ابهررود
این رودخانه از ارتفاعات کوه سندان در شمال روستای عمیدآباد و کوه ملا در جنوب ابهر سرچشمه گرفته و با پیوستن این دو سرشاخه در محلی به نام بینارو یا «بن رودخانه» در جنگلهای قدیمی و دست کاشت ابهر به یکدیگر رودخانه ابهررود را تشکیل میدهند. این رودخانه شمالیترین سرشاخه رود شور است. ابهررود پس از گذشتن از شهرهای ابهر و تاکستان در جنوب قزوین در میانه جاده قزوین به بوئین زهرا با پیوستن به رودخانه خررود، رود شور را شکل میدهد. در ادامه رودخانه شور با گذر از استان البرز به دریاچه قم ختم میشود.
زیست بوم رودخانه
ابهررود، رودی است فصلی که در شمال اشتهارد و از غرب به شرق جریان دارد و تنها رودخانه ناحیه اشتهارد است. این رود از استان زنجان، کوه قرهداغسر چشمه میگیرد و پس از آبرسانی به دشتهای ابهر، قزوین، شمال بخش اشتهارد و جنوب ساوجبلاغ به رودخانه کرج میپیوندد. این رودخانه بهطور پراکنده دارای ماهی گورخری (Aphanius sophiae) میباشد و در برخی از ماههای سال پرندههایی چون سلیم طوقی، پرستو، حواصیل سفید بزرگ و عقاب صحرایی در این ناحیه دیده شدهاست. با عبور این رود از برخی نمکزارهای بین راه بر شوری این آب افزوده شده و در پل آصفالدوله در نزدیکی پلیس راه ماهدشت کاملاً شور شده و به طرف جنوب شرقی جریان مییابد و نهایتاً به حوضه آبریز دریاچه مسیله قم میریزد. در مسیر این رود در منطقهای نزدیک به روستای جارو به دلیل شیب کم و وسعت زیاد نمکزارهایی تشکیل شدهاست که مناظر طبیعی خاصی را پدیدآورده است. این رود از مسیر ابهر فارسجین نرجه میگذرد.
خشک شدن ابهر رود
دادههای بیشتر
در بخش رودخانههای ابهر از کتاب «ابهر؛ گذری و نظری» نیز بصورت فصلی و دائمی جریان دارند که بزرگترین آنها ابهررود است که از دوشاخه فصلی و دائمی تشکیل شده، شاخه فصلی از کوههای سرآهند و حوالی گردنه الله اکبر سلطانیه سرچشمه میگیرد و شاخه دائمی آن بنام کینه ورس است که از کوههای رستم، ملاداغی و سندان داغ سرچشمه گرفته از شعبات متعددی تشکیل شده و در نزدیکی ابهر با شاخه فصلی پیوسته و بنام ابهررود وبا جهت شمال غربی به جنوب شرقی جریان مییابد و در مسیر خود آبهای ابهر، خرمدره نیز داخل آن میشوند که پس از مشروب ساختن مزارع روستاها و شهرهای همجوار خود در صائین قلعه، هیدج، خرمدره، ابهر، قروه، ضیاءآباد، تاکستان و قزوین، به رودخانه شور و در آخر به دریاچه قم میریزد. مقدار آبی که در این رودخانه جریان دارد و در ایستگاه (هیدرومتریک) روستای قروه اندازهگیری شدهاست که ۳۱۶میلیون متر مکعب در سال است. این رودخانه موجب ایجاد اراضی آبروفتی و حاصلخیز در این منطقه شدهاست آب رودخانه از ذوب شدن برفهای و ایجاد سیلابها و چشمه سارها در فصل بهار و زمستان تأمین میگردد. این رودخانه در شهرستان در پائینترین سطح شهر قرار گرفتهاست و به همین منظور زاینده رود است در مسیر خود آب از زمین بالا آمده و به بر رودخانه میافزاید در نقاط مختلف شهر اهالی با بستن آببند هائی، آب را از سمت خود منحرف و برطرف مزارع ابهر و روستاها روانه میکنند ولی آب رودخانه تا رسیدن به آببند پائینی دوباره افزایش مییابد و پرآب میگردد. در اطراف این رودخانه و دیگر رودخانهها اکثراً درختان تبریزی، بید نارون و سپیدار توسط اهالی کاشته میشود که پساز رشد کافی آنها را قطع و به تهران و دیگر شهرهای مجاور حمل میکنند، که مصارف صنعتی و ساختمانی دارد.
منابع
- ↑ «"ابهر"؛ رودی که دیگر جاری نیست». خبرگزاری تسنیم.
- ↑ آقامحمدی، محمد (۱۳۷۰). ابهر؛ گذری و نظری. چاپ نهضت قم: انتشارات زنگان. ص. ۲۶. شابک ۹۶۴-۹۱۴۸۶-۷-۱.