳
(۸J + ۱۴۵Y) تا ۱۷۲ | ۱۷۸
(۱۲J + ۱۶۶Y) تا ۲۰۰ | ۱۹۳
(۱۶J + ۱۷۷Y) تا ۲۲۰ | ۲۰۴
(۱۶J + ۱۸۸Y) تا ۲۳۰ |
| نوع صندلی | ۷۱ تا ۷۴ سانتی‌متر در بیشترین تراکم، ۷۴ تا ۷۶ سانتی‌متر در کلاس اکونومی، ۹۱ سانتی‌متر در کلاس بیزنس | |||
| ظرفیت بارگیری | ۳۲.۳ متر مکعب | ۴۳.۶ متر مکعب | ۵۱.۳ متر مکعب | ۵۵.۵ متر مکعب |
| طول | ۳۵.۵۶ متر | ۳۹.۴۷ متر | ۴۲.۱۱ متر | ۴۳.۸ متر |
| بال | طول ۳۵.۹۲ متر با مساحت ۱۲۷ متر مربع | |||
| ارتفاع کلی | ۱۲.۳ متر | |||
| بیشینه وزن برخاست (MTOW) | ۸۰۲۸۶ کیلوگرم | ۸۲۱۹۱ کیلوگرم | ۸۸۳۱۴ کیلوگرم | ۸۹۷۶۵ کیلوگرم |
| بیشنه بارگیری مفید | ۲۰۸۸۲ کیلوگرم | |||
| OEW | ۴۵۰۷۰ کیلوگرم | |||
| ظرفیت سوخت | ۲۰۷۳۰ کیلوگرم | |||
| موتور (×۲) | سی اف ام اینترنشنال لیپ | |||
| سرعت اوج‌گیری | ۸۳۹ کیلومتر بر ساعت | |||
| برد پروازی | ۷۱۳۰ کیلومتر | ۶۵۷۰ کیلومتر | ۶۵۷۰ کیلومتر | ۶۱۱۰ کیلومتر |
| سقف | ۱۲۰۰۰ متر (۴۱۰۰۰ پا) | |||
| برخاستن (ISA، SL، MTOW) | ۲۵۰۰ متر
(۸۳۰۰ پا) | ۲۶۰۰ متر
(۸۵۰۰ پا) | ||
| فرود (SL، MLW) | ۱۵۰۰ متر (۵۰۰۰ پا) | ۱۷۰۰ متر
(۵۵۰۰ پا) | ||
| نوع ایکائو | B37M | B38M | B39M | B3JM |
بوئینگ ۷۳۷ مکس دارای دو موتور است.
- طول:
- ظرفیت مسافر: ۱۴۹ تا ۲۲۰ صندلی
- بیشینه سرعت: (۸۴۹ کیلومتر بر ساعت)
- برد پروازی : بین ۶ تا ۷ هزار کیلومتر ( بسته به مدل )
مدل‌ها
- بوئینگ ۷۳۷ مکس هفت (MAX 7)
- بوئینگ ۷۳۷ مکس هشت (MAX 8)
- بوئینگ ۷۳۷ مکس ۲۰۰ (MAX 200)
- بوئینگ ۷۳۷ مکس نه (MAX 9)
- بوئینگ ۷۳۷ مکس ده (MAX 10)
جستارهای وابسته
- فهرست هواپیماها
- بوئینگ ۷۳۷
- خانواده ایرباس ای ۳۲۰ نئو
- ایرباس ای۳۲۱
منابع
- ↑ "Malindo operates world's first 737 Max flight". FlightGlobal. May 22, 2017.
- ↑ https://www.storm.mg/article/1056163
- ↑ "Jet Prices". Boeing Commercial Airplanes. Retrieved July 29, 2015.
- ↑ رونمایی از مکس ده
- ↑ Boeing 737 Max 10
- ↑ «سقوط یک هواپیمای بوئینگ در اندونزی» (به انگلیسی). ۲۰۱۸-۱۰-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۰.
- ↑ www.asriran.com https://www.asriran.com/fa/news/637961/سقوط-هواپیمای-مسافربری-اندونزی-در-دریا-عکس-و-فیلم. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۰.
- ↑ "ET-AVJ | Boeing 737-8 MAX | 62450". JetPhotos (به انگلیسی). Retrieved 2019-03-10.
- ↑ «Ethiopian Airlines flight number ET 302 crashes on way to Kenya». This Is Africa (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۳-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۰.
- ↑ «سقوط هواپیمای مسافربری اتیوپی ۱۵۷ کشته برجای گذاشت». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۱۰.
- ↑ Wenxin, Fan; Moss, Trefor; Walland, Robert. "Indonesia Follows China in Grounding Boeing 737 MAX 8 Jets After Fatal Crash". The Wall Street Journal. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "Aerolineas, Aeromexico, and GOL ground their 737 MAX fleets". Flight Global. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "CAL suspends Max 8 operations". www.caymanairways.com. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "Ethiopian Airlines grounds its Boeing 737 MAX 8 fleet". Reuters. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "Boeing design changes on 737 Max 8 aircraft to be made mandatory after crashes". گاردین. Retrieved 12 March 2019.
- ↑ "Boeing 737 MAX grounded in several countries following Ethiopian crash". Aviation Safety Network. Archived from the original on 9 April 2019. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "S.Africa's Comair takes Boeing 737 MAX off schedules". Reuters. Archived from the original on 9 April 2019. Retrieved 11 March 2019.
- ↑ "US joins other nations in grounding Boeing 737 MAX amid growing safety concerns". Channel NewsAsia (به انگلیسی). Archived from the original on 29 March 2019. Retrieved 2019-03-14.
- ↑ «ترامپ دستور تعلیق کلیه پروازهای بوئینگ ۷۳۷ مکس در آمریکا را صادر کرد». خبرگزاری بی بی سی. ۲۳ اسفند ۱۳۹۷.
- ↑ «ترامپ دستور توقف فوری پرواز بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸ را صادر کرد - انتخاب».
- ↑ «عبور هواپیماهای بوئینگ ۷۳۷ مکس از آسمان ایران ممنوع اعلام شد». خبرگزاری بی بی سی. ۲۳ اسفند ۱۳۹۷.
- ↑ «Boeing Statement on 737 MAX Return to Service». MediaRoom. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.
- ↑ Hemmerdinger2020-10-28T18:25:00+00:00, Jon. "Boeing revises 2021 737 Max delivery pace, reflecting depressed demand". Flight Global (به انگلیسی). Retrieved 2020-12-04.
- ↑ «اولین پرواز رسمی بوئینگ ۷۳۷ مکس انجام شد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۱۲-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۴.