مجمل مفردمجمل مفرد به لفظ مفرد فاقد معنای روشن گفته می‌شود. ۱ - تعریفمجمل مفرد، مقابل مجمل مرکب بوده و به لفظ مفردی (غیر جمله) گفته می‌شود که معنای آن روشن نیست، مانند: کلمه «قرء» در آیه : ﴿وَالْمُطَلَّقاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوء﴾. سبب اجمال لفظ «قرء»، مشترک بودن معنای آن میان «طهر» و «حیض» است؛ بنابراین، مشخص نیست که عِدّه طلاق سه طهر است یا سه حیض . ۲ - عوامل اجمال لفظ مفردعواملی که موجب اجمال در لفظ مفرد می‌شود عبارت است از: ۱. اشتراک لفظی؛ ۲. اشتراک معنوی؛ ۳. تعدد مجازات و تساوی آنها از نظر خفا و ظهور. مثال برای مورد سوم، جایی است که متکلم می‌گوید: «زید اسد» و مخاطب تردید دارد که متکلم در مقام بیان شجاعت زید است یا این که در مقام مسخره کردن او است و می‌خواهد نهایت ترس او را بیان کند. [۳]
اصول الفقه، زهیرالمالکی، محمد ابوالنور، ج۳، ص۱۰.
[۴]
مبادی فقه و اصول، فیض، علیرضا، ص۲۳۱.
[۵]
اصول فقه، رشاد، محمد، ص۱۷۶.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۰۵، برگرفته از مقاله «مجمل مفرد». رده‌های این صفحه : مجمل
|