ازار۱ - تعریف ازارازار به لنگ (پوشش از ناف تا زانو) یا پوشش سراسری بدن گفته می شود. از ازار به مفهوم نخست که از آن به «مئزر» نيز تعبير شده در باب طهارت، صلات و حج سخن رفته است. از قطعات واجب کفن و نيز يکی از دو لباس احرام برای مردان، ازار است. پوشيدن ازار روی پيراهن (منظور پيراهن بلند همچون پيراهن عربی است) در نماز مکروه است. از ازار به مفهوم دوم در باب طهارت سخن گفته شده است. از قطعات واجب کفن، ازار است؛ يعنی پوشش سراسری که همه بدن ميّت را می‌پوشاند که پس از پوشاندن دو قطعه ديگر، بر بدن میّت پوشانده می‌شود. ۲ - شرایط ازار برای احرامامام خمینی در مناسک حج درباره شرایط و آداب و احکام جامه احرام آورده است: سوم (از واجبات احرام) پوشیدن دو جامه احرام برای مردان که یکی «لنگ» است و دیگری «رداء» که باید آن را به دوش بیندازند. «شرط است در این دو جامه که نماز در آن‌ها صحیح باشد، پس کفایت نمی‌کند جامه حریر و غیر ماکول و جامه‌ای که نجس باشد به نجاستی که در نماز عفو از آن نشده باشد.» همچنین «لازم است جامه‌ای را که لنگ قرار می‌دهد نازک نباشد به طوری که بدن‌نما باشد، و احتیاط مستحب آن است که رداء هم بدن‌نما نباشد.» و «احتیاط واجب آن است که این دو جامه را قبل از نیت احرام و لبیک گفتن بپوشد و اگر بعد از لبیک پوشید احتیاط آن است که لبیک را دوباره بگوید. و در پوشیدن جامه احرام احتیاط واجب آن است که نیت کند و قصد امر الهی و اطاعت او کند، و احتیاط مستحب آن است که در کندن جامه دوخته هم نیت و قصد اطاعت کند.» «در پوشیدن دو جامه احرام ترتیب خاصی معتبر نیست، بلکه به هر ترتیبی بپوشد مانع ندارد، فقط باید یکی را لنگ قرار دهد به هر کیفیتی که می‌خواهد، و یکی را رداء قرار دهد به هر کیفیتی که می‌خواهد، و احتیاط مستحب آن است که رداء شانه‌ها را بپوشاند. لازم نیست که لنگ، ناف و زانو را بپوشاند، و کفایت می‌کند که به نحو متعارف باشد، ولی مستحب است که ناف و زانو را بپوشاند.» «احتیاط واجب آن است که در حال اختیار اکتفا نکند به یک جامه بلند که مقداری از آن را لنگ کند و مقداری را رداء قرار دهد، بلکه باید دو جامه جدا باشند.» «دو جامه‌ای که ذکر شد که باید محرم بپوشد مخصوص به مرد است، ولی زن می‌تواند در لباس خودش به هر نحو هست مُحرم شود، چه دوخته باشد یا نباشد.» و «احتیاط واجب آن است که لباس احرام زن حریر خالص نباشد، بلکه احتیاط آن است که تا آخر احرام حریر نپوشد.» «احتیاط واجب آن است که هر وقت در بین اعمال یا غیر آن در احوال احرام این دو جامه نجس شود تطهیر یا تبدیل نماید، و احوط مبادرت به تطهیر بدن است در حال احرام اگر نجس شود.» و «اگر تطهیر نکند جامه احرام یا بدن را کفاره ندارد.» «افضل آن است که مُحرم اگر جامه احرام را عوض کرده وقتی که وارد مکه می‌شود برای طواف همان جامه‌ای را که در آن مُحرم شده است بپوشد، بلکه موافق احتیاط استحبابی است.» «اگر مُحرم اضطرار پیدا کند به پوشیدن قبا یا پیراهن برای سردی هوا یا غیر آن می‌تواند قبا و پیراهن بپوشد، لکن باید قبا را پایین و بالا کند و به دوش بیندازد، و دست از آستین آن بیرون نیاورد، و احوط آن است که پشت و رو نیز بکند، و پیراهن را نیز باید به دوش بیندازد و نپوشد، اگر اضطرار رفع نمی‌شود مگر به پوشیدن قبا و پیراهن می‌تواند بپوشد.» «لازم نیست جامه احرام را همیشه در بر داشته باشد، بلکه جایز است آن‌ها را عوض کند و برای شستن بیرون بیاورد و برای حمام رفتن آن‌ها را بکند، بلکه جایز است برای حاجت هر دو را بیرون بیاورد و لخت شود.» «شخص مُحرم می‌تواند از دو جامه احرام بیشتر بپوشد، مثل دو سه رداء و دو سه لنگ برای حفظ از سرما یا غرض دیگر.» ۳ - پانویس۴ - منبع• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، ج۱، ص۳۸۸. • ساعدی، محمد، (مدرس حوزه و پژوهشگر)، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی. |