تخویتخوّى به قرار دادن دستها بر زمین قبل از زانو ها، هنگام رفتن به سجده -تجافی –گفته می شود. ۱ - تخوی در فقهعنوان یاد شده در باب صلات به کار رفته است. ۲ - حکم تخویتخوّى به معناى نخست براى مرد مستحب است. امام خمینی در این باره در تحریرالوسیله می‌فرماید: «یستحبّ... السبق بالیدین الی الارض عند الهویّ الیه، ... والتجافی حال السجود؛ بمعنی رفع البطن عن الارض، والتجنیح: بان یرفع مرفقیه عن الارض؛ مفرّجاً بین عضدیه وجنبیه، مبعّداً یدیه عن بدنه جاعلاً یدیه کالجناحین.» مستحب است وقتی که به‌طرف سجده خم می‌شود، اول دست‌هایش را بر زمین قرار دهد... و در حال سجده تجافی نماید؛ یعنی شکم را از زمین بالا بگیرد و همچنین مستحب است برای خودش بال قرار دهد به‌این‌ترتیب که آرنج‌ها را از زمین بلند کرده میان بازوان و پهلوهایش فاصله‌اندازد و دستانش را از بدنش دور نموده دستانش را مانند دو بال قرار دهد. و در احکام نماز جماعت می‌نویسند: «لو ادرک الامام فی الرکعة الثانیة تحمّل عنه القراءة فیها، ویتابع الامام فی القنوت و التشهّد، والاحوط التجافی فیه، ثمّ بعد القیام الی الثانیة تجب علیه القراءة فیها؛ لکونها ثالثة الامام؛ سواء قرا الامام فیها «الحمد» او التسبیح.» [۴]
موسوعة الامام الخمینی ۲۲، تحریر الوسیلة، ج۱، ص۲۸۵، کتاب الصلاة، القول فی احکام الجماعة، مسالة۶.
اگر به رکعت دوم امام برسد، امام قرائت او را در این رکعت به عهده می‌گیرد و ماموم در قنوت و تشهد از امام تبعیّت می‌کند و احتیاط (واجب) آن است که در موقع تشهد خواندن امام، به حالت تجافی بنشیند، سپس بعد از آنکه برای رکعت دوم می‌ایستد، چه امام حمد بخواند یا تسبیحات، قرائت بر او واجب است؛ زیرا آن رکعت، رکعت سوم امام است. و «تجافی؛ یعنی هنگامی که امام جماعت تشهد می‌خواند ماموم دست‌هایش را زمین گذاشته و زانوها را بلند نموده به‌صورت نیم‌خیز بنشیند.» ۳ - پانویس۴ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۲، ص۴۰۴. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی |