ورود جعلیانتفای موضوع دلیل مورود به مجرّد جعل دلیل وارد را ورود جعلی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد. ۱ - تعریفورود جعلی، از اقسام ورود یک جانبی بوده و به این معنا است که دلیل وارد در مقام جعل، رافع موضوع دلیل مورود می‌باشد؛ یعنی یکی از دو حکم به مجرد جعل آن، رافع موضوع حکم دیگر می‌گردد، گرچه به مرحله فعلیت هم نرسد؛ برای مثال، در باب زکات، مسلّم است که به یک شیء در یک سال، دو بار زکات تعلق نمی‌گیرد، بنابراین، اگر شخصی بیست شتر داشته باشد، که نصاب چهارم زکات است، و تا آخر سال این نصاب حفظ شود، باید چهار گوسفند بدهد، حال اگر بعد از شش ماه تعداد شتران او به بیست و پنج نفر برسد، که نصاب پنجم زکات است، میان ادله جعل این دو زکات تعارض به وجود می‌آید (به جهت قاعده‌ای که مسلّم گرفته شده که یک شیء در یک سال دو بار متعلق زکات قرار نمی‌گیرد) و وجوب زکات دوم، مشروط به عدم وجوب زکات اول می‌شود. بنابر این، در این مثال، دلیل زکات اول در مقام جعل، قبل از آن که فعلی شود، چون سال نگذشته است، رافع موضوع وجوب زکات دوم است. ۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۸۹، برگرفته از مقاله «ورود جعلی». رده‌های این صفحه : ورود یک جانبی
|