بوئین‌زهرا

در فرهنگ جغرافیایی ایران نوشته حسینعلی رزم آرا که در دهه ۲۰ شمسی تألیف شده‌است دربارهٔ این منطقه اینگونه آمده‌است که نشان‌دهنده وضعیت این شهر در آن دوران است:بوئین، قصبه‌ای مرکز بخش بوئین تابع شهرستان قزوین است. در ۵۴ کیلومتری جنوب قزوین - در جلگه و دارای آب‌وهوای معتدل - دارای ۲۲۳۵ سکنه شیعه مذهب و فارسی و ترکی زبان - دارای آب از قنات و رودخانه حاجی عرب - محصولات غلات، چغندر قند و سیب‌زمینی - شغل مردم زراعت و گلیم و جاجیم بافی - دارای راه ماشین رو - ادارات بخشداری، دسته ژاندارمری، بهداری و فرهنگ در این قصبه فعال می‌باشند.

بویین‌زهرا از ترکیب واژگان «بو» (چشمه) «یین» (خدا) «زر و بعدها زرا و زهرا» (مقدس) به معنی «چشمهٔ خدای مقدس» تشکیل یافته و مربوط به ایزدبانوی آناهیتا بوده که معبدی در این منطقه به نام «ناهید» (و بعدها خاتون، بی‌بی، دختر) وجود داشته‌است.

شهر بویین زهرا از نظر جغرافیایی در ۵۰ درجه و ۴ دقیقه درازای خاوری و ۳۵ درجه و ۴۶ دقیقه پهنای شمالی و در ارتفاع ۱۲۱۰ متری از سطح دریا قرار دارد. آب و هوای این منطقه؛ معتدل مایل به گرم و خشک است.

مردم شهر بوئین‌زهرا به زبان ترکی آذربایجانی و فارسی سخن می‌گویند. همچنین تات زبان‌ها نیز با توجه به سکونت گسترده در دشت قزوین در این شهر نیز سکونت دارند که به زبان تاتی (از زبان‌های دوره مادها) سخن می‌گویند.

شهرستان بوئین زهرا دارای زمین‌های کشاورزی و باغات بسیاری می‌باشد. از مهم‌ترین محصولات زراعی آن می‌توان به پسته، بادام، گردو، جو و گندم، چغندر قند، میوه‌های سردرختی و نهال که در روستای امیرآباد نو کشت می‌شود نام برد. این شهرستان داری ۴ شهرک صنعتی فعال و نیمه از جمله آراسنج، دانسفهان، شال و سگزآباد می‌باشد. هم چنین این شهرستان دارای مجتمع‌های بزرگ صنعتی مانند شرکت آپاداناسرام (تولید کاشی و سرامیک)، آرین فولاد (تولید مقطعات فلزی و آهن)، پاکنام (بهداشتی و شوینده) و … می‌باشد. متأسفانه در سال‌های اخیر به دلیل عدم توجه مسئولین به تولید ملی، برخی کارخانجات و شهرک‌ها در حالت تعطیل یا نیمه تعطیل به سر می‌برند. همچنین شهرستان بوئین زهرا دارای بزرگترین جمعیت دامی (گاو، گوسفند و بز) در استان قزوین و واحدهای بزرگ پرورش مرغ (سیمرغ، آرزوی بهار، دشت ارم و …) و بیش از پنجاه واحد بزرگ و کوچک و پرورش گاو (شیری و پرواری) است.

از مکان‌های دیدنی بوئین زهرا می‌توان به کاروانسرای شاه عباسی روستای حجیب، کاروانسرای شاه عباسی محمدآباد، بوستان امام علی (آقا امام)، پل شاه عباسی محمدآباد و تپه قبرستان قره تپه اشاره کرد.

• جاده ۳۸ (تهران - تاکستان)
• جاده آسفالته بوئین زهرا - کرج
• جاده آسفالته بوئین زهرا - زرندیه
• جاده آسفالته بوئین زهرا - قزوین

• زمین‌لرزه بوئین‌زهرا (۱۳۸۱)
• زمین‌لرزه بوئین‌زهرا (۱۳۴۱)
• شال (بوئین‌زهرا)
• تات‌نشین‌های بلوک زهرا؛ سفرنامه ی جلال آل احمد

• اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ.