علی بن ابراهیم قمیابو الحسن، علی بن ابراهیم بن هاشم قمی، از روات بزرگ شیعه در قرن سوم هجری است. او از یاران امام حسن عسکری علیه‌السّلام و از مشایخ معتبر ثقة الاسلام کلینی به شمار می‌آید. ۱ - دوران کودکیعلی در آغوش گرم خانواده‌ای مؤمن و علاقه‌مند به خاندان عصمت و طهارت به دنیا آمد. پدر او از راویان بزرگ شیعه است. وی از همان دوران کودکی در محضر پدر شروع به فراگیری معارف محمد و آل محمد صلوات‌الله‌علیهم کرد و از بسیاری از روات و مشایخ شیعه روایت شنید و خود نیز یکی از روات معتبر و سرشناس شهر قم شد. ۲ - پدرشیخ عباس قمی در کتاب الکنی و الالقاب درباره مقام و منزلت ابراهیم بن هاشم پدر علی بن ابراهیم می‌فرماید: «وی از برجسته‌ترین و بزرگ‌ترین شخصیت‌های روایی شهر قم می‌باشد. او اولین کسی بود که روایات اهل کوفه را در شهر قم رواج داد و در حقیقت او شیخ قم و چهره سرشناس آنان می‌باشد». ۳ - شخصیت دینیعلی ابن ابراهیم قمی یکی از برجسته‌ترین و معتبرترین روات شیعه به شمار می‌آید. حدود ۷۱۴۰ روایت در مجموعه‌های روایی بزرگ شیعه از او نقل شده که ۶۲۱۴ روایت آن را از پدر خود ابراهیم بن هاشم روایت کرده است. وی از احترام خاصی نزد علما و فقهای شیعه برخوردار است و مرحوم کلینی در کتاب کافی بسیاری از روایات خود را به او مستند می‌سازد. او جزء اولین راویان بزرگ حدیث در شهر قم می‌باشد و فقهای شیعه او را استاد مشایخ قم و از بزرگ‌ترین چهره‌های آن شهر می‌دانند. ۴ - سخن بزرگان درباره علی بن ابراهیم۴.۱ - بیان نجاشینجاشی در باره او می‌فرماید: «علی بن ابراهیم شخصیتی مورد اطمینان در نقل روایات و دارای ایمانی ثابت و استوار است و مورد اعتماد و دارای عقیده و مذهبی صحیح می‌باشد. او روایات فراوانی را از مشایخ شیعه شنیده و نقل کرده است.» ۴.۲ - بیان طبرسیمرحوم طبرسی می‌فرماید: «علی بن ابراهیم از بزرگ‌ترین راویان شیعه است که در عصر امام حسن عسکری علیه‌السّلام زندگی می‌کرده و محمد بن یعقوب کلینی در کتاب کافی بسیار از او روایت نقل می‌کند.» ۵ - اساتیدعلی بن ابراهیم از محضر بسیاری از روات معتبر شیعه بهره برده از جمله: ۱- پدر بزرگوارش ابراهیم بن هاشم ۲- برادرش اسحاق بن ابراهیم بن هاشم ۳- محمد بن عیسی ۴- احمد بن محمد بن خالد برقی ۵- ایوب بن نوح ۶- احمد بن اسحاق بن سعد ۷- احمد بن محمد ۸- اسماعیل بن محمد ملکی ۹- حسن بن محمد ۱۰- حسن بن موسی الخشاب ۶ - شاگردانشخصیتهای فراوانی نیز از محضر درس او بهره برده‌اند مانند: ۱- ثقة الاسلام محمد بن یعقوب کلینی ۲- قاسم بن محمد ۳- احمد بن زیاد بن جعفر همدانی ۴- حسن بن حمزه علوی ۵- محمد بن موسی بن متوکل ۷ - آثارعلی بن ابراهیم دارای تالیفات فراوانی است از جمله: ۱- نوادر القرآن ۲- ناسخ و منسوخ ۳- قرب الاسناد ۴- الشرایع ۵- الحیض ۶- التوحید و الشرک ۷- فضائل امیرالمؤمنین علیه‌السّلام ۸- المغازی ۹- الانبیاء ۱۰- المشذر ۱۱- المناقب ۱۲- اختیار القرآن ۸ - عناوین مرتبطتفسیر علی بن ابراهیم قمی ۹ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : اسلام‌شناسان مسلمان شیعه
|