زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

ندا





به توجه دادنِ مخاطب به سخن، ندا گفته می شود.


۱ - معنای ندا



«ندا» به معنای فراخواندن، بانگ زدن و صدا زدن کسی است و در اصطلاح به توجه دادن مخاطب به سخن و آگاه کردن او برای گوش دادن به چیزی که گوینده ، آهنگ گفتن آن را دارد می‌گویند.

۲ - هویت ندا



ندا از اقسام انشا است، و مشهورترین حروف ندا «یا» است.

۳ - کاربرد ندا



ندا بیشتر اوقات با امر و نهی همراه است؛ مانند: «یَا اَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّکُمُ...» و «... یَا عِبَادِ فَاتَّقُونِ».
گاهی همراه جمله خبریه می‌آید؛ مانند: «یَا اَیُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ...» .
گاهی نیز همراه استفهام است؛ مانند: «... یَا اَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ مَا لَا یَسْمَعُ وَلَا یُبْصِرُ...» .

۴ - کاربرد مجازی



گاهی صورت ندا مجازاً برای غیر ندا می‌آید؛ مانند:
۱. تحذیر و اِغرا در «... نَاقَةَ اللَّهِ وَسُقْیَاهَا» ؛
۲. اختصاص در «... رَحْمَتُ اللّهِ وَبَرَکَاتُهُ عَلَیْکُمْ اَهْلَ الْبَیْتِ...» ؛
۳. تعجب در «یَا حَسْرَةً عَلَی الْعِبَادِ...» ؛
۴. تحسّر در «... یَا لَیْتَنِی کُنتُ تُرَابًا».

۵ - نکته



در تحذیر و اختصاص، حرف ندا وجود ندارد؛ ولی در معنا ندا هست.
[۱۰] خرمشاهی، بهاء الدین، ۱۳۲۴ -، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، ج۲، ص۲۲۲۱.
[۱۱] کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۱۹.


۶ - عنوان مرتبط



ادات ندا .

۷ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۲۱.    
۲. زمر/سوره۳۹، آیه۱۶.    
۳. حج/سوره۲۲، آیه۷۳.    
۴. مریم/سوره۱۹، آیه۴۲.    
۵. شمس/سوره۹۱، آیه۱۳.    
۶. هود/سوره۱۱، آیه۷۳.    
۷. یس/سوره۳۶، آیه۳۰.    
۸. نبا/سوره۷۸، آیه۴۰.    
۹. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۲۸۱.    
۱۰. خرمشاهی، بهاء الدین، ۱۳۲۴ -، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، ج۲، ص۲۲۲۱.
۱۱. کمالی دزفولی، علی، ۱۲۹۲ -، قرآن ثقل اکبر، ص۲۱۹.
۱۲. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۲، ص۳۲۳.    


۸ - منبع



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «ندا».    



آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.