کرسیکرسی مظهر حکومت و تدبیر خداوند است. ۱ - معنای لغوی کرسی«کرسی» به معنای جای نشستن آدمی است. ۲ - مراد از کرسیمراد از کرسی در قرآن، مُلک خداوند است. ۳ - معانی کرسیبرخی گفتهاند که دو معنا دارد: یکی ظرفی که همه آسمانها و زمین در آن جای دارند و خداوند همه آفریدگان را در آن آفریده است و دوم، علم خداوند متعال [۲]
مصنّفات شیخ مفید، ج۵، ص۱-۴۴.
این علم ویژه ذات اقدس او است و حتی پیامبران و حجج خویش را از آن نصیب نداده است. خداوند با این علم، هرگز از ملک خویش بیخبر نخواهد بود و بر همه جزئیّات و ویژگیهای آنها محیط است. ۴ - قلمرو کرسی الهیقلمرو کرسی الهی، حکومت و قدرت پروردگار و همه جهان هستی را در بر میگیرد؛ همان سان که علم باری تعالی بر همه جهان احاطه دارد. ۵ - معنای کرسی در قرآندر قرآن کریم آمده است: «وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّموات وَ الْأرضِ». مفسّران ذیل این آیه، چند معنا برای کرسی برشمردهاند: الف. گستره نفوذ علم خداوند که همه آسمانها و زمین را میپوشاند و چیزی از این گستره بیرون نیست. ب. موجودی بزرگتر از آسمانها و زمین که از هر سو آنها را احاطه کرده است. ج. گستره قلمرو و حکومت خداوند که همه آسمانها و زمین را در بر دارد و همه جا را میپوشاند که بدین سان، کرسیّ خداوند مجموعه عالم مادّه است اعم از زمین و آسمان و ستارگان و کهکشانها. این معنا از کرسی، در برابر «عرش» قرار دارد و عرش به معنای ماورای طبیعت است. ۶ - معنای عرشعرش به معنای ماورای طبیعت است. ۷ - کرسی و عرش در روایاتدر پارهای احادیث آمده است که کرسی و عرش بزرگترین درهای غیباند. ۷.۱ - تفاوت کرسی و عرشکرسی، درِ ظاهری غیب است و هر چیز بدیع و تازه از آن طلوع مییابد و اشیای عالَم از آناند؛ امّا عرش، درِ باطنی غیب است. احکام و تدابیر در کرسی ممکن است نسخ شوند؛ امّا در عرش چنین امکانی نیست. آنچه در عرش به گونه اجمال است، در کرسی به صورت تفصیلی موجود است. کرسی حمل کننده ندارد؛ امّا عرش، حمل کننده دارد. از روایات بر میآید که هر چند عرش و کرسی- هر دو- از مقامات ربوبی پروردگارند، ولی صفات عرش، عظیمتر از کرسی است. ۸ - پانویس
۹ - منبعفرهنگ شیعه، ص۳۸۴-۳۸۵. |