افرازتقسیم مال مشترک را اِفراز می‌گویند و از آن در باب قضاء سخن گفتهاند. ۱ - افراز بیع نیستنزد فقیهان امامی تقسیم، خرید و فروش (بیع) نیست، بلکه جدا کردن (افراز) حقّ هر یک از شریکان از مال مشترک است. از این رو، احکام بیع بر آن بار نمیشود. [۲]
(ق) ۲/ ۴۴۶؛ کشف الغطاء ۴/ ۲۶۵
۲ - تقسیم افرازافراز به معنای جدا کردن حق هر یک از شریکان از مال مشترک، تمامی انواع قسمت را شامل میشود؛ امّا برخی، قسمت را به سه نوع تقسیم کرده و یک نوع آن را تقسیم افراز قرار دادهاند و آن در جایی است که مال با حفظ ویژگیهای آن قابل تقسیم به اجزای مساوی باشد، مانند پارچه، گندم و دیگر حبوبات. افراز به این معنا خاص است. ۳ - تقسیم مال به اجباراگر یکی از دو شریک، تقسیم مال را درخواست کند و شریک دیگر امتناع ورزد و مال نیز پس از قسمت کردن همانند پیش از آن قابل انتفاع باشد، مال به اجبار تقسیم میشود. ۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام ج۱، ص۶۱۹. |