هدایت و مطالعه (قرآن)یکی از زمینههای هدایت که در آیات قرآن به آن اشاره شده، مطالعه تاریخ است. ۱ - زمینهساز هدایتمطالعه تاريخ و سنتهای الهی در طول زمانهاى گذشته، زمينهاى براى هدايت مردم: ۱. «قَد خَلَت مِن قَبلِكُم سُنَنٌ فَسيروا فِى الارضِ فَانظُروا كَيفَ كانَ عقِبَةُ المُكَذّبين • هذا بَيانٌ لِلنّاسِ وهُدًى ومَوعِظَةٌ لِلمُتَّقين؛ پيش از شما، سنّتها و مجازاتهاى الهى بر طبق اعمال امتها وجود داشت پس در روى زمین، گردش كنيد و ببينيد سرانجام تكذيبكنندگان آيات خدا چگونه بوده است؟! اين، بيان و هشدارى است براى عموم مردم؛ و هدايت و اندرزى است براى پرهیزگاران.» ۲. «لَقَد كانَ فى قَصَصِهِم عِبرَةٌ لِاولِى الالببِ ما كانَ حَديثًا يُفتَرى ولكِن تَصديقَ الَّذى بَينَ يَدَيهِ وتَفصيلَ كُلّ شَىءٍ وهُدًى ورَحمَةً لِقَومٍ يُؤمِنون؛به راستى در سرگذشت آنها عبرتى براى صاحبان اندیشه بود. اينها داستان دروغين نبود؛ بلكه وحی آسمانى است، و با کتب آسمانی پيشين هماهنگ است؛ (و در آن است شرح هر چيزى كه مايه سعادتانساناست)؛ و هدايت و رحمتى است براى گروهى كه ایمان مىآورند.» ۳. «ولَقَد انزَلنا الَيكُم ءايتٍ مُبَيّنتٍ ومَثَلًا مِنَ الَّذينَ خَلَوا مِن قَبلِكُم ومَوعِظَةً لِلمُتَّقين • اللَّهُ نورُ السَّموتِ والارضِ مَثَلُ نورِهِ كَمِشكوةٍ فيها مِصباحٌ المِصباحُ فى زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَانَّها كَوكَبٌ دُرّىٌّ يوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُبرَكَةٍ زَيتونَةٍ لا شَرقيَّةٍ ولا غَربيَّةٍ يَكادُ زَيتُها يُضىءُ ولَو لَم تَمسَسهُ نارٌ نورٌ عَلى نورٍ يَهدِى اللَّهُ لِنورِهِ مَن يَشاءُ ويَضرِبُ اللَّهُ الامثلَ لِلنّاسِ واللَّهُ بِكُلّ شَىءٍ عَليم؛ ما بر شما آياتى روشنگر فرستاديم، اخبارى از كسانى كه پيش از شما بودند، و موعظه و اندرزى براى پرهيزگاران. خداوند نور آسمانها و زمین است؛ و مَثَل نورش همانند چراغدانى است كه در آنچراغى پرفروغ باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون ستارهاى فروزان، چراغى كه افروخته مىشود از روغن درخت پربركت زيتونى كه نه شرقى است و نه غربى؛ روغنش آنچنان صاف و خالص است كه نزديك است بدون تماس با آتش شعلهور شود؛ نورى است بر فراز نورى؛ و خدا هركس را بخواهد با نور خود هدايت مىكند، و خدا براى مردم مثلها مىزند و خداوند به هر چيزى داناست.» ۴. «و جَعَلنا مِنهُم امَّةً يَهدونَ بِامرِنا لَمّا صَبَروا وكانوا بِايتِنا يوقِنون • اوَ لَم يَهدِ لَهُم كَم اهلَكنا مِن قَبلِهِم مِنَ القُرونِ يَمشونَ فى مَسكِنِهِم انَّ فى ذلِكَ لَأيتٍ افَلا يَسمَعون؛و از آنان پيشوايانى قرار داديم كه به فرمان ما مردم را هدايت مىكردند؛ چون شکیبایی نمودند، و به آيات ما يقين داشتند. آيا براى هدايت آنها كافى نيست كه بسيارى از اقوام پيشين را كه طغیان كردند هلاك نموديم؟! در حالى كه اينها در مساكن ويران شده آنان راه مىروند؛ در اين نشانههايى است (از قدرت خداوند و مجازات دردناك مجرمان)؛ آيا نمىشنوند؟! » ۲ - عناوین مرتبطزمینههای هدایت (قرآن). ۳ - پانویس
۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳۳، ص۷۳، برگرفته از مقاله «زمینههای هدایت (مطالعه تاریخ)». |