اچ‌اس‌بی‌سی

بانک ایچ‌اس‌بی‌سی در سال ۱۸۶۵ میلادی توسط بانکدار اسکاتلندی توماس ساترلند، در هنگ‌کنگ تأسیس شد و با متحول ساختن شرکت سهامی بانکداری هنگ‌کنگ و شانگهای (hong kong & Shanghahi Banking Corporation) در قرن ۱۹ آغاز به کار کرد. ایچ‌اس‌بی‌سی از طریق فرایند خریداری و ادغام در قالب شرکت‌های تابعه، خود را با بازار جهانی تطبیق داد. این استراتژی که در دهه ۱۹۵۰ شکل گرفت، با یکی از بزرگ‌ترین موارد ادغام بانک‌ها در تاریخ، یعنی خرید بانک میدلند در سال ۱۹۹۲، به اوج خود رسید.

بانک ایچ‌اس‌بی‌سی به سرعت شمار دیگری از موسسات مالی از جمله کردیت کامرشال دو فرانس و شرکت ریپابلیک نیویورک کورپوریشن را، به لیست تمام نشدنی خریدهای خود اضافه نمود و در سال ۱۹۹۷ نیز چندین بانک برزیلی و آرژانتینی را با مبالغ میلیارد دلاری خریداری کرد و برند خود را در آن کشورها نیز بر سر زبان‌ها انداخت.

پس از مهاجرت آرام و طولانی شرکت‌های محلی به سمت اخذ کامل هویت ایچ‌اس‌بی‌سی، در نهایت در سال ۱۹۹۹ شرکت به شکل یک نام تجاری کاملاً همسان و یک شکل درآمد. حروف نوشته آن، رنگ‌های اصلی و لوگوی شش ضلعی آن در طول این دوران و در مراحل مختلف کم‌کم شکل گرفتند، تا زمانی که ایچ‌اس‌بی‌سی به تنهایی یک نام تجاری مستقل شد. در آن زمان، مشتریان برای پذیرفتن انگاره جدید دیگر کاملاً آماده شده بودند.

در سال ۲۰۰۳، اقدام جنجالی شرکت در خرید گروه مالی نه چندان موفق هاوس هلد اینترنشنال، به مبلغ ۱۴ میلیارد دلار، استراتژی خرید شرکت را یک پله بزرگ بالاتر برد و در عین حال نشان داد که شرکت، به حضور یک شرکت تابعه آمریکایی در راستای اهداف و انگیزه‌های جهانی شدن نیاز دارد و نیز نشان داد که در درجه اول، تمایل دارد به عنوان شرکتی دیده شود که مصرف‌کننده عام را محور خود قرار داده‌است.

«سر جان باند»، مدیرعامل اسبق ایچ‌اس‌بی‌سی در مقاله «اقدامات کوبنده ایچ‌اس‌بی‌سی» در مورد این اقدام شرکت، چنین ذکر کرد:

دو سوم هر اقتصادی در دنیا بر پایه مخارج و صرف پول مصرف‌کنندگان است و هر قدر بتوانید شرکت خود را بیشتر به آن جهت متمایل کنید، برای تجارت شما بهتر است.

بانک ایچ‌اس‌بی‌سی از سامانه هوشمند تبلیغاتی، مشابه سامانه بلو اسمارت در شعبه‌های خود استفاده می‌کند. به گفته سخنگوی بانک، این سامانه که به «بلو باکس» معروف است، در دو شعبه از بانک‌های شهر لندن، در کشور انگلیس راه‌اندازی شده‌است و در صورت استقبال مردم و کارکرد موفقیت‌آمیز، در تمامی شعب این بانک در سراسر جهان، نصب و راه‌اندازی خواهد شد. در تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۰۸ میلادی، اعلام شد که بانک زیان عمده‌ای را بر اثر کلاهبرداری پنجاه میلیارد دلاری «صندوق سرمایه‌گذاری برنارد میداف» در آمریکا، متحمل شده‌است.

بانک ایچ‌اس‌بی‌سی مبلغی بالغ بر یک میلیارد دلار را در این صندوق سرمایه‌گذاری کرده بود. این غول بانکی جهان که در بحران مالی خسارت‌های بسیاری متحمل شد، سرمایه خود را به میزان چهارده میلیارد و دویست میلیون یورو افزایش داد و در چارچوب طرح اصلاحات، همچنین شش هزار و صد فرصت شغلی خود را در ایالات متحده آمریکا حذف کرد.

این بانک به علاوه تصمیم گرفت بخش فعالیت‌های وام بانکی خود را به حال تعلیق درآورد. رئیس وقت بانک دربارهٔ طرح اصلاحات بانک گفت: قصد داریم بیشتر شبکه‌های اختصاص وام را تعطیل کنیم.

کاهش هفتاد درصدی سود این بانک در سال ۲۰۰۸ تنها در آمریکای شمالی آن را متحمل دوازده میلیارد یورو زیان کرد، که این زیان بیشتر به سبب خرید مؤسسه مالی «هاوس هلد» بود. بر خلاف بسیاری دیگر از موسسات عظیم که تلاش می‌کنند شرکت‌های تأسیس شده و جا افتاده را بخرند، ایچ‌اس‌بی‌سی تصمیم گرفته بود که یک هویت یکسان برای خود فراهم کند. هدف این بود که نام و لوگوی شرکت را تا جای ممکن در همه جای جهان معروف و شناخته شده سازد؛ به گونه‌ای که هر شرکت تابعه محلی هم در قدرت فیزیولوژیکی نام تجاری جهانی آن سهیم باشد.

اکنون نام و هویت دیداری شرکت در تمام جهان همسان شده‌است و قدرت خود را به بانک‌های خود در هر بازار محلی نیز منتقل می‌کند. حسن شهرت و پیشینه مثبت، احساس آشنا و قابل اعتمادی می‌آفریند که آن هم به اعتبار شرکت می‌افزاید. هر قدر یک بانک در خارج از وطنش بیشتر شناخته شده باشد، در کشور خود اعتماد بیشتری را برمی‌انگیزد. این پارادوکسی است که در شعار تبلیغاتی شرکت یعنی «بانک محلی جهان» هم نمود یافته‌است. تا جایی که در سال ۲۰۱۰ مجله فوربز این بانک را به عنوان بزرگ‌ترین مؤسسه مالی و بانکداری و هشتمین شرکت بزرگ در جهان معرفی کرد.

اکنون ایچ‌اس‌بی‌سی یکی از بزرگ‌ترین موسسات مالی و بانکداری جهان و نیز موفق‌ترین شرکت بریتانیا است. شعبه مرکزی بانک در شهر لندن قرار دارد و بیش از ۳۰۰ هزار نفر در سراسر جهان برای این بانک کار می‌کنند. درآمد این بانک در سال ۲۰۱۱ میلادی بالغ بر ۱۰۳ میلیارد دلار بود که سود خالصی معادل ۶ میلیارد دلار را نصیب شرکت کرد.

اچ اس بی سی (به انگلیسی: HSBC، مخفف Hongkong and Shanghai Banking Corporation) به‌عنوان نخستین بانک بین‌المللی از سامانه بلاک چین برای انتقال مالی استفاده کرد. سامانه بلاک چین / Blockchain باهدف کاهش خطاهای انسانی هنگام نقل‌وانتقال کلان مالی و ممانعت از کلاه‌برداری تعریف شده‌است. بانک اچ اس بی سی و بانک آلمانی ING برای مشتری خود به نام Cargill توانستند با موفقیت نخستین تراکنش مالی روی سامانه بلاک چین را انجام دهند. بلاک چین پایگاه داده توزیع‌شده با وجود کاربران متعددی است که هم‌زمان داده‌ها را ثبت و اصلاح می‌کنند، درحالی‌که تداخلی ایجاد نشده و شبکه از طریق بلوک‌های تعریف شده قادر به حفظ یکپارچگی محتوای پایگاه داده رمزنگاری‌شده‌است و از همه مهم‌تر هیچ کنترل‌کننده مرکزی نیز ندارد.

در سامانه مالی بلاک چین اجازه نقل‌وانتقال پول به‌صورت رمزنگاری‌شده بدون خطا و بدون تناقض در زنجیره بلوکی را می‌دهد و هم‌زمان اپراتورهای مختلف می‌توانند تغییرات لازم را انجام داده و تراکنش‌ها را مرتب کنند، بدون اینکه تداخلی در سامانه بانکی به وجود بیاید.

مراحل نقل‌وانتقال از طریق بلاک چین کمتر بوده و جلوی هر نوع سوءاستفاده مالی گرفته می‌شود.نقل و انتقال اعتبارنامه های مالی از راههای سنتی جابجایی بیش از ۲ تریلیون دلار پول در جهان است که بین ۵ تا ۱۰ روز بر اساس میزان انتقال، طول می‌کشد اما با بلاک چین این فرایند حذف‌شده و سامانه مالی بدون هزینه جانبی جلو می‌رود.

در تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۰۸ اعلام شد که بانک ایچ‌اس‌بی‌سی، زیان عمده‌ای را، بر اثر کلاه‌برداری پنجاه میلیارد دلاری صندوق سرمایه‌گذاری برنارد میداف در آمریکا، متحمل شده‌است. ایچ‌اس‌بی‌سی، مبلغی بالغ بر یک میلیارد دلار را در این صندوق سرمایه‌گذاری کرده بود.

تا پیش از اعمال تحریم‌های سازمان ملل متحد علیه برنامه هسته‌ای ایران، بیش از شصت درصد مبادلات بانکی دولت ایران از طریق بانک بریتانیایی ایچ‌اس‌بی‌سی انجام می‌گرفته، اما به دلیل تحریم‌هایی که شورای امنیت سازمان ملل متحد بر ایران اعمال کرده، دولت ایران از سال ۲۰۰۵ میلادی، همکاری با این بانک را محدود کرده و عملاً ایچ‌اس‌بی‌سی دیگر نقشی در مناسبات مالی ایران ندارد.

به دنبال تعدیل نیرو و تعطیلی بسیاری از شعب بانک اچ اس بی سی، شمار شعب آن تا پایان سال ۲۰۱۷ به ۶۲۵ شعبه کاهش میابد. این امر که باعث بیکاری صدها نفر از کارمندان شده‌است که رئیس بخش فروش بانک «اچ اس بی سی» اصلی تری عامل تعطیلی شعب این بانک را، رواج استفاده از ابزارهای اینترنتی و اینترنت بانک میان مشتریان توصیف کرد.

• برنارد میداف
• رویال داچ شل

• وبگاه گروه HSBC