قیاس اقترانی حملیقیاس اقترانی حملی، به‌معنای قیاس اقترانی فاقد مقدمه شرطیه است. ۱ - توضیح اصطلاحقیاس اقترانی حملی نوعی قیاس اقترانی است که هر دو مقدمه (صغرا و کبرا) قضیه حملیه باشد؛ مانند: "عالم متغیر است، و هر متغیری حادث است، پس عالم حادث است". [۲]
تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق، ص۸۷.
[۳]
ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق)، ج۲، ص۱۰۶.
[۴]
جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق، ص۱۸۱.
قیاس اقترانی حملی به لحاظ موقعیت حد وسط در مقدمتین به شکل اول، دوم، و سوم و شکل چهارم حملی تقسیم می‌شود. اگر حد وسط محمول در صغرا، و موضوع در کبرا باشد، "شکل اول" است و اگر حد وسط، در هر دو مقدمه، محمول باشد "شکل دوم" است و اگر در هر دو مقدمه موضوع باشد "شکل سوم"، و اگر موضوع در صغرا و محمول در کبرا باشد "شکل چهارم" می‌باشد. [۷]
ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل، ص۱۱۱.
[۸]
خوانساری، محمد، منطق صوری، ص۱۶۷.
[۹]
قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه، ص۱۴۱.
[۱۰]
مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد، ص۲۵۲.
[۱۲]
ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معیار العلم في فن المنطق، ص۱۰۹-۱۲۷.
۲ - مستندات مقالهدر تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری. • ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الشفا (منطق). • ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل. • مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد. • تفتازانی، عبدالله بن شهاب‌الدين، الحاشیة علی تهذیب المنطق. • ابن‌سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات. • جرجانی، میر سید شریف، الکبری فی المنطق. • مظفر، محمدرضا، المنطق. • سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة. • ابوحامد غزالی، محمد بن محمد، معيار العلم في فن المنطق. • قطب‌الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه. • خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس. • مشکوةالدینی، عبدالمحسن، منطق نوین مشتمل بر اللمعات المشرقیه فی الفنون المنطقیه. ۳ - پانویس
۴ - منبعپایگاه مدیریت اطلاعات علوم اسلامی، برگرفته از مقاله «قیاس اقترانی حملی»، تاریخ بازیابی۱۳۹۶/۳/۲۴. |