زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

مصونیت از حرص (قرآن)





حرص به معنای خواستن بیش از اندازه و طمع است.


۱ - مصونیت نمازگزاران



نمازگزاران از خصلت حرص و آزمندی مصونیت دارند.
ان الانسـن خلق هلوعـا «به یقین انسان حریص و کم‌طاقت آفریده شده است»
الا المصلین. «مگر نمازگزاران».

۱.۱ - مداومت بر نماز


بدیهى است منظور از مداومت بر نماز این نیست که همیشه در حال نماز باشند، بلکه منظور این است در اوقات معین نماز را انجام مى‌دهند.
اصولا هر کار خیرى آنگاه در انسان اثر مثبت مى‌گذارد که تداوم داشته باشد، و لذا در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلی‌اللّه‌علیه‌و‌آله‌و‌سلّم) مى‌خوانیم: ان احب الاعمال الى الله ما دام و ان قل: (محبوبترین اعمال نزد خدا چیزى است که مداومت داشته باشد، هر چند کم باشد).
قابل توجه اینکه در حدیثى از امام باقر (علیه‌السلام) مى‌خوانیم : منظور این است هر گاه انسان چیزى از نوافل را بر خود فرض مى‌کند همواره به آن ادامه دهد.

۲ - مصونیت انفاق‌گران



انفاقگران، مبرا و مصون از حرص هستند.
فاتقوا الله مااستطعتم واسمعوا واطیعوا وانفقوا خیرا لانفسکم ومن یوق شح نفسه فاولـئک هم المفلحون. «پس تا می‌توانید تقوای الهی پیشه کنید و گوش دهید و اطاعت نمایید و انفاق کنید که برای شما بهتر است؛ و کسانی که از بخل و حرص خویشتن مصون بمانند رستگارانند!»

۲.۱ - شان نزول


در روایتى از امام باقر (علیه‌السلام) مى‌خوانیم: که در مورد آیه (ان من ازواجکم ...) فرمود: منظور این است که وقتى بعضى از مردان مى‌خواستند هجرت کنند پسر و همسرش دامن او را گرفتند و مى‌گفتند: تو را به خدا سوگند که هجرت نکن، زیرا اگر بروى ما بعد از تو بى‌سرپرست خواهیم شد، بعضى مى‌پذیرفتند و مى‌ماندند، آیه فوق نازل شد و آنها را از قبول این گونه پیشنهادها و اطاعت فرزندان و زنان در این زمینه‌ها برحذر داشت، اما بعضى دیگر اعتنا نمى‌کردند و مى‌رفتند ولى به خانواده خود مى‌گفتند به خدا اگر با ما هجرت نکنید و بعدا در (دار الهجرة) مدینه نزد ما آئید ما مطلقا به شما اعتنا نخواهیم کرد، ولى به آنها دستور داده شد که هر وقت خانواده آنها به آنها پیوستند گذشته را فراموش کنند و جمله و ان تعفوا و تصفحوا و تغفروا فان الله غفور رحیم ناظر به همین معنى است.


۲.۲ - مانع انفاق


(شح) به معنى بخل تواءم با حرص است و مى‌دانیم این دو صفت رذیله از بزرگترین موانع رستگارى انسان و بزرگترین سد راه انفاق و کارهاى خیر است، اگر انسان دست به دامن لطف الهى زند و با تمام وجودش از او تقاضا کند و در خودسازى و تهذیب نفس بکوشد و از این دو رذیله نجات یابد سعادت خود را تضمین کرده است.

۳ - پانویس


 
۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۱۱۳، «حرص».    
۲. معارج/سوره۷۰، آیه۱۹.    
۳. معارج/سوره۷۰، آیه۲۲.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۳۰.    
۵. تغابن/سوره۶۴، آیه۱۶.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۰۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۲۱۰.    


۴ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۳۹۴، برگرفته از مقاله «مصونیت از حرص»    


رده‌های این صفحه : حرص | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.