شجاجشِجاج جراحتهای هشت گانه پدید آمده در سر و صورت هست؛ که اسامی این هشت مرحله با تعریف و حدود هر یک به شرح زیر است. ۱ - تعاریف جراحتهای هشت گانه۱.۱ - حارصهخراشیدگی پوست، بدون جریان خون را حارصه است. ۱.۲ - دامیهدامیه جراحتی که کمی در گوشت نفوذ کرده و خون جاری شده است. ۱.۳ - متلاحمهجراحتی که در عمق گوشت نفوذ کرده، لیکن به پوشش نازک استخوان (سِمحاق) آسیب نرسانده است را متلاحمه می گویند. ۱.۴ - سِمحاقزخمی که از گوشت عبور کرده و به پوشش روی استخوان رسیده است را سممحاق می گویند. ۱.۵ - موضحهجراحتی که سمحاق را دریده و سفیدی استخوان را آشکار ساخته را موضحه می گویند. ۱.۶ - هاشمهآسیب ناشی از شکستگی استخوان، هر چند بدون جراحت باشد را هاشمه می گویند. ۱.۷ - منقّلهآسیب ناشی از حرکت استخوان از جای خود؛ به گونهای که درمان آن جز با جا به جا کردن استخوان ممکن نباشد را منقله می گویند. ۱.۸ - تعریف مأمومهجراحتی که به پرده مغز (ام الدماغ) رسیده است را مأمومه می‌گویند. ۲ - پانویس۳ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، ج۴، ص۶۲۸. |