ویژگی‌های نور خدا (قرآن)ويژگيهاى نور خدا با توجه به آیات قرآن عبارتند از: ۱ - ذاتىذاتى بودن نور خدا: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ...؛خداوند نور آسمانها و زمین است....» نور، چيزى است كه خود آشكار است و اشياى ديگر به واسطه آن آشكار مى‌گردد. اين معنا نخستين معنايى است كه لفظ نور براى آن وضع شده و سپس عموميت پيدا كرده و به گونه استعاره يا معناى حقيقى دوم براى هر چيزى كه وسيله آشكار شدن محسوسات باشد استعمال شده است، پس هر يك از حواس -پنجگانه- نور يا داراى نور شمرده شده است، سپس عموميت پيدا كرده و غير محسوسى مانند عقل نيز نور شمرده شده است، زيرا معقولات به وسيله آن آشكار مى‌شوند، سپس چون اشياى ممکن الوجود با ايجاد خداى متعال وجود پيدا كرده‌اند، خداوند كامل‌ترين مصداق نور است، پس خداوند سبحان نورى است كه آسمانها و زمين به وسيله‌اش ظاهر و آشكار مى‌شوند و اين مراد از سخن خداوند «اللّه نور السّموات و الارض» است. ۲ - شدّت روشنايىنور خداوند، در نهايت شدّت و روشنايى، و عارى از هرگونه ظلمت و تاريكى: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ ... نُورٌ عَلى نُورٍ ...؛خداوند نور آسمانها و زمين است؛ ... نورى است بر فراز نورى....» حرف «على» در «نور على نور» براى استعلاى مجازى و به معناى تعاون است و غرض از آن بيان شدت نور الهى و خالص بودن آن از هر ظلمت و تاريكى است ۳ - شفافيّتنور خدا، ذاتى و شفاف، و به دور از هرگونه تيرگى: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فِيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فِي زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ ... يَكادُ زَيْتُها يُضِي‌ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ ...؛خداوند نور آسمانها و زمين است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آن‌چراغى پرفروغ باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون ستاره‌اى فروزان، چراغى كه افروخته مى‌شود از روغن درخت پربركت زيتونى كه نه شرقى است و نه غربى؛ روغنش آنچنان صاف و خالص است كه نزديك است بدون تماس با آتش شعله‌ور شود....» براساس دو نكته است كه در تشبيه نور خدا وجود دارد: ۱. روغن و مايه نور، بدون عامل خارجى (عامل آتش‌زا) مشتعل و نور افشان است (و لو لم تمسسه نار) اين حكايت از آن دارد كه نور خدا از خود او است. ۲. نور چراغ، همچون ستاره‌اى درخشان بسيار پرفروغ و شفاف است و اين بيانگر اين حقيقت است كه نور خدا، از هرگونه تيرگى و كدرى منزه است. ۴ - پانویس
۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۱، ص۵۵۲، برگرفته از مقاله «ویژگی‌های نور خدا». |