زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

کعب بن مالک انصاری






ابوعبدالله کعب بن مالک انصاری (م حدود نیمه قرن اول هجری)، از صحابه و شاعران پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود و در بیعت عقبه و اکثر جنگ‌ها حضور داشت ولی از یاری کردن حضرت علی (علیه‌السّلام) در جنگ‌ها امتناع ورزید.


۱ - معرفی اجمالی



ابوعبدالله کعب بن مالک بن عمرو بن قین بن کعب بن سواد انصاری سلمی خزرجی مدنی، از طایفه بنی سلمه، اهل مدینه و صحابی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود. وی از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) و اسید بن حضیر روایت کرده و افرادی مانند فرزندش عبدالله و نوه‌اش عبدالرحمان بن عبدالله انصاری از او روایت کرده‌اند. کنیه او در جاهلیت ابوبشیر بود و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به ابوعبدالله تغییر داد و بین او و طلحه [[|عقد برادری]] جاری ساخت. وی از جمله شاعران پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بود و در بیعت عقبه و اکثر جنگ‌ها حضور داشت. در جنگ بدر شرکت نداشت. از جمله افرادی بود که به سبب حضور نیافتن در جنگ تبوک، در مورد آنها آیه نازل شد. او از یاران عثمان بود و از یاری کردن حضرت علی (علیه‌السّلام) در جنگ‌ها امتناع ورزید.
[۸] کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۵۶۴.


۲ - وفات



وی که در آخر عمر نابینا شده بود، سرانجام در ۷۷ سالگی در زمان خلافت حضرت علی (علیه‌السّلام) (۳۵-۴۱ق) یا خلافت معاویه (۴۱-۶۰ق) درگذشت. مرگ او را قبل از سال ۴۰، یا در سال‌های ۴۰، ۵۰، ۵۱، ۵۳ یا ۵۵ق
[۱۵] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۲، ص۳۱۹.
در شام یا مدینه نوشته‌اند.

۳ - تالیفات



از آثار وی دیوان شعر می‌باشد که سامی العانی آن را جمع‌آوری کرده است.
[۱۸] سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۲، ص۳۱۹.


۴ - پانویس


 
۱. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۱۶۰.    
۲. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۳، ص۱۳۲۴.    
۳. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۵، ص۴۵۷.    
۴. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۵، ص۴۵۷.    
۵. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۳، ص۱۳۲۳.    
۶. مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۲۷۵.    
۷. ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابه، ج۴، ص۲۴۷.    
۸. کحاله، عمررضا، المستدرک علی معجم المؤلفین، ص۵۶۴.
۹. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب، ج۳، ص۱۳۲۴.    
۱۰. ابن ابی حاتم رازی، عبدالرحمن بن محمد، الجرح و التعدیل، ج۷، ص۱۶۱.    
۱۱. مرزبانی، محمد بن عمران، معجم الشعراء، ص۲۷۵.    
۱۲. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۵، ص۴۵۷.    
۱۳. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۴، ص۱۹۵.    
۱۴. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۴، ص۱۰۸.    
۱۵. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۲، ص۳۱۹.
۱۶. ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه، ج۵، ص۴۵۷.    
۱۷. مزی، یوسف بن عبدالرحمن، تهذیب الکمال، ج۲۴، ص۱۹۵.    
۱۸. سزگین، فؤاد، تاریخ التراث العربی، ج۲، ق۲، ص۳۱۹.


۵ - منبع



• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۳۰-۶۳۱، برگرفته از مقاله «کعب انصاری».






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.