زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

پرچم






پرچم از نشانه‌های یک قوم می‌باشد و از آن به مناسبت در باب جهاد سخن رفته است.


۱ - معنای پرچم



عَلَمْ به فتح عین و لام (جمع ‌آن اعلام، عِلام)
[۱] تاج‌العروس، زبیدی، ج۸، ص۴۰۶ نشر دار صادر.
[۲] لسان‌العرب ج۱۲، ص۴۰، نشردار صادر، بیروت.
اسمی عربی است که در لغت به معنای مَنار، کوه بلند، نشانی که در راه برای شناختن برپا سازند آمده است و در اصطلاح به معناهایی که با آن مناسبت دارد، از قبیل نشان و پرچمی که لشگر گرد آن جمع می‌شوند، به کار می‌رود.
[۳] لسان العرب ج۱۲، ص۴۰، نشر دار صادر.

در تعبیری دیگر به نشان نصب شده بر سر نیزه را پرچم گفته می‌شود. از پرچم به رایت و بیرق نیز تعبیر شده است.

۲ - واژه علم در قرآن



در قرآن کریم می‌خوانیم:
«وَ مِنْ ایاتِهِ الْجَوارِ فی‌ الْبَحْرِ کَالْاعْلامِ» «و یکی دیگر از آیاتش کشتیهای کوه پیکر جاری در دریاهاست
اعلام، جمع علم در این آیه به معنی «کوه» است، ولی در اصل به معنی علامت و اثری است که از چیزی خبر می‌دهد، مانند «عَلَمُ‌الطَّریق» یعنی نشانه‌های راه وَ«عَلَم اْلجَیْش» یعنی پرچم لشگر و مانند آن و اگر به «کوه» «عَلَم» گفته می‌شود، به خاطر آن است که از دور نمایان است.
[۷] اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۱، ص۲۸۴.
[۸] اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۱، ص۲۹۱.
[۹] اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۲۲۰.
[۱۰] اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۳۰۸.
[۱۱] نهج‌البلاغه، خطبه۱۰۶.
[۱۲] نهج‌البلاغه، خطبه۱۶۰.
[۱۳] صحیفه سجادیه، ص۳۷۸، دعای۴۲.


۳ - احکام پرچم



برافراشتن پرچم در جهاد مستحب است.

۴ - احکام پرچم‌دار



امام علیه السلام مى‌تواند در جهاد براى پرچم‌دار سهمى از غنیمت اختصاص دهد و بگوید هرکس پرچم را حمل کند فلان مبلغ به او داده خواهد شد.
در این صورت پس از دستیابى به غنیمت، باید مقدار تعیین شده به پرچم‌دار داده شود.



۵ - پانویس


 
۱. تاج‌العروس، زبیدی، ج۸، ص۴۰۶ نشر دار صادر.
۲. لسان‌العرب ج۱۲، ص۴۰، نشردار صادر، بیروت.
۳. لسان العرب ج۱۲، ص۴۰، نشر دار صادر.
۴. شوری/سوره۴۲، آیه۳۲.    
۵. تفسیرنمونه، ج۲۰، ص۴۵۰.    
۶. ترجمه تفسیرالمیزان، ج۱۸، ص۸۸.    
۷. اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۱، ص۲۸۴.
۸. اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۱، ص۲۹۱.
۹. اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۲۲۰.
۱۰. اصول کافی سید جواد مصطفوی، ج۲، ص۳۰۸.
۱۱. نهج‌البلاغه، خطبه۱۰۶.
۱۲. نهج‌البلاغه، خطبه۱۶۰.
۱۳. صحیفه سجادیه، ص۳۷۸، دعای۴۲.
۱۴. وسائل الشیعة، ج۱۵، ص۱۴۴.    
۱۵. جامع المقاصد، ج۳، ص۴۲۴-۴۲۵.    


۶ - منبع



فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۲، ص۲۵۱.    
اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی، ص۹۲.    


رده‌های این صفحه : جهاد | فقه




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.