عکس (فقه)به تصویر ایجاد شده به وسیله دوربین عکاسی عَکس می‌گویند. ۱ - عکس در فقهعنوان یاد شده به مناسبت در کلمات معاصران در باب صلات و نیز مسائل مستحدثه و استفتائات آمده است. به قول مشهور، نماز گزاردن در برابر عکس و تصویر جانداران مکروه است. با پوشیده بودن روی آن کراهت رفع می‌شود. [۱]
جواهر الکلام، ج۸، ص۳۸۳- ۳۸۷.
[۲]
توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص۵۰۱.
برخی قدما کراهت را به مجسمه اختصاص داده‌اند. [۳]
المراسم العلویة، ص۶۵.
۱.۱ - عکس گرفتن مرد از زن نامحرمعکس گرفتن مرد از زن نامحرم حرام نیست، مگر آنکه مستلزم کار حرامی باشد، مانند لمس کردن بدن او و یا نگاه کردن به موها یا جاهایی از بدن زن که نگاه کردن به آنها جایز نیست. [۴]
توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص۴۹۰ م ۲۴۳۹.
۱.۲ - نگاه کردن به عکس نامحرمبه تصریح بسیاری از معاصران، نگاه کردن به عکس نامحرم حکم نگاه کردن به او را ندارد. بنابر این، نگاه کردن به بدن نامحرم از روی عکس بدون قصد لذت در صورت عدم ترتب مفسده بر آن، بدون اشکال است، مگر آنکه صاحب عکس را بشناسد. البته اگر صاحب عکس تقیدی به حجاب شرعی نداشته باشد، نگاه کردن به عکس بی حجاب او که به طور متعارف آن مواضع را از نامحرم نمی‌پوشاند، حتی در صورت شناخته بودنش جایز است. [۵]
توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص۴۹۰ م ۲۴۳۹.
استفاده ازعکسهای مبتذل وفسادانگیز، به هر نحو، و نیز پخش، ترویج و خرید و فروش آنها جایز نیست. [۷]
استفتائات جدید (مکارم)، ج۲، ص۲۶۶.
[۸]
توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص۹۷۶.
۱.۳ - عکس گرفتنعکس گرفتن حکم نقاشی را ندارد. بنابر این، عکس گرفتن از جانداران؛ اعم از انسان و حیوان اشکال ندارد. برخی معاصران عکس گرفتن از چهره را مکروه دانسته‌اند. [۹]
توضیح المسائل مراجع، ج۲، ص۸۳۶.
[۱۰]
استفتائات جدید (مکارم)، ج۲، ص۲۳۹- ۲۴۰.
عکس گرفتن با دوربین عکاسی و نیز فیلم برداری در حال احرام جایز است و جزء محرمات احرام به شمار نمی‌رود. [۱۱]
مناسک حج (مراجع)، ص۲۰۳ -۲۰۴.
۲ - پانویس
۳ - منبعفرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم‌السلام، ج۵، ص۴۴۵، برگرفته از مقاله«عکس». |