منهی عنهمنهیٌ عنه، افعال مورد نهی شارع می باشد. ۱ - تعریفمنهی عنه، فعل یا ترک فعلی است که به سبب مبغوض بودنش در نزد مولا، از آن نهی می‌شود؛ به بیان دیگر، هر چیزی که نهی به آن تعلق می‌گیرد، منهی عنه است. امامیه و معتزله ، ملاک تعلق نهی به چیزی را، وجود مفسده واقعی در آن می‌دانند، که اگر این مفسده، ملزمه و لازم الاجتناب باشد، منهی عنه حرام ، و در صورتی که غیر ملزمه باشد منهی عنه مکروه است. ۲ - اقسام منهی عنه به اعتبارهای گوناگونمنهی عنه به اعتبارهای گوناگون به گونه‌های مختلف تقسیم می‌شود: ۱. به لحاظ چگونگی مطلوبیت، به منهی عنه نفسی و غیری؛ ۲. به لحاظ توقف بر شرط، به منهی عنه مطلق و مشروط؛ ۳. به لحاظ تقارن حکم و محکوم علیه، به منهی عنه معلق و منجّز؛ به لحاظ تعلق نهی به متعلق، به منهی عنه تحریمی و تنزیهی. ۳ - سنخ منهی عنهمنهی عنه یا از سنخ افعال است، مثل: «لا تقربوا الزنا»، یا از سنخ اقوال، مثل: نهی از قرائت دو سوره در نماز ، و یا از سنخ اعتقادات، مثل: «لا تشرکوا بالله». [۳]
اصول الفقه، خضری، محمد، ص۲۳۵.
[۴]
موضح القوانین، اعتمادی، مصطفی، ص۲۸۱.
[۷]
سیری کامل در اصول فقه، فاضل لنکرانی، محمد، ج۶، ص۴۰۵.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۶۳۹، برگرفته از مقاله «منهی عنه». |